مباحث روایی
ابن حجر هیتمی از علمای اهل سنت با اینکه علیه مذهب شیعه و استدلال شیعه به حدیث غدیر ایراد گرفته است، ولی خود به کثرت سندهای حدیث در کتابش اعتراف کرده و مینویسد:
ابن عبدالبر پس از نقل چند روایت در فضیلت امیرالمؤمنین، ازجمله حدیث غدیر اینگونه نظر خود را بیان میکند که همه این احادیث، احادیث ثابت شده و صحیح است.
انتصاب الهی امیرالمومنین (ع) در روز غدیرخم نشان از فضیلت و به نوعی منقبت خاص حضرت است. خدای رحمان با دستوری که به رسول خود، برای ابلاغ جانشینی امیرالمومنین (ع) داد، ایشان را شایسته این مقام و منصب الهی میداند. بر همین اساس به گواهی محدثین شیعه و اهل سنت، به گوشهای از فضایل بینظیر امیرالمؤمنین (ع) اشاره کردهاند.
خطیب بغدادى از علمای اهل سنت نقل مىكند: «هر كس روز هجدهم ماه ذى حجه را روزه بگیرد، ثواب روزه شصت ماه براى او نوشته میشود و آن روز، روز غدیر خم است.
ترمذی از علمای بزرگ اهل سنت درباره حدیث غدیر خم میگوید: «این حدیث نیکو و صحیح است.»
طحاوی در مورد حدیث غدیر میگوید: سند این حديث صحیح است؛ راویان آن هیچ مشکلی ندارند.
این کلام توسط رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در بازگشت از حج به سمت مدینه، در غدیر خم صادر شده است.
غزالی از علمای اهل سنت میگوید: «جمهور علما بر متن حدیث غدیر از خطبه پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) در روز عید غدیر بالاتفاق اجماع کردهاند.»
ذهبی از علمای اهل سنت مینویسد: «طبری سندهای حدیث غدیر را در 4 جلد جمع آوری کرد؛ من بخشی از آن را دیدم؛ از کثرت روایات متعجب شدم و به وقوع این اتفاق یقین پیدا کردم.»
ابن کثیر کتابی که طبری در آن اسناد حدیث غدیر را جمع کرده بود، دیده است و درباره آن میگوید: «کتاب طبری که در آن روایات غدیر جمع شده بود، دیدم که در دو جلد ضخیم بود.»
ابن حجر عسقلانی از علمای اهل سنت، درباره حدیث غدیر مینویسد: «این حدیث را ترمذی و نسائی در کتب حدیث خود آوردهاند، در حالیکه این حدیث جدّاً سندهای بسیاری دارد.
ابن جزری شافعی درباره حدیث غدیر مینویسد: «سند صحیح بسیاری دارد، کسانیکه اطلاعی از علم حدیث ندارند و این حدیث را تضعیف میکنند، تضعیفشان معتبر نیست و کسانیکه از قول آنها قطع حاصل میشود، حدیث را صحیح دانستهاند.»
ملاعلی قاری از علمای اهل سنت درباره حدیث غدیر مینویسد: «جمع بندی درباره این حدیث این است که این حدیث صحیح است و در آن شکی نیست، بلکه بعضی از علمای حدیث، این حدیث را در زمره متواترات دانستهاند؛ زیرا در مسند احمد آمده است که 30 صحابی از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) آن را شنیدهاند و در دوران
بدخشانی از علمای اهل سنت در مورد حدیث غدیر مینویسد: «این حدیث صحیح و مشهور است و کسی در صحت این حدیث مناقشه نکرده، مگر فرد متعصّب و منکر که کلامش ارزشی ندارد.»
آلوسی از علما و مفسرین مشهور اهل سنت با اینکه دلالت حدیث غدیر را به طور کامل نپذیرفته، ولی درباره این حدیث مینویسد: برای ما ثابت شده است که این حدیث را پیامبر اکرم (صلىاللهعليهوآله) در حق أميرالمؤمنین (علیهالسلام) بیان کردهاند.