پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در ابتدا ذکر این نکته لازم است که خداوند انسان‌ها را به تدبر در آیات الهی فرا خوانده و گرچه روخوانی آن هم سفارش شده، لکن ارزش واقعی برای کسانی است که در آیات قرآن مجید تدبر و تفکر می‌کنند. بنابراین ما (شیعه) برای درک بهتر آیات قرآن، خود را موظف به تدبر در آن می‌دانیم.

سلفی‌ها در جهت ستایش بی‌قید و بند همه صحابه رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم آیاتی از کلام الله مجید را دستاویز خود قرار داده‌اند که در این نوشته به توضیح و تدبر در آن آیات خواهیم پرداخت.

اولین آیه مربوط به پیشگامان از مهاجرین و انصار است که می‌فرماید: « وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنصَارِ وَ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِيَ اللَّـهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ»؛ یعنی: پیشگامان نخستین از مهاجرین و انصار و آنها که به نیکی از ایشان پیروی کردند، خداوند از آنها خشنود و آنها نیز از او خشنود شدند. و باغ‌هایی از بهشت برای آنها فراهم ساخته که نهرها از زیر درختانش جریان دارد و جاودانه در آن خواهند ماند. و این کامیابی بزرگی است. [توبه/100]

توضیح مطلب: خداوند در این آیه به پیشگامان از مهاجرین و انصار و کسانی که پس از ایشان به درستی از آنها پیروی کرده باشند می‌پردازد و ایشان را مورد ستایش قرار می‌دهد. بنابراین خداوند پس از ارج نهادن به مهاجرین و انصار، شرطی را برای متابعت کنندگان از ایشان بیان می‌کند که عبارت است از این‌که: از آنها به نیکی پیروی شود و عقاید و اعمال‌شان منطبق بر افکار و عقاید آنها باشد.

با تدبر در این آیه عقل سلیم این‌گونه استنباط می‌کند که کسانی و گروهی که می‌خواهند الگوی جامعه قرار بگیرند باید در تمام عمر، اعمال و کردار و رفتارشان مقبول و پسندیده باشد تا بتوانند چراغ راه برای دیگران باشند و گرنه اگر فقط برای مدت کوتاهی دارای فضیلت باشند لاجرم الگو قرار دادن ایشان هم برای یک مدت زمان کوتاه خواهد بود. پس اگر تاریخ گواهی به انحراف هر یک از ایشان داده باشد، آن شخص و یا گروه، دیگر نمی‌تواند الگوی مستمر برای مسلمانان در همه اعصار و قرون باشد. آیه دیگر مربوط به بیعت رضوان است که می‌فرماید: « لَّقَدْ رَضِيَ اللَّـهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَ أَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا؛ یعنی: خداوند از مومنانی که در زیر آن درخت با تو بیعت کردند، راضی و خشنود شد.خدا آنچه را درون قلب آنها ( از صداقت و ایمان)نهفته بود می‌دانست و لذا آرامش را بر دل‌های آنها نازل کرد و فتح نزدیکی را به عنوان پاداش، نصیب آنان ساخت.[فتح/18]

توضیح آیه: همانگونه که مشهود است خداوند بیعت کنندگان زیر درخت، ( در بیعتی که بعدها به بیعت رضوان معروف شد) را مورد ستایش قرار می دهد ولی باید در این خصوص نکاتی را مورد توجه قرار دهیم و آن اینکه: اولا این تعریف خداوند مربوط به جمع حاضر در آنجا است، یعنی به صورت گروهی و نه اینکه خطاب به تک تک آنها باشد. چرا که با مطالعه تاریخ و بررسی افراد در آن محل به وجود فردی به نام « عبدالله ابن ابی» بر می خوریم که رهبر منافقان بود.
پس آیا سلفی‌ها می‌توانند قبول کنند که خطاب این آیه شامل این فرد هم می‌شود؟!

و ثانیا: خداوند رضایت خود را با جمله « لقد رضی الله عن المومنین اذ یبایعونک تحت الشجره » مربوط به زمان خاصی دانسته ( هنگام بیعت). و این دلیل بر رضایت و خشنودی خداوند تا پایان عمر ایشان نمی‌باشد. بنابراین ملاک و میزان در قرار دادن افراد به عنوان الگو، پاکی و صداقت در رفتار و اعمال و گفتار ایشان تا پایان عمر می‌باشد و الا قابل الگو قرار دادن نخواهند بود.