متن مقاله
اهل‌سنت در عقیده، پیرو ابومنصور ماتریدی و ابوالحسن اشعری هستند و این مطلبی است که بزرگان علمای احناف به آن اشاره کرده‌اند؛ خلیل احمد سهارنفوری یکی از علمای دیوبندیه در این‌باره می‌‌گوید: «ما ـ به حمدالله ـ و مشایخ ما و تمام طایفه ما در فروع پیرو امام ابوحنیفه‌ایم و در عقیده از ابوالحسن اشعری و ابومنصور ماتریدی پیروی می‌کنیم و منتسب به چهار طریق صوفیه عالی هستیم.»[1] ولی وهابیان شدیداً با عقاید ابومنصور ماتریدی و ابوالحسن اشعری مخالفند و لذا کتاب‌هایی در ردّ عقاید این دو نوشته‌اند. اینک به نمونه‌هایی از این کلمات اشاره می‌کنیم.

- نسبت تحریم و تقلید کورکورانه به علمای دیوبند؛
شمس سلفی وهابی در این‌باره می‌گوید: «... علمای دیوبند در علوم نقلی و عقلی امام هستند، همان‌گونه که در زهد و خداشناسی زبان‌زدند، آنان خدمت‌گزار اسلام بوده و با شرک و بدعت‌ها تا حدّ زیادی مقابله کردند، ولی احادیث را طبق مذهب حنفی فقهی و کلامی ماتریدی خود تحریف کردند، همان‌گونه که از کتاب‌های آن‌ها واضح می‌شود، افکار آنان در نهایت تعصب نسبت به مذهب حنفی و تقلید کورکورانه است، به حدّی که بسیاری از احادیث را با تأویلات باطل مطابق مذهب حنفی خود معنا کرده‌اند. همان‌گونه که آنان به اهل‌سنت که مغرضان، آن‌ها را (وهابی) نامیده‌اند، دشمنی نموده و با شدید‌ترین تعبیرات آن‌ها را سبّ کرده و بدترین لقب‌ها را می‌دهند، ... و بسیاری از آن‌ها دارای بدعت‌های قبوری هستند، همان‌گونه که کتاب (المهند علی المفند) از شیخ خلیل احمد سهارنفوری، شاهد بر این مطالب است. کتابی که از مهم‌ترین کتاب‌های دیوبندیه به حساب می‌آید و دارای تعلیقاتی از بزرگان علمای دیوبند است... .»[2]

- اتهام به بزرگان مدرسه دیوبند؛
شمس همچنین درباره خلیل احمد بن مجید علی هندی سهارنفوری صوفی دیوبندی از بزرگان ائمه دیوبند و صاحب کتاب «بذل المجهود فی شرح سنن ابی داود» می‌گوید: «او با رهبری و برتریش در علوم، تعصب بسیاری نسبت به مذهب حنفیه داشته و صوفی خرافه‌پرست است که دارای بسیاری از بدعت‌های آنان است، همان‌گونه که نزد او بدعت‌های قبوری‌هاست، ... او نیز دشمنی بسیاری نسبت به حرکت سلفی‌ها داشته است که مغرضان آن‌ها را (وهابی) می‌نامند؛ به دلیل کتابش (المهند علی المفند) که شرحش خواهد آمد و این کتاب معتبرترین منبع در بیان عقاید دیوبندیه است. و دشمنی آنان با عقیده سلفیه واضح است. آن‌ها دارای عقایدی هستند که برگرفته از بدعت‌های صوفی‌ها و پر از خرافات قبوریین و عقیده ماتریدی است. این کتاب دارای امضاها و تقریضاتی از 65 عالم از بزرگان علماء دیوبند و دیگران است، که اخیراً به لغت اردو ترجمه شده و به آن بدعت‌های دیگری نیز اضافه شده است و این مطلب قابل التفات و تأمل است که بدانیم این قوم تاکنون بر همان عقایدی هستند که در زمان‌‍‌های پیشین داشته‌اند.»[3]

- نسبت حماقت به عقاید ماتریدیه؛
او می‌گوید: «در میان آنان کسانی هستند که می‌گویند: موسی (علیه‌السّلام) کلام خدا را نشنیده، بلکه صدایی را شنیده که در درخت ایجاد شده است. تا آخر آن حماقت‌های کلام ماتریدیه.»[4]

پی‌نوشت:

[1]. «انّا بحمد الله و مشایخنا و جمیع طائفتنا مقلّدون للإمام ابی حنیفة فی الفروع و متبعون لأبی الحسن الأشعری و ابی منصور الماتریدی... .» المهند علی المننّد، ص 29 ـ 30.
[2]. «... والدیوبندیة ائمة فی العلوم النقلیة و العقلیة، کما هم فی قمة من الزهد و التأله، و هم خدموا الاسلام و حاربوا الشرک... .» الماتریدیة و موقفهم من الاسماء و الصفات الالهیة، شمس سلفی وهابی، ج 1، ص 246 ـ 247.
[3]. «کان مع امامته و تفوقه فی العلوم، شدید التعصب للمذهب الحنفی، صوفیا خرافیا... .» همان، ص 338
[4]. «فیهم من یقول: انّ موسی (علیه السّلام) لم یسمع کلام الله بل سمع صوتا مخلوقا فی الشجرة الی آخر تلک الحماقات الکلامیة الماتریدیة.» همان، ص 273.