پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ خواب دیدن یا رؤیا یکی از ابزارهای مدعیان دروغین برای اثبات ادعای خویش است. احمدالحسن (یمانی دروغین) یکی از کسانی است که برای اثبات ادعای خود ادعا می‌کند رؤیا حجت است. از جمله آیاتی که به آن استناد می‌کنند آیه «إِذْ أَوْحَيْنَا إِلَىٰ أُمِّكَ مَا يُوحَىٰ* أَنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِي وَعَدُوٌّ لَهُ [طه/38-39] آن هنگام که (برای حفظ جان تو از بلای فرعونیان) به مادرت وحی مهمی نمودیم. که کودک خود را در صندوقی گذار و به دریا افکن و باید که امواج دریا کودک را به ساحل رساند تا دشمن من و آن طفل (یعنی فرعون) از دریا طفل را برگیرد.»
این آیات در راستای وحی خدا به حضرت موسی (علیه‌السلام) است و در مورد نجات جان حضرت موسی (علیه‌السلام) سخن می‌گوید. فرقه یمانی با تمسک به این آیه وحی به مادر حضرت موسی (علیه‌السلام) را در خواب می‌دانند.
بررسی و نقد:
زوایای مختلف این آیه را بررسی می‌کنیم. اهل‌سنت در کیفیت این وحی چهار احتمال داده‌اند.[1] از جمله این‌که وحی به مادر حضرت موسی (علیه‌السلام) در خواب بوده و ایشان بر اساس یک خواب، کودک خویش را در صندوق به دریا افکنده است. و البته بعضا از این احتمال تعبیر به قیل نموده‌اند.[2] و این تعبیر به "قیل" مشعر به ضعیف بودن این قول می‌باشد و احمد بصری بدون ارائه هیچ دلیلی این وحی را در عالم رؤیا می‌داند.[3]درحالی که در هیچ روایتی مسئله خواب دیدن ایشان مطرح نگشته[4] بلکه طوری سخن گفته شده که می‌رساند او در بیداری صدا را شنیده است، از جمله؛ خدا تابوت را بر موسی نازل کرد و به مادرش ندا داده شد. همچنان‌که در میان مفسران شیعه کسی را نیافتیم که وحی مادر آن حضرت را تفسیر به خواب کرده باشد، و اگر هم کسی چنین تفسیری نماید چون بدون دلیل است قابل پذیرش نیست، غیر از این‌که به تصریح شیخ مفید، این یک قضیه شخصی مخصوص به مادر حضرت موسی (علیه‌السلام) بوده، و نمی‌توان از آن یک قاعده کلی با عنوان حجیت خواب استنباط کرد. همه این‌ها به کنار، مگر نه این‌که مدعی یمانی تصریح می‌کند رؤیا وقتی راه شناخت حجت خداست که متواتر باشد؟ پس تواتر رؤیا در خواب حضرت یوسف (علیه‌السلام) کجاست؟ تواتر رؤیا در خواب بلقیس، خواب مادر موسی (علیه‌السلام) کجاست؟ این تعداد همه تک خواب بودند، پس چگونه برای عموم مردم راه شناخت حجت خدا تلقی می‌شود. حق این است که نه تواتر و نه تعداد افراد خواب بیننده هم از هیچ یک از آیات بدست نمی‌آید.[5]

پی‌نوشت:

[1]. أنوار التنزیل و أسرار التأویل، شافعی بیضاوی، داراحیاء التراث العربی، ج 4، ص 27.
[2]. وضح البرهان فی مشکلات القرآن، غزنوی نیشابوری، دارالقلم، ج2، ص 145.
[3]. فأوحی الله بالرؤیا لأم موسی، عقاید الاسلام، احمدالحسن، بی‌تا، بی‌جا، ص 71.
[4]. المیزان فی تفسیر القرآن، علامه طباطبایی، اسماعیلیان، ج 16، ص 10.
[5]. خواب نما، سید مهدی مجتهد سیستانی، pdf، موسسه بروج، ص 150.