پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از اشکالاتی که مسیحیان و برخی از افراد ملحد و منتسب به مسیحیت، در طول تاریخ به قرآن و اسلام وارد می‌کنند، مسئله‌ی تعدد زوجات و چندهمسری است. آنان ظاهراً معتقدند که چندهمسری مخالف طبع آدمی بوده و هیچ کتاب آسمانی نباید قائل به جواز چنین حکمی باشد؛ و ازآنجاکه قرآن کریم به تعدد زوجات و جواز آن تصریح کرده است، لذا نمی‌تواند آسمانی و هدایت‌گر مردم بوده و به همین دلیل حقانیت اسلام و کتاب آسمانی‌اش زیر سؤال می‌رود.
دشمنان سرسخت دین راستین اسلام برای ضربه زدن به اسلام و قرآن، تعدد زوجات و چندهمسری را به بخشی از این آیه‌ی قرآن، مستند کرده‌اند: «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِي الْيَتامى‏ فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْنى‏ أَلاَّ تَعُولُوا [نساء/3] اگر بترسيد كه مبادا درباره يتيمان مراعات عدل و داد نكنيد پس آن كس از زنان را به نكاح خود درآورید كه شما را نيكو و مناسب با عدالت است: دو يا سه يا چهار و اگر بترسيد كه چون زنان متعدد گيريد راه عدالت نپيموده و به آن‌ها ستم كنيد پس تنها يك زن اختيار كرده و يا چنانچه كنيزى داريد به آن اکتفا كنيد كه اين نزدیک‌تر به عدالت و ترك ستمكارى است.» آنان تنها بخش میانی این آیه را که تصریح بر ازدواج با دو، سه و چهار همسر می‌کند، در نوشته‌های خود بیان کرده و بدون توجه به ادامه‌ی آیه، اسلام و قرآن را محکوم کرده‌اند. ابتدا لازم است که بدانیم در سایر ادیان الهی نیز چندهمسری وجود داشته و این حکم الهی ساخته‌ی اسلام نیست. سپس توضیح مختصری درباره‌ی این آیه خواهیم داد.
حقیقت مطلب این است که چندهمسری از ابداعات اسلام نبوده و در عهد جدید و قدیم کتاب مقدس شواهدی مبنی بر جواز تعدد ازدواج به صراحت موجود است. گفتگوی یعقوب با راحیل در کتاب مقدس یکی از شواهد جواز تعدد ازدواج در کتاب مقدس است. عهد قدیم این ماجرا را چنین حکایت می‌کند: «آنگاه‌ غضب‌ یعقوب‌ بر راحیل‌ افروخته‌ شد و گفت‌: مگر من‌ به‌ جای‌ خدا هستم‌ که‌ بار رحم‌ را از تو بازداشته‌ است‌؟ گفت‌: اینک‌ کنیز من‌! بدو درآ تا بر زانویم‌ بزاید و من‌ نیز از او اولاد بیابم‌؛ پس‌ کنیز خود، بلهه‌ را به‌ یعقوب‌ به‌ زنی‌ داد؛ و او به‌ وی‌ درآمد.»[1]
کتاب مقدس در بخشی دیگر از آیاتش، امری عجیب را به حضرت سلیمان (علیه‌السلام) نسبت می‌دهد. کتاب مقدس معتقد است سلیمان (علیه‌السلام) هزار زن دائم و موقت داشته و آن زنان در اواخر عمر سلیمان، آن حضرت را به عبادت بت‌ها سوق دادند: «و او را هفت‌صد زن‌ بانو و سیصد مُتعه‌ بود و زنانش‌ دل‌ او را برگردانیدند؛ و در وقت‌ پیری‌ سلیمان‌ واقع‌ شد که‌ زنانش‌ دل‌ او را به‌ پیروی‌ خدایان‌ غریب‌ مایل‌ ساختند و دل‌ او مثل‌ دل‌ پدرش‌ داوود با یهُوَه‌، خدایش‌ کامل‌ نبود.»[2] باوجوداینکه کتاب مقدس معتقد است سلیمان هزار زن داشته و به خاطر آن زنان به بت‌پرستی روی آورده است، چرا هیچ‌کسی متعرض کتاب مقدس نشده و بر آن اشکال نمی‌گیرند؟
در عهد جدید نیز همانند عهد قدیم آیاتی مبنی بر جواز چندهمسری موجود است. در بخشی از عهد جدید، پولس اسقف‌ها و شماس‌ها را دستور می‌دهد که فقط با یک زن ازدواج کنند و آنان را از چندهمسری منع می‌کند. در عهد جدید دراین‌باره‌ چنین آمده است: «پس اسقف باید بی ملامت و صاحب یک زن و هشیار و خردمند و صاحب نظام و مهمان‌نواز و راغب به تعلیم باشد؛»[3] در بخشی دیگر چنین آمده است: «و شمّاسان صاحب یک زن باشند و فرزندان و اهل خانه خویش را نیکو تدبیر نمایند»[4] در این آیات پولس اسقف‌ها و شماس‌ها را دستور می‌دهد فقط یک زن اختیار کنند. آیا مفهوم این دستور جز این است که در آن زمان تعدد زوجات و چندهمسری در بین مسیحیان به‌گونه‌ای شایع بوده که همگان حتی اسقف‌ها و شماس‌ها به این امر می‌پرداخته‌اند و لذا پولس به اسقف‌ها و شماس‌ها دستور می‌دهد که فقط یک زن اختیار کنند؟ راستی اسقف‌های کنونی چرا از ازدواج حتی با یک زن نیز منع شده‌اند؟
حال که مشخص شد تعدد زوجات و چندهمسری از ابداعات اسلام نبوده و در عهد جدید و قدیم نیز وجود داشته است، توجه به تفاوت حکم تعدد ازدواج در ادیان الهی اهمیت خاصی دارد. اسلام برخلاف مسیحیت و یهودیت، به ظرایف این حکم دقت بیشتری داشته است. در ادامه‌ی آیه‌ی مذکور که دشمنان اسلام، به بخشی از آن علیه قرآن و اسلام استناد کرده بودند و بخشی دیگر را که اینک مدنظر ماست، حذف کرده بودند، تفاوت این حکم در اسلام و ادیان دیگر ذکرشده است. اسلام تعدد زوجات را محدود به چهار زن دانسته و رعایت عدالت در بین زنان را شرط اساسی جواز چندهمسری می‌داند؛ یعنی اگر کسی رعایت عدالت نکند مجاز به تعدد زوجات نیست. حال اینکه نه در عهد جدید و نه در عهد قدیم نه از محدودیت ازدواج سخنی به میان آمده و نه از شرط عدالت. حال باید به کدامین کتاب و دین اشکال گرفت؟ اسلام و قرآن؟ یا مسیحیت، یهودیت و کتاب مقدس؟

پی‌نوشت:
[1]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، تکوین 30: 2-4.
[2]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، اول پادشاهان 11: 3 و 4.
[3]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، اول تیموتائوس 3: 2.
[4]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، اول تیموتائوس 3: 12.