فرقه اهل حق، عقیده دونادون و حلول را به وحدت وجود تفسیر کرده و صحیح بودن آن را، با این تفسیر توجیه کرده‌اند در حالی‌که بین این دو، مغایرت و دوگانگی مشاهده می‌شود.

عقیده دونادون، پیامدهای مختلفی از جمله پیامدهای فرهنگی و اجتماعی در پی دارد. اطاعت بی چون و چرا از بزرگان فرقه، ایجاد انگیزه ریاست طلبی و مرید پروری، ترویج خرافه گرایی و سوء ظن و بدبینی نسبت به برخی افراد فقیر، از مهم‌ترین پیامدهای اجتماعی آن است.

دونادون از عقاید بنیادین فرقه اهل حق است که در چیستی و ماهیت آن، بزرگان فرقه اهل حق نظریه‌های متناقضی ارائه کرده‌اند که در پی آن نمی‌‎توان ماهیت مشخص و واحدی، نسبت به این باور در این فرقه به دست آورد.

طرفداران نظریه تناسخ، برای تأیید پنداره خود، به کارکرد آن از جمله ثمرات تربیتی تمسک جسته‌اند؛ با این بیان که تناسخ با ایجاد فرصت زندگی مجدد برای افراد، امکان تحقق کامل استعدادها و شکوفایی کامل آنها را فراهم می‌کند.

باورمندان به تناسخ و دونادون، نظریه خود را به بقای روح پس از مرگ، پیوند زده و بر این باور هستند که ماهیت و اصالت انسان، همان روح اوست و جسم آدمی در ماهیت او نقشی ندارد و از رهگذر این عقیده، جاودانگی انسان را پس از مرگ، بدون اعتقاد به معاد توجیه می‌کنند.

فرقه اهل حق کمال انسانی را در رسیدن به مقام حقیقت و فنای فی الله می داند و معتقد است که این استکمال، از رهگذر اعتقاد به دونادون و چرخه انتقال روح در هزار و یک مرتبه به دست می آید.