کورش هخامنشی و پرستش مردوک
بسم الله الرحمن الرحیم
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در منشور منسوب به کورش هخامنشی، وی بارها از مردوک خدای ساختگی و دروغین مردم بابیلون (بابِل) نام برده و آن را ستوده است. کوروش مردوک را پادشاه آسمان و زمین معرفی میکند، او را ناظر بر خود میداند، میگوید از اینکه برخی از مردم بابیلون خدایانی دیگر را پرستش میکنند خشمگین است. کورش در ادامه میگوید که این پادشاهی هدیهای از جانب مردوک است و مردوک از او راضی است. وی میگوید که همواره به دنبال پرستش و نیایش مردوک بوده؛ خود را برگزیده وی میداند. مردوک به او پیروزی عطا کرد. کوروش وی را سرور بزرگ خود میخواند. مردوک به کوروش برکت میدهد و کوروش از او بسیار میترسد.[1]
در منشور کورش، بیش از 10 مرتبه از مردوک یاد شده است:
- [آن هنگام که........ مردو]ک، پادشاه همه آسمانها و زمین، کسی که..... که با... یش سرزمینهای دشمنانش (؟) را لگدکوب میکند (بند 1 منشور).
- و مردم سرزمین سومر و اَکد که همچون کالبد مردگان شده بودند، اندیشه کرد (و) بر آنان رحم آورد. او (مردوک) همه سرزمینها را جست و بررسی کرد، شاهی دادگر را جستجو کرد که دلخواهش باشد. او (مردوک)، کورش، شاه (شهر) انشان را به دستانش گرفت، و او را به نام خواند، (و) شهریاری او بر همگان را به آوای بلند اعلام کرد (بند 11-12).
- او (=مردوک) سرزمین گوتی (و) همه سپاهیان مادی را در برابر پاهای او (=کورش) به کرنش درآورد و همه مردمان سرسیاه (=عامه مردم) را که (مردوک) به دستان او (=کورش) سپرده بود (بند 13).
- مردوک، سرور بزرگ، که پرورنده مردمانش است، به کارهای نیک او (=کورش) و دل راستینش به شادی نگریست (بند 14).
- (مردوک) سروری که با یاریاش به مردگان زندگی بخشید (و) آنکه همه را از سختی و دشواری رهانید، آنان او را به شادی ستایش کردند و نامش را ستودند (بند 19).
- منم کورش، شاه جهان، شاه بزرگ، شاه نیرومند، شاه بابل، شاه سومر و اَکد، شاه چهارگوشه جهان. پسر کمبوجیه، شاه بزرگ، شاه شهر انشان، نوه کورش، شاه بزرگ، شا[ه شهر] انشان، از نسل چیش پیش، شاه بزرگ، شاه شهر انشان. دودمان جاودانه پادشاهی که (خدایان) بل و نَبو فرمانرواییش را دوست دارند (و) پادشاهی او را با دلی شاد یاد میکنند (بند 20-22). [در این بند آخر علاوه بر مردوک، از بتهای شیطانی بعل و نَبو هم یاد میکند و میستاید.]
- جایگاه سروری (خود) را با جشن و شادمانی در کاخ شاهی برپا کردم. مردوک، سرور بزرگ، قلب گشاده کسی که بابل را دوست دارد، [همچون سرنو]شتم به من [بخشید] (و) من هر روز ترسنده در پی نیایش او بودم (بند 23).
- مردوک، سرور بزرگ، از رفتار [نیک من] شادمان گشت و به من کورش، شاهی که از او می ترسد و کمبوجیه پسر تنی [ام و به] همه سپاهیانم، برکتی نیکو ارزانی داشت (بند 26-27).
- خدایانِ سرزمین سومر و اَکد را که نبونئید - در میان خشم سرور خدایان - به شواَنّه(=بابل) آورده بود، به فرمان مردوک، سرور بزرگ، به سمت به جایگاهشان بازگرداندم، جایگاهی که دلشادشان می سازد (بند 33-34).
- هر روز در برابر بِل و نَبو، روزگاری دراز (=عمری طولانی) برایم خواستار شوند (و) کارهای نیکم را یادآور شوند و به مردوک، سرورم چنین بگویند که “کورش، شاهی که از تو میترسد و کمبوجیه پسرش... بگذار آنان سهمیه رسانِ نیایشگاههایمان باشند، تا روزگاران دراز (؟)...و باشد که مردمان بابل [شاهی] او را بستایند (بند 35-36).
- [.......] او... مردوک، سرور بزرگ، آفریننده(؟)[..............] [....................]... من... همچون هدیهای [پیشکش کردم].... (برای) خشنودیات تا به جاودان (بند 44-45).
مردوک، یک بُت است
در منابع تاریخی، کورش در تحکیم پایههای معبد مردوک (اسانگیلا) بسیار تلاش کرد و در راه آباد ساختن معبد مردوک کوشش بسیار نمود.[2] اما به راستی این مردوک کیست که کورش او را خدای خدایان میداند و هر آن در پی خشنود ساختن اوست؟ مردوک (Marduk) رب النوع بابِلیها رییس خدایان بابل، و مرکز پرستش او شهر بابل بود.[3] مردوک خدای خدایان بابل بوده و دارای فرزندانی نیز بوده است، برای مثال نبو نام فرزند او بود.[4] همچنین باید دانست که مردوک - خدای خدایان - در بابل، به صورت مجسمه، یعنی بت بود.[5] گرانتوسکی نیز تصریح میکند که: «خشایار شاه، دستگاه شاهى بابل را منحل و معبد بزرگ بابلیها را ویران کرد، مجسمه خداى بزرگ بابلیها یعنى مردوک را به پارس برد.»[6] سرپرسی سایکس میگوید که مردوک توسط نبوکد نسر اول از عیلام به بابل بازگردانده شد![7] همین سخن سایکس نشان گر این است که مردوک به صورت مجسمه یا بت بود نه چیزی دیگر. و ایشان، به صراحت از بت بودن مردوک حکایت می کند.[8] مردوک بت بزرگ معبد اسانگیلای بابیلون (بابِل) [9] در متن تورات، نفرین شده است.
سنگ نگاره مردوک. به شکل انسان بالدار. کشف شده در کاخ آپادانای شوش در موزه لوور (سمت چپ)
همچنین طبق کشفیات جدید، در خودِ تخت جمشید نیز معبد مردوک یافت شده است که نشان میدهد هخامنشیان پس از کورش نیز «غالباً» مردوک را پرستش میکردند:
مردوک در اصل، یک گوساله است
امروزه از لحاظ علمی وباستانشناسی ثابت شده است که مردوک در لغت به معنی گوساله است. یعنی اصالتاً مردوک، یک گوساله بود که در باور بت پرستان، به شکلِ یک انسان که روح خدا در او حلول کرده، شناخته میشد. این واژه به صورتهای مختلفی همچون Solar calf (گوساله خورشیدی) یا Bull calf of the sun (گوسالهی خورشید) ترجمه میشود.
پینوشت :
[1]. ترجمه فارسی از متن اصلی بابلی ؛ پروفسور شاهرخ رزمجو ، بخش خاور میانه موزه بریتانیا ، کلیک کنید.(link is external)
The British Museum , persian translation of the text on the Cyrus Cylinder
[2]. تاریخ ایران باستان حسن پیرنیا، ناشر: دنیاى کتاب، تهران، چاپ اول، ج 1 ص 391
[3]. عباس قدیانى، فرهنگ جامع تاریخ ایران، انتشارات آرون، تهران، چاپ ششم، ج 2 ص 766
[4]. همان، ج2 ص 817
[5]. تاریخ ایران باستان، حسن پیرنیا، ناشر: دنیاى کتاب، تهران، چاپ اول، ج 2 ص 1532، ج 1 ص 700-699
[6]. ادوین گرانتوسکى، تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمه کی خسرو کشاورزى، انتشارات پویش، تهران، چاپ اول، صفحه 98
[7] سرپرسى سایکس، تاریخ ایران، ترجمه سید محمد تقى فخر داعى گیلانى، ناشر: افسون، تهران، چاپ هفتم، ج 1، متن، ص 104
[8]. همان، متن جلد 1، ص 103
[9]. ساندرز، بهشت و دوزخ در اساطیر بین النهرین، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران: نشر قطره، ۱۳۸۹. ص ۱۰۶-۱۱۰ و ۱۱۹-۱۲۰.
[10]. بنگرید به:
New World Encyclopedia, Marduk
The Ancient History Encyclopedia, Marduk
Dictionary of Deities and Demons in the Bible, 2nd Edition, Marduk
Helmer Ringgren, (1974) Religions of The Ancient Near East, Translated by John Sturdy, The Westminster Press, p. 66.
مقالات مرتبط:
- تلاش کورش هخامنشی، برای نگه داشتن مردم در زنجیر نادانی
التعليقات
ناشناس
24 شهريور, 1394 - 23:31
الرابط الثابت
كارنامه درخشان مدعيان اسلام..
مسعود وحدان
25 شهريور, 1394 - 08:07
الرابط الثابت
به نویسنده مقاله کورش هخامنشی
ناشناس
21 فروردين, 1395 - 16:22
الرابط الثابت
یک گردشگر که به شکشور صفوی
ميلاد
22 فروردين, 1395 - 12:38
الرابط الثابت
جناب ناشناس لطفا ذقت كنيد : 1
کاربر مهمان
29 آبان, 1399 - 22:21
الرابط الثابت
با سلام دوست عزیز.در سخنان
عباس
30 آذر, 1399 - 12:06
الرابط الثابت
فقط باید گفت آفرین و احسنت
مهدی
28 مهر, 1400 - 22:46
الرابط الثابت
باسلام خدمت شما برادر گرامی.
مسعود وحدان
25 شهريور, 1394 - 08:24
الرابط الثابت
ضمناً ناشناس
ایرانی
25 شهريور, 1394 - 10:05
الرابط الثابت
عالی بود جناب مسعود، نمیدانم
پریسا
10 آذر, 1396 - 14:46
الرابط الثابت
راست میگی بخدا. اصلا حرفهای
پژوهشگر
6 آبان, 1394 - 23:29
الرابط الثابت
واقعا به حال مطالب شما باید
مهدی
23 شهريور, 1396 - 02:17
الرابط الثابت
احسنت خیلی عالی بود
احمد
10 آذر, 1396 - 14:49
الرابط الثابت
عالی بود. آفرین. خوشم اومد.
سید کاظم
19 آذر, 1396 - 09:49
الرابط الثابت
احسنت آقای پژوهشگر مطالبات
بابک
12 آبان, 1394 - 03:41
الرابط الثابت
خیلی حقیره افکارت.خیلییییی!
ندا
19 فروردين, 1395 - 02:28
الرابط الثابت
با سلام
امیر
18 خرداد, 1395 - 18:23
الرابط الثابت
اولا اونایی که تو ارتش هیتلر
ناشناس
28 تير, 1396 - 10:31
الرابط الثابت
بهائی هستی.
Humanité
15 آذر, 1396 - 12:48
الرابط الثابت
کورش هخامنشی و پرستش مردوک ..
ناشناس
3 دى, 1397 - 01:36
الرابط الثابت
ناشناس
ناشناس
25 دى, 1401 - 15:38
الرابط الثابت
شما چه قشنگ پشت سرهم گفتی و
سجاد
10 خرداد, 1402 - 22:04
الرابط الثابت
واقعاخندت نمیگیره ازاین همه
ناشناس
9 ارديبهشت, 1395 - 12:01
الرابط الثابت
عزیز من چون موافق نظرت
پوریا
24 اسفند, 1395 - 12:27
الرابط الثابت
نوشتن که کوروش به پرستش مردوک
saman
24 اسفند, 1395 - 19:08
الرابط الثابت
1. ویکی پدیا سایتی است که هر
468
11 آذر, 1396 - 07:23
الرابط الثابت
آقای پوریا اگه مردوک خدای
ناشناس
2 تير, 1396 - 17:24
الرابط الثابت
شکی نیست که کورش هخامنشی بت
Wəhid türk oğlan
20 مهر, 1396 - 19:00
الرابط الثابت
خوب دیگه این هم از قضیه بت
خالقی
7 آذر, 1396 - 00:04
الرابط الثابت
خیلی ببخشید من 3 ساعت وقت
Vəhid türk oğlan
11 آذر, 1396 - 09:06
الرابط الثابت
جوابی ندارن که بدن. کورش بت
خالقی
11 آذر, 1396 - 09:08
الرابط الثابت
خیلی ببخشید من 3 ساعت وقت
میلاد نصری
18 آذر, 1396 - 22:35
الرابط الثابت
انتقاد از کورش هم به معنی
با انصاف
15 تير, 1392 - 01:39
الرابط الثابت
چرا دروغ میگین کوروش زرتشتی
saman
9 شهريور, 1394 - 11:38
الرابط الثابت
سلام. اگر زرتشتی بود، پس این
عشقی
15 آبان, 1395 - 12:58
الرابط الثابت
خیلی ساده ای اگ فک کنی این
با انصاف واقعی
11 آذر, 1396 - 07:29
الرابط الثابت
عزیزم کورش زرتشتی نبود. در
وحید
11 آذر, 1396 - 07:35
الرابط الثابت
کسی که مردوک گوساله رو می
ابراهیم
15 تير, 1392 - 18:19
الرابط الثابت
از کجا معلوم کوروش ذی القرنین
یکی
10 خرداد, 1393 - 19:16
الرابط الثابت
کوروش بزرگ مردم را به بت
saman
12 خرداد, 1393 - 09:05
الرابط الثابت
سلام گرامی ؛ یکم: در منشور
naser00
24 آبان, 1393 - 05:29
الرابط الثابت
منشور مورد نظر رو کاهنان
saman
24 آبان, 1393 - 08:46
الرابط الثابت
سلام گرامی؛ منشور را کاهنان
علی
30 تير, 1394 - 20:21
الرابط الثابت
متاسفم بعضی از ایرانی ها این
Vəhid türk oğlan
11 آذر, 1396 - 07:43
الرابط الثابت
دفاع از کورش هیچ منشأ عقلانی
ناشناس
9 اسفند, 1398 - 13:12
الرابط الثابت
کوروش فرزندانش رو به ازدواج و
علی
30 تير, 1394 - 20:09
الرابط الثابت
سامان جان کوروش راه رو برای
saman
9 شهريور, 1394 - 11:46
الرابط الثابت
سلام گرامی، از گفتار شما چنین
فرهاد
15 بهمن, 1394 - 10:04
الرابط الثابت
کوروش تنها آزادی انتخاب و
korosh
23 اسفند, 1394 - 10:17
الرابط الثابت
کوروش الگویی بود برای بت
ناشناس
2 بهمن, 1394 - 14:33
الرابط الثابت
بفرمایید کوروش هم بازور
الصفحات
إضافة تعليق جديد