چهره های شاخص اهل حق
سید ابوالوفا یکی از هفتوانه است که دراهل حق دارای جایگاه خاص و ویژه‌ای است و یکی از خاندان‌های مشهور اهل حق منتسب به اوست. درباره شخصیت او در اهل حق دونظر وجود دارد. برخی او را از اصحاب سلطان اسحاق می‌دانند که به در خواست سلطان اسحاق به جمع مریدان و یاران خود پیوست و برخی دیگر او را فرزند سلطان اسحاق می‌دانند.
مصطفی قهار پسرعموی سلطان اسحاق و جزء هفتن از یاران خاص او است که در شروع ادعاهای سلطان اسحاق به او پیوست. در باور و افسانه سازی‌های اهل حق او مَظهر "عزرائیل" از فرشتگان مقرب الهی است.
یکی از هفتن که بسیار مورد توجه پیروان فرقه اهل حق است، "سید احمد علوی" ملقب به "بابا یادگار" یا "یار زرده بام" است. بنابر افسانه‌های اهل حق او به صورت معجزه‌آسا متولد گردید. منابع اهل حق او را فرزند روحانی سلطان اسحاق بزرنجه‌ای و مظهر امام حسین (ع) معرفی می‌کنند.
افسانه‌سازی‌های اهل حق "شاه خوشین لرستانی" را یکی از رهبران مهم اهل حق قبل از سلطان اسحاق می داند که وعده ظهور سلطان اسحاق را داد. وی در سن سی و دو سالگی ادعای حلول خداوند در خویش را کرد و سرانجام در حین شنا در رودخانه "گاماسیاب" در استان لرستان غرق شد.
در باور پیروان آیین یارستان پیر موسی دمشقی یکی از هفتن است که از طرف سلطان اسحاق به سمت نویسنده و دفتردار منسوب شد. وی مظهر "اسرافیل" است که اواخر قرن هشتم درگذشت و در محله "زرده" در شهر کرند غرب دفن گردید.
داود کوسوار یکی از "هفتن" که در باور اهل حق از او بعنوان"چرخچی" یا "گرداننده عالم" یاد می شود از طرف سلطان اسحاق بزرنجه ای به سمت "دلیل" بر عموم اهل حق منسوب گردید. او در باور اهل حق مظهر "میکائیل" از فرشتگان مقرب الهی است و در منابع اهل حق درباره او افسانه سازی‌های متعدد صورت گرفته است.
"پیربنیامین" مهمترین شخصیت در هفتن است که در باور اهل حق، در میان یاران سلطان اسحاق در مرتبه اول قرار دارد و مظهر "جبرائیل" است که از طرف سلطان اسحاق به سمت "پیری" براهل حق منسوب شد. مدفن وی در شهر کرند غرب در محله "شوا" قرار دارد که مورد توجه پیروان آئین یارسان بوده است.
هفتن در اعتقادات اهل حق در میان مراتب و طبقات مختلف یاران سلطان اسحاق دارای مرتبه بالا و جایگاه ویژه‌ای است به گونه‌ای که طبق گواهی دفاتر و کلام‌های بزرگان اهل حق تدبیر امور عالم و مخلوقات بر عهده این هفت نفر است. برخی از هفتن مظهر فرشتگان مقرب الهی و برخی از آنان مظهر دونفر از معصومین (ع) هستند.
به جهت آنکه اهمیت سلطان اسحاق و یاران او در فرقه اهل حق بسیار زیاد است، به‌طور خلاصه به آنها اشاره می‌کنیم و در فرصت‌های آتی به هر دسته از یاران وی به‌صورت تفصیلی اشاره می‌کنیم. سلطان اسحاق یاران خود را در 12 طبقه در طول هم دسته‌بندی کرد. نخست، هفتن؛ مخفف "هفت تن" و در فارسی معنای لغوی‌اش بدن (جسد) است. جسم در مقابل جوهر، خاموشی...
فرقه اهل حق را در گذشته علاوه بر "دین یاری"، "طایفه دلفان"، "نصیریه" و ... نامیده‌اند. منشأ این فرقه به عمد یا غیر عمد بر اکثریت مردم اهل حق پوشیده مانده است و از کتب خطی منتسب به قرون گذشته، مشخص می‌شود که اهل حق‌ها در ابتدا پیرو شخصی به اسم "نصیر" بوده، چنانچه در یکی از این کتب خطی که توسط...
شاه ابراهيم ملقب به "ملک طيار" و فرزند سيد محمد گوره سوار از هفتوانه و خاتون زينب دختر مير خسرو کردستاني است. شاه ابراهيم به منظور اشاعه مکتب اهل‌حق به عراق رفته و چندي در بغداد و شهرهاي شمالي عراق و نيز در بين کردان و ترکمنان به سر برده است. يکي از خاندان‌هاي يازده‌گانه اهل‌حق از فرزندان شاه ابراهيم تشکيل شده است.
سلطان اسحاق که از طریق سلسله نقشبندیه با تصوف پیوند می‌خورد، برای تبلیغ و سامان بخشیدن به اعمال سیر و سلوک پيروان يزيديه که بدون مرشد و پیر انجام می‌شده به میانشان رفته و به انزوا و مراقبت مشغول شده تا رفته رفته مریدان به گردش حلقه زده و مراحل سیر و سلوک آنها را زیر نظر پیروان و سادات راه پیموده قرار داده است.
سلطان اسحاق بنيانگذار واقعي مذهب اهل‌حق تلقي شده است. او پيري درويش است، اما نه درويش قلندر و سرگردان، بلکه درويشي مقيم. همه همراهانش نيز درويش هستند. با ظهور وي حوزه تبليغ و ترويج اهل‌حق از لرستان به اورامان کردستان تغيير مي‌کند، درباره زمان حيات وي روايات مختلفي وجود دارد. تولد او را در قرن ششم، هفتم، هشتم هجري قمري نوشته‌اند.
سلطان اسحاق فارغ التحصیل نظامیه بغداد بوده و بعد از تشرف به حج به برزنجه بازگشته و به ارشاد مردم پرداخته است. در پی حسادت برادران ناتنی‌اش بر سر ما ترک پدر، بین ایشان و سلطان اختلاف می‌افتد و در نهایت سلطان راهی اورامان ایران می‌شود. سلطان در دیه شیخان در کنار شرقی رودخانه سیروان منزل می‌گزیند و خلایق از هر سو برای درک محضرش بدانجا روی می‌آورند و او نیز به دستگیری و ارشاد درویشان مشتاق می‌پردازد.