کورش هخامنشی و پرستش مردوک
بسم الله الرحمن الرحیم
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در منشور منسوب به کورش هخامنشی، وی بارها از مردوک خدای ساختگی و دروغین مردم بابیلون (بابِل) نام برده و آن را ستوده است. کوروش مردوک را پادشاه آسمان و زمین معرفی میکند، او را ناظر بر خود میداند، میگوید از اینکه برخی از مردم بابیلون خدایانی دیگر را پرستش میکنند خشمگین است. کورش در ادامه میگوید که این پادشاهی هدیهای از جانب مردوک است و مردوک از او راضی است. وی میگوید که همواره به دنبال پرستش و نیایش مردوک بوده؛ خود را برگزیده وی میداند. مردوک به او پیروزی عطا کرد. کوروش وی را سرور بزرگ خود میخواند. مردوک به کوروش برکت میدهد و کوروش از او بسیار میترسد.[1]
در منشور کورش، بیش از 10 مرتبه از مردوک یاد شده است:
- [آن هنگام که........ مردو]ک، پادشاه همه آسمانها و زمین، کسی که..... که با... یش سرزمینهای دشمنانش (؟) را لگدکوب میکند (بند 1 منشور).
- و مردم سرزمین سومر و اَکد که همچون کالبد مردگان شده بودند، اندیشه کرد (و) بر آنان رحم آورد. او (مردوک) همه سرزمینها را جست و بررسی کرد، شاهی دادگر را جستجو کرد که دلخواهش باشد. او (مردوک)، کورش، شاه (شهر) انشان را به دستانش گرفت، و او را به نام خواند، (و) شهریاری او بر همگان را به آوای بلند اعلام کرد (بند 11-12).
- او (=مردوک) سرزمین گوتی (و) همه سپاهیان مادی را در برابر پاهای او (=کورش) به کرنش درآورد و همه مردمان سرسیاه (=عامه مردم) را که (مردوک) به دستان او (=کورش) سپرده بود (بند 13).
- مردوک، سرور بزرگ، که پرورنده مردمانش است، به کارهای نیک او (=کورش) و دل راستینش به شادی نگریست (بند 14).
- (مردوک) سروری که با یاریاش به مردگان زندگی بخشید (و) آنکه همه را از سختی و دشواری رهانید، آنان او را به شادی ستایش کردند و نامش را ستودند (بند 19).
- منم کورش، شاه جهان، شاه بزرگ، شاه نیرومند، شاه بابل، شاه سومر و اَکد، شاه چهارگوشه جهان. پسر کمبوجیه، شاه بزرگ، شاه شهر انشان، نوه کورش، شاه بزرگ، شا[ه شهر] انشان، از نسل چیش پیش، شاه بزرگ، شاه شهر انشان. دودمان جاودانه پادشاهی که (خدایان) بل و نَبو فرمانرواییش را دوست دارند (و) پادشاهی او را با دلی شاد یاد میکنند (بند 20-22). [در این بند آخر علاوه بر مردوک، از بتهای شیطانی بعل و نَبو هم یاد میکند و میستاید.]
- جایگاه سروری (خود) را با جشن و شادمانی در کاخ شاهی برپا کردم. مردوک، سرور بزرگ، قلب گشاده کسی که بابل را دوست دارد، [همچون سرنو]شتم به من [بخشید] (و) من هر روز ترسنده در پی نیایش او بودم (بند 23).
- مردوک، سرور بزرگ، از رفتار [نیک من] شادمان گشت و به من کورش، شاهی که از او می ترسد و کمبوجیه پسر تنی [ام و به] همه سپاهیانم، برکتی نیکو ارزانی داشت (بند 26-27).
- خدایانِ سرزمین سومر و اَکد را که نبونئید - در میان خشم سرور خدایان - به شواَنّه(=بابل) آورده بود، به فرمان مردوک، سرور بزرگ، به سمت به جایگاهشان بازگرداندم، جایگاهی که دلشادشان می سازد (بند 33-34).
- هر روز در برابر بِل و نَبو، روزگاری دراز (=عمری طولانی) برایم خواستار شوند (و) کارهای نیکم را یادآور شوند و به مردوک، سرورم چنین بگویند که “کورش، شاهی که از تو میترسد و کمبوجیه پسرش... بگذار آنان سهمیه رسانِ نیایشگاههایمان باشند، تا روزگاران دراز (؟)...و باشد که مردمان بابل [شاهی] او را بستایند (بند 35-36).
- [.......] او... مردوک، سرور بزرگ، آفریننده(؟)[..............] [....................]... من... همچون هدیهای [پیشکش کردم].... (برای) خشنودیات تا به جاودان (بند 44-45).
مردوک، یک بُت است
در منابع تاریخی، کورش در تحکیم پایههای معبد مردوک (اسانگیلا) بسیار تلاش کرد و در راه آباد ساختن معبد مردوک کوشش بسیار نمود.[2] اما به راستی این مردوک کیست که کورش او را خدای خدایان میداند و هر آن در پی خشنود ساختن اوست؟ مردوک (Marduk) رب النوع بابِلیها رییس خدایان بابل، و مرکز پرستش او شهر بابل بود.[3] مردوک خدای خدایان بابل بوده و دارای فرزندانی نیز بوده است، برای مثال نبو نام فرزند او بود.[4] همچنین باید دانست که مردوک - خدای خدایان - در بابل، به صورت مجسمه، یعنی بت بود.[5] گرانتوسکی نیز تصریح میکند که: «خشایار شاه، دستگاه شاهى بابل را منحل و معبد بزرگ بابلیها را ویران کرد، مجسمه خداى بزرگ بابلیها یعنى مردوک را به پارس برد.»[6] سرپرسی سایکس میگوید که مردوک توسط نبوکد نسر اول از عیلام به بابل بازگردانده شد![7] همین سخن سایکس نشان گر این است که مردوک به صورت مجسمه یا بت بود نه چیزی دیگر. و ایشان، به صراحت از بت بودن مردوک حکایت می کند.[8] مردوک بت بزرگ معبد اسانگیلای بابیلون (بابِل) [9] در متن تورات، نفرین شده است.
سنگ نگاره مردوک. به شکل انسان بالدار. کشف شده در کاخ آپادانای شوش در موزه لوور (سمت چپ)
همچنین طبق کشفیات جدید، در خودِ تخت جمشید نیز معبد مردوک یافت شده است که نشان میدهد هخامنشیان پس از کورش نیز «غالباً» مردوک را پرستش میکردند:
مردوک در اصل، یک گوساله است
امروزه از لحاظ علمی وباستانشناسی ثابت شده است که مردوک در لغت به معنی گوساله است. یعنی اصالتاً مردوک، یک گوساله بود که در باور بت پرستان، به شکلِ یک انسان که روح خدا در او حلول کرده، شناخته میشد. این واژه به صورتهای مختلفی همچون Solar calf (گوساله خورشیدی) یا Bull calf of the sun (گوسالهی خورشید) ترجمه میشود.
پینوشت :
[1]. ترجمه فارسی از متن اصلی بابلی ؛ پروفسور شاهرخ رزمجو ، بخش خاور میانه موزه بریتانیا ، کلیک کنید.(link is external)
The British Museum , persian translation of the text on the Cyrus Cylinder
[2]. تاریخ ایران باستان حسن پیرنیا، ناشر: دنیاى کتاب، تهران، چاپ اول، ج 1 ص 391
[3]. عباس قدیانى، فرهنگ جامع تاریخ ایران، انتشارات آرون، تهران، چاپ ششم، ج 2 ص 766
[4]. همان، ج2 ص 817
[5]. تاریخ ایران باستان، حسن پیرنیا، ناشر: دنیاى کتاب، تهران، چاپ اول، ج 2 ص 1532، ج 1 ص 700-699
[6]. ادوین گرانتوسکى، تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمه کی خسرو کشاورزى، انتشارات پویش، تهران، چاپ اول، صفحه 98
[7] سرپرسى سایکس، تاریخ ایران، ترجمه سید محمد تقى فخر داعى گیلانى، ناشر: افسون، تهران، چاپ هفتم، ج 1، متن، ص 104
[8]. همان، متن جلد 1، ص 103
[9]. ساندرز، بهشت و دوزخ در اساطیر بین النهرین، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران: نشر قطره، ۱۳۸۹. ص ۱۰۶-۱۱۰ و ۱۱۹-۱۲۰.
[10]. بنگرید به:
New World Encyclopedia, Marduk
The Ancient History Encyclopedia, Marduk
Dictionary of Deities and Demons in the Bible, 2nd Edition, Marduk
Helmer Ringgren, (1974) Religions of The Ancient Near East, Translated by John Sturdy, The Westminster Press, p. 66.
مقالات مرتبط:
- تلاش کورش هخامنشی، برای نگه داشتن مردم در زنجیر نادانی
التعليقات
محمد
22 خرداد, 1397 - 02:42
الرابط الثابت
با سلام.احسنت به این سند یعنی
......
14 تير, 1397 - 17:09
الرابط الثابت
قبل از اسلام در سرزمین های
saman
14 تير, 1397 - 18:52
الرابط الثابت
جناب ....... شما سندی دارید
امیر
8 مرداد, 1397 - 14:15
الرابط الثابت
فقط سعی کنید چند نمونه از
saman
8 مرداد, 1397 - 17:47
الرابط الثابت
جناب امیر تحت تاثیر رسانه های
RA
10 مرداد, 1397 - 12:09
الرابط الثابت
وجود مردوک ملموس تر به نظر
saman
10 مرداد, 1397 - 13:04
الرابط الثابت
مردوک به معنی گوساله است و در
امین
2 مهر, 1397 - 03:41
الرابط الثابت
با سلام..دین و مذهب یک امر
saman
2 مهر, 1397 - 05:38
الرابط الثابت
عملکرد انسانها در ارتباط
کمیل
25 مهر, 1397 - 22:58
الرابط الثابت
راستی آقایون کوروش پرست
saman
26 مهر, 1397 - 14:40
الرابط الثابت
سلام قتلعام ایرانیان به دست
فرامرز
1 آبان, 1397 - 10:09
الرابط الثابت
برخی گمان میکنند کوروش پیامبر
saman
2 آبان, 1397 - 08:58
الرابط الثابت
نتیجه کلام شما: کورش سعی
KAVEH
10 اسفند, 1397 - 10:33
الرابط الثابت
باشه کوروش بت پرست، اسلام هم
سعید
5 خرداد, 1398 - 17:03
الرابط الثابت
کوروش مردوک رو نمی پرستیدیده
saman
6 خرداد, 1398 - 14:45
الرابط الثابت
کورش خودش میگه من مردوک
محمد حسین راحت
15 مرداد, 1398 - 14:27
الرابط الثابت
سلام
saman
15 مرداد, 1398 - 14:48
الرابط الثابت
سلام. کانال ایتاء: n_bastan
دوستدار کورش
9 آبان, 1398 - 14:59
الرابط الثابت
ملت زیر بار فقر دارن نابود
saman
9 آبان, 1398 - 15:11
الرابط الثابت
ملت زیر بار فقر هستند، آن وقت
saman
9 آبان, 1398 - 15:14
الرابط الثابت
ادامه پاسخ به دوستدار کورش:
علی
13 آذر, 1398 - 10:53
الرابط الثابت
به نام خدا
امیرحسین
21 فروردين, 1399 - 21:02
الرابط الثابت
با فرض درست بود تمام مطلب
کورش
8 ارديبهشت, 1399 - 12:32
الرابط الثابت
خفه شید آخوند های تروریست
saman
9 ارديبهشت, 1399 - 16:54
الرابط الثابت
کورشپرستها عموماً جماعتی
بنیامین
12 ارديبهشت, 1399 - 05:26
الرابط الثابت
سلام خسته نباشید بهتر بود قبل
ناشناس
14 خرداد, 1399 - 06:10
الرابط الثابت
نویسنده ای که آنقدر بیسواد
saman
14 خرداد, 1399 - 11:36
الرابط الثابت
1. تجربه 10 ساله در گفتگو با
آریو برزن
22 خرداد, 1399 - 03:12
الرابط الثابت
کوروش کبیر را همه ی دنیا
saman
22 خرداد, 1399 - 15:09
الرابط الثابت
امروز نظر "همه دنیا" درباره
سلمان
29 مهر, 1399 - 09:59
الرابط الثابت
آقای سامان به نظر من ستون
saman
29 مهر, 1399 - 10:25
الرابط الثابت
علی القاعده نباید پاسخ شما را
سلمان
29 مهر, 1399 - 10:38
الرابط الثابت
خسته نشید ولی توی صفحات قبل
saman
29 مهر, 1399 - 17:47
الرابط الثابت
من همچین نسبتی به آقای رائفی
سلمان
29 مهر, 1399 - 18:17
الرابط الثابت
بله شما کاملاً درست میگید و
سلمان
2 آبان, 1399 - 15:23
الرابط الثابت
این رو ببینید https://www
بی سواد
14 آبان, 1399 - 16:26
الرابط الثابت
بسیار خوب در مورد.پدر لات عزی
saman
14 آبان, 1399 - 21:10
الرابط الثابت
بت پرستی، از سوی هر کسی باشد
saman
14 آبان, 1399 - 21:12
الرابط الثابت
لطفا این مقاله را هم ببینید.
سلمان
23 آبان, 1399 - 08:10
الرابط الثابت
https://www.aparat.com/v
سلمان
23 آبان, 1399 - 09:14
الرابط الثابت
https://www.aparat.com/v
saman
23 آبان, 1399 - 17:35
الرابط الثابت
در این لینک به هه ادعاها پاسخ
سلمان
24 آبان, 1399 - 11:24
الرابط الثابت
خیلی معذرت می خوام خیلی معذرت
saman
24 آبان, 1399 - 12:03
الرابط الثابت
پاسخ به سلمان: من معتقدم شما
کاربر مهمان
29 آبان, 1399 - 22:48
الرابط الثابت
با عرض ادب خدمت تمام عزیزان
saman
30 آبان, 1399 - 08:40
الرابط الثابت
اینکه برای نخستین بار، خناسان
سلمان
3 آذر, 1399 - 14:54
الرابط الثابت
دوست عزیز من با اینکه کوروش
کاربر مهمان
29 آبان, 1399 - 23:04
الرابط الثابت
ما همه به وجود خدای عالم
saman
30 آبان, 1399 - 08:39
الرابط الثابت
پاسخ به کاربر میهمان: وقتی
کاربر مهمان
30 آبان, 1399 - 15:07
الرابط الثابت
اقای سامان من تعصب قومی و
الصفحات
إضافة تعليق جديد