پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از دیگر شبهاتی که پیروان وهابیت به شیعه وارد می‌کنند این شبهه می‌باشد که مؤسس شیعه عبدالله بن سبأ می‌باشد و این فرقه منتسب به این شخص می‌باشد.

پاسخ:

هدف از جعل این قضیه اتهام وارد کردن به شیعه است در این که مؤسس آن، شخص یهودی الأصل است که با نشر افکار خود نه تنها فرقه‌ای را در جامعۀ اسلامی ایجاد نمود، بلکه سبب نشر افکار یهودیت و ایجاد تفرقه و تشتّت در میان جامعۀ اسلامی گردید. اینک به برخی از افراد که این تهمت و وصلۀ ننگین را به شیعه امامیه نسبت می‌دهند اشاره می‌کنیم:

1. ابوالحسین ملطی گوید: « زعیم این فرقه ( شیعه ) عبدالله بن سبأ است. او همان شخصی است که با یهود ارتباط داشت و بدین طریق بذر اول تشیع را در جامعۀ اسلامی کاشت، تا از این راه به جامعۀ اسلامی ضربه وارد کند ».[1]

2. دکتر علی سامی نشار می‌گوید: « یهود ( عبدالله بن سبأ ) مؤسس عقیدۀ شیعۀ غالی است ».[2]

3. محمّد ابو زهره می‌گوید: « طاغوت اکبر ( عبدالله بن سبأ ) کسی است که مردم را به ولایت علی ( علیه السّلام ) و وصایت او دعوت نمود و معتقد به رجعت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) شد و در سایۀ این فتنه‌ها مذهب شیعی نشأت گرفت ».[3]

4. احسان الهی ظهیر می‌گوید: « دین امامیه و مذهب اثناعشری، مبتنی بر مبناهایی است که یهود جنایت‌کار توسط عبدالله بن سبأ وضع نمود ».[4]

5. دکتر ناصر بن عبدالله بن علی قفاری می‌گوید: « طلیعۀ عقیدۀ شیعه و اصول آن به دست سبأیّون ظهور کرد ».[5]

اقوال مورخان در مورد عبدالله بن سبأ

در خصوص عبدالله بن سبأ سه نظریه مطرح است:

1. نظریه رایج نزد مورخان اسلامی، که اثبات وجود او، و موقعیّت گسترده‌اش در فتنه‌هاست.

2. نظر متأخرین از شیعه، که انکار وجود او، و به طور کلی انکار موقعیّت او است.

3. نظر متوسط و معتدل، که اثبات وجود او، و ابطال موقعیت فعّال او در فتنه‌هاست.

انصاف دربارۀ عبدالله بن سبأ

آنچه در مورد عبدالله بن سبأ و گروه سبأیّون گفته می‌شود، کمی از آن صحیح و بقیه به طور کلّی باطل است.

آنچه صحت دارد این که شخصی به نام عبدالله بن سبأ دربارۀ امام علی ‌( علیه السّلام ) غلوّ می‌کرد و می‌گفت: او خداست نعوذ بالله تعالی و من رسول اویم. این موضوع چندان قابل انکار نیست و داعی بر انکار آن نیز وجود ندارد، زیرا در روایات معتبر که از طرق اهل‌بیت ( علیهم السّلام ) وارد شده به وجود او اشاره شده است:

امام سجاد ( علیه السّلام ) می‌فرماید: «  نزد من یادی از عبدالله بن سبأ شد که تمام موهای بدنم راست شد، او ادعای امری عظیم نمود خداوند او را لعنت کند به خدا سوگند علی ( علیه السّلام ) بندۀ صالح خدا و برادر رسول خدا و به کرامت نرسید مگر به سبب اطاعت خدا و رسولش ».[6]

امام باقر ( علیه السّلام ) می‌فرماید: « عبدالله بن سبأ ادعای نبوت نمود؛ او گمان می‌کرد که امیرالمؤمنین ( علیه السّلام ) خداست خداوند از این حرف‌ها بسیار بالاتر است ».[7]

و نیز از امام صادق ( علیه السّلام ) روایت شده که فرمود: « خدا لعنت کند عبدالله بن سبأ را، او ادعای ربوبیّت در حقّ امیرالمؤمنین ( علیه السّلام ) نمود؛ به خدا سوگند امیرالمؤمنین ( علیه السّلام ) بندۀ مطیع خدا بود. وای بر کسی که بر ما دروغ ببندد... ».[8]

از همین رو، به دلیل وجود این روایات می‌بینیم که رجالیین با فرض وجود او به طور صریح او را به غلو و کفر نسبت داده‌اند:

1. شیخ طوسی می‌گوید: « عبدالله بن سبأ کسی است که کافر شد و اظهار غلو نمود ».[9]

2. علامۀ حلّی می‌گوید: « او غالی و ملعون است... او گمان نمود که علی خدا و خود، نبی اوست؛ خداوند او را لعنت کند ».[10]

3. ابو داود می‌گوید: « عبدالله بن سبأ به کفر بازگشت و اظهار غلو نمود ».[11]

منابع:

[1]. التنبیه و الردّ علی أهل الأهواء و البدع، ص 25.
[2]. نشأة الفکر الفلسفی فی الاسلام، ص 18.
[3]المذاهب الاسلامیّة، ص 46.
[4]. الشیعه و السنه، ص 24.
[5]. اصول مذهب الشیعه، ج 1، ص 78.
[6]. رجال کشی، ج 1، ص 323.
[7]. همان.
[8]. همان.
[9]. رجال طوسی، باب اصحاب علی ( علیه السّلام )، رقم 76.
[10]. خلاصة الاقوال، ص 236.
[11]. رجال ابی داود، ص 254.