با وجود نائب خاص، غیبت کبری چه مفهومی دارد؟!

  • 1397/05/25 - 22:54
شیخ احمد احسائی اعتقاد به وجود نائب خاصی برای امام زمان (علیه السلام) در هر عصری اعتقاد داشته است. این در حالیست که حتی بر فرض نادیده گرفتن توقیع امام عصر (علیه السلام) بر نبود نائب خاص در عصر غیبت کبری، باز هم اگر قرار بود نائب خاصی وجود داشته باشد، پس غیبت کبری که از مسلّمات شیعه است، چه معنایی خواهد داشت؟!

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از جمله ادعاهای شیخ احمد احسائی که در شکل‌گیری فرقه‌ی بابیه نقش اساسی داشت، اعتقاد به وجود نائب خاصی برای امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) در هر عصری بوده است. طبق این باور شیخ احمد احسایی، رکن رابع مصداق شیعه‌ی مؤمن صالح و باب میان امام (علیه السلام) و شیعیان می‌باشد.[1] از این‌رو لازم است تا دو دلیل بطلان این نظریه را مرور کنیم:
اول: امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) در آخرین توقیع‌شان به علی بن محمد سمری، او را آخرین نائب خاص خود معرفی و مدعیان رؤیت را پس از او تا زمان ظهور، دروغگو و مفتر خوانده است.[2] لذا امام عصر (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، علمای جامع الشرایط را مصدر رجوع مردم در عصر غیبت کبری تعیین فرموده‌اند.[3]
دوم: حتی بر فرض که این توقیع را نادیده بگیریم، باز هم عقل پاسخ می‌دهد که اگر قرار بود باز هم نایب خاصی وجود داشته باشد، پس غیبت کبری که از مسلّمات شیعه است و در روایات بسیاری به آن اشاره شده، چه معنایی پیدا می‌کند؟![4] چگونه پیروان حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، تا قبل از شیخ احمد احسایی به رکن رابع اندک اشاره‌ای نداشته‌اند؟! آیا بعد از غیبت کبری امام عصر (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، تنها شیعه‌ی صالح شیخ احمد احسایی بوده و بزرگانی چون شیخ صدوق، مفید، طوسی و سید مرتضی (رحمة الله علیهم) و دیگر علمای بزرگوار شیعه، غیرصالح بوده‌اند؟!

پی‌نوشت:
[1]. شیخ احمد احسایی، شرح زیارت جامعه‌ی کبیر، بیروت: دارالمفید، 1424 ق، ج 3، ص 158.
[2]. ر.ک: شیخ طوسی، الغیبة، تحقیق شیخ عبادالله طهرانی، بی‌جا: مؤسسة المعارف الإسلامیه، بی‌تا، ص 395.
[3]. ر.ک: علامه مجلسی، بحارالأنوار، بی‌جا: مؤسسة الوفاء، چاپ دوم، 1403 ق، ج 2، ص 90.
[4]. ر.ک: همان، ج 52، ص 155.

تولیدی

دیدگاه‌ها

با سلام. 1- آیا تصریحی از شیخ احمد احسائی در خصوص قائل بودن وی به وجود نائب خاص برای امام زمان در هر عصری وجود دارد و یا استنباط شخصی از کلام وی است؟ 2- رکن رابع اگر منحصر در یک نفر باشد شائبه نائب خاص بودن مطرح می گردد ، اما آیا شیخ احمد احسائی چنین ادعایی دارد و رکن رابع دین را (البته با توجه به برداشت صاحب این یادداشت) منحصر در یک فرد میداند؟

سلام علیکم. بله در کتاب شرح زیارت جامعه کبیره شیخ، ج 1، ص 173 و ج 3 ص 241 به مسئله‌ی رکن رابع (البته با الفاظی دیگر) اشاره شده. این دیدگاه توسط جانشینان وی توسعه داده شده و زمینه‌ی رشد بابیت را فراهم ساخته. در جواب سؤال دوم شما لازمه این عبارت شیخ احمد احسائی رو با هم مرور کنیم: «لابد لبقاء النظام من قطب و هو الغوث و هو محل نظرالله من العالم و من ارکان أربعة تتلقی عنه ما یتلقی من الوحی و الإلهام (ترجمه رو به جهت اختصار ذکر می‌کنم:) برای بقاء نظام عالم ضرورت دارد که قطب وجود داشته باشد، و از فریادرس و محل نظر خداست و همچنین ضرورت دارد وجود ارکان اربعه، تا از آن‌ها آنچه از وحی و الهام توسط قطب دریافت می‌شود گرفته شود و احکام آن ادا شود در همان محدوده‌ای که خدا برای ولیّ خود تعیین کرده است. و حتما چهل نفر بدل باید وجود داشته باشند؛ پس اگر یکی از آن چهل نفر مُرد، خداوند بر یکی از نجبا منت می‌نهد و تفضل می‌کند و درجه او را بالا می‌برد تا جایگزن کسی شود که مرده است». از طرفی کریم خان کرمان در خصوص مسئله رکن رابع مدعی شده: «اگر کسی ادعا کند که این بحث‌ها را سید (کاظم رشتی) و شیخ (احمد احسایی) نگفته‌اند، دروغ محض است».[رساله سی فصل، ص 132 و 147] همچنین با توجه به خواب‌ها و افسانه‌هایی که جناب شیخ از دیدارهاش با امامان معصوم (علیهم السلام) و یافتن پاسخ‌هایش از ایشان نقل می‌کرده، احتمالا چنین مقامی رو برای خودش قائل بوده، جهت آشنایی بیشتر، به مقاله‌ی دیگر که در همین سایت منتشر شده، مراجعه بفرمایید: https://www.adyannet.com/fa/news/15232

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.