تناقض غیبت امام زمان و عقاید شیعه از منظر اهل سنت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اهل سنت در رابطه با غیبت امام مهدی علیه السلام شبههای مطرح میکنند، به اینکه مگر شما نمیگویید: پیامبر صلی الله علیه و اله بعد از رحلتش جامعه را بدون رهبر نمیگذارد؟ چرا امام زمان علیه السلام 1200 سال جامعه را بدون رهبر گذاشته و غایب شده؟! این دو عقیده با همدیگر تناقض دارند.
پاسخ به این پرسش در ضمن چند نکته بیان می شود:
نکته اول: این پرسش و نظایر این، ناشی از جهل پرسشگر نسبت به امامت و تصرّفات امام علیه السلام است؛ اگر برخی از اهل تسنن این شبهه را مطرح میکنند نشانگر این است که هیچ شناختی از امامت و جایگاه عظیم آن در عالم هستی ندارند؛ امام چه در دسترس مردم باشد و چه در دسترس نباشد ذره ذرهی عالم هستی از فیوضات وجودیاش بهرهمند میشوند؛ اگر چه در برخی مسائل مانند: مسائل فقهی، کلامی و ... مردم نمیتوانند از علم امام بهره بگیرند، امّا در سایر مسائل که درک آن برای بسیاری از مردم سخت است، عالم هستی از وجود نازنین حضرت بهرهمند است.(خورشید اگرچه در پشت ابر باشد منابع آن بر موجودات کره زمین قابل انکار نیست) البته عدم بهرهمندی از مسائل فقهی و کلامی، در زمان حضور ائمه علیهم السلام نیز وجود داشت، ائمه در برخی مواقع که اصحاب خود را به نقاط دور میفرستادند، دستور اجتهاد به افراد میدادند و آن فرد بدون مراجعه به امام احکام الهی را به فتوای خود به مردم عرضه میداشتند.
«ائمه معمولًا در مدينه بودند و تنها براي شيعياني كه در مدينه ميزيستند اين امكان بود كه حكم هر مسئلهاي را به صورت مستقيم از خود ائمه بپرسند، اما شيعياني كه در عراق يا خراسان يا جاي ديگر ميزيستند، كجا ميتوانستند هر مسئله مورد ابتلاي فوري را از ائمه بپرسند؟»[1]
در روایتی امام باقر (علیه السلام) به ابان بن تغلب فرمود: «اجلس فی مسجد المدینة و افت الناس فانی احب ان یری فی شیعتی مثلک» در مجلس مدینه بنشین و فتوا بده، به درستی که دوست دارم مانند تو در بین شیعیانم دیده شود [2]
لذا غايب بودن امام به اين معنا نيست که وجود رؤيايي دارد! بلکه آن حضرت مانند ساير انسانها از يک زندگي طبيعي، عيني و خارجي برخوردار است، به طوري که آن حضرت در ميان مردم و در دل جامعه رفت و آمد دارد و گفتار مردم را ميشنود و بر اجتماعات آنها وارد ميشود و سلام ميکند. او مردم را ميبيند، ولي اين مردمند که نميتوانند جمال مبارک آن حضرت را ببينند. اگر بخواهیم پاسخ این پرسش را بیابیم باید به پرسش زیر جواب بدهیم که؛ اصل وجود معصوم(علیه السلام) در زمان حضور چه بركاتي دارد و در زمان غيبت كدام يك از بركات حذف شده است؟[3]
از ديدگاه شيعه امام جايگاه خاصي را دارد که با توجه به آن، امام چه در بين مردم حاضر باشد و چه غايب؛ آن آثار و برکات همراهش براي زمين و اهل آن هست و براي آنها سودمندند. حضرت علي (علیه السلام) در مورد اهل بيت علیهم السلام چنين مي گويد: هم موضع سره و لجاء امره و عيبة علمه وموئل حکمه و کهوف کتبه و جبال دينه بهم اقام انحناء ظهره و اذهب ارتعاد فرائصه ... لهم خصائص حق الولايه و فيهم الوصيه و الوراثه.[4] امامي که داراي چنين اوصاف باشد، آن اوصاف تنها در زمان حضور امام وجود ندارد بلکه در زمان غيبت هم کار کرد دارد.
نکته دوم:
غيبت امام زمان (عجل الله) يک امر اتفاقي و بيسابقه نيست بلکه غيبت حجتهاي الهي در مقطعي از زمان در سنت الهي يک امر معمولي بوده است چنانکه گروهي از اولياي الهي (مانند حضرت خضر، موسي، يونس، غُزير، ابراهيم، صالح، ذوالقرنين و...) از ديدگان پنهان بودهاند ولي هرگز از حوادث و اوضاع زمان غفلت نداشتند به جهت ولايت و اختياراتي که از جانب خدا به آنها داده شده بود، پيوسته در اموال و نفوس تصرف ميکردند و اوضاع را طبق مصالحي رهبري مينمودند. اگرچه تصرفات آنها نيز از ديدگان مردم عادي پنهان بود. پس اين امر مختص زمان امام زمان (علیه السلام) نیست تا از سوي عدّهای از اهل تسنن بر آن اعتراض شود.
نکته سوم
غيبت ملازم با عدم تصرف در امور نيست
شايد در بدو براي کسي که با مقام امام (علیه السلام) آشنايي ندارد چنين گمان پيش آيد که فردي که غايب است از تمام امور دستش کوتاه است و همانند انسانهاي عادي هيچ کاري را نميتواند انجام دهد در حالي که بر اساس امام شناسي شيعه غايب بودن امام (ع) به اين معنا نيست بلکه او در ظاهر غايب است و ما او را نمي بينيم اما او ما را ميبيند و خيلي از امور ما را رتق وفتق ميکند و گره از مشکلات ما ميگشايد: [5]
پی نوشت
[1] مجموعه آثاراستادشهيدمطهري، ج 20، ص 139.
[2] وسائل الشیعه جلد 19، صفحه 317.
[3] الميلاني، علي ، الإمام المهدي (ع) قم، مرکز ابحاث العقائديه، 1420.
[4] السبحاني، جعفر، الأئمة الإثني عشر.
[5] مکارم شيرازي ، ناصر ، حکومت جهاني مهدي (عج)، قم: انتشارات نسل جوان، 1388.
افزودن نظر جدید