اسناد

ابن عباس نقل می کند که رسول الله (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: علی (علیهالسلام) دروازه حطه است کسی از آن داخل شود، مؤمن است و کسیکه از آن خارج شود، کافر است.
سبل الهدی و الرشاد، صالحی شامی، ج12، ص262.

ابنمردویه نقل میکند که امیرالمؤمنین (علیهالسلام) فرمود: به خدا مَثل ما أهل بیت در میان امت اسلام همانند کشتی نوح در قوم نوح است و نیز مَثل ما أهل بیت در میان این امت همانند دروازه حطه در قوم بنی اسرائیل است.
مناقب علی بن ابیطالب، ابن مردویه، ص214 و 263.

عباس عموی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به حضرت عرض کرد: ای رسول خدا! برای ابوطالب چه امیدی داری؟ فرمود: تمام خیر را از پروردگارم برای او میخواهم.
الطبقات الکبری، ابن سعد، ج1، ص103.

حضرت ابوطالب، پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و علی (علیهالسّلام) را دید که هر دو نماز میگزارند، در حالی که علی (علیهالسلام) در طرف راست پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) ایستاده است. به جعفر فرمود: کنار رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) و در طرف چپ او نماز بگذار.
اسد الغابة، ابن اثیر، ج1، ص582.

مناوی در توضیح حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» آورده است: «پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) شهر جامع معانی دین است و ناچار برای این شهر دری باید باشد و خبر داده شده است که آن در، امیرالمؤمنین است.

مناوی از قول حافظ علائی درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» مینویسد: «هر کس حدیث را جعلی دانسته، خطا کرده و درست این است که حدیث به اعتبار طرقش نه صحیح است و نه ضعیف؛ الفاظ آن هم به گونهای نیست که عقل از آن إبا داشته باشد.»
فیض القدیر، مناوی، ج3، ص61.

ابن عساکر پس از حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» و «انا دار الحکمه و علی بابها»، حدیثی نبوی به همین مضمون از ابنمسعود نقل میکند که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) درباره امیرالمؤمنین فرمود: «حکمت به 10 قسمت تقسیم شد؛ 9 قسمت آن به امیرالمؤمنین عطا شد و یک قسمت آن سهم باقی مردم گردید.»

غماری حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» را صحیح میداند و پس از نقل حسن دانستن حدیث توسط مناوی میگوید: بلکه حدیث صحیح است و در صحت آن شکی نیست، حتی این حدیث صحیح تر از بسیاری از احادیثی است که حکم به صحت آنها شده است که یک کتاب مستقل در این باره نوشتم و در آن توضیح دادهام.

ملاعلی قاری نظر علماء درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» را آورده و از ابنحجر، سیوطی، علائی و زرکشی ارزش حدیث را حسن میدانند.
الاسرار المرفوعه فی الاخبار الموضوعه، ملاعلی قاری، ص139.

فتنی پس از ذکر کلام علماء درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» میگوید: «هر کسی حکم به کذب این حدیث را داده است، خطا کرده است.»
تذکرة الموضوعات، فتنی، ص96.
مقاله: «پیامبر شهر علم و امیرالمؤمنین درب آن...»

متقی هندی درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» مینویسد: «حاکم سند این حدیث را صحیح میداند و یحیی بن معین هم آن را صحیح میداند و ابنحجر طرق حدیث را زیاد میداند که در نتیجه حدیث را سزاوار نسبت وضع نمیداند، بلکه با مخالفت با حاکم و همچنین ابنجوزی میگوید: این حدیث نه صحیح است و نه کذب؛ ا

ابنحجر عسقلانی درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» میگوید: «این حدیث طرق کثیری دارد و حداقل حال حدیث این است که اصلی برای آن وجود دارد و سزاوار جعلی دانستن نیست.»
لسان المیزان، ابن حجر، ج2، ص465.

ابن حجر هیثمی درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» میگوید: برخی در مورد این حدیث میگویند که حدیث جعلی است، مثل ابن جوزی و نووی؛ بعضی از محدثین محقق هم میگویند که بعد از نووی کسی مانند او آشنا به حدیث نمیآید؛ اما حاکم نیشابوری هم طبق معمول مبالغه کرده و گفته روایت صحیح است و بعضی از محققی

هیثمی درباره حدیث «النظر إلی وجه علی عبادة» میگوید: این حدیث با سند طبرانی و حاکم نیشابوری که از ابن مسعود نقل کردهاند حسن است.
الصواعق المحرقه، ابن حجر هیتمی، ص108.