پایگاه جامع فرق ، ادیان و مذاهب_ متأسفانه امت اسلامی، در طول سالیان و قرون متمادی که از ظهور اسلام می‌گذرد، بر اثر برخی اختلافات نظرها و نیز قدرت طلبی‌ها، به گروه‌های مختلفی تقسیم شده است.(1) یکی از فرقه‌هایی که در یکی دو قرن اخیر شکل گرفت، فرقه قرآنیون است. این گروه به دلایل مختلفی، روایات منسوب به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را حجت نمی‌دانند. آنها عصمت مطلق پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را نپذیرفته و برخی از اعمال ایشان را صرف اجتهاد شخصی می‌دانند و آنها را فاقد حجیت و ارزش قلمداد می‌کنند.

باید یک سؤال از بزرگان این جریان که مدعی قرآن بسندگی هستند، مخصوصاً دکتر احمد صبحی منصور پرسید که چگونه معتقد هستند که برداشت‌های مختلف بزرگان قرآنیون محترم است، ولی در مقابل، احادیث و کلام پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اهل بیت(علیهم السلام) صحابه، تابعان و عالمان اسلامی قرن‎های گذشته و عصر حاضر احترامی قائل نیستند و آنها را فاقد حجیت می‌دانند؟!

امروزه می بینیم که حلقات قرآنیون، علاوه بر اختلاف با دیگر مسلمانان، در بین خود هم اختلافات عمیقی دارند. تفسیرها و نظریات دکتر منصور، بن نور، المهدوی، شحرور، شریف هادی، اهل الذکر و مسلم حنیف چنان فاصله‌های عمیقی از هم دارد که جز در اکتفا به قرآن، چندان اشتراک نظری در بین آنها دیده نمی‌شود؛ یا به عنوان مثال، صبحی منصور بر تدبّر و اجتهاد آزاد در قرآن، اهل الذکر به تفسیر ابجدی و عددی، صالح بن نور به الهام و دکتر شحرور به منابع لغت تأکید دارد.

در تفسیر آیات و نیز فتاوای فقهی نیز بین آنان اختلافات بسیار گسترده ای وجود دارد؛ حتی در بین اعضای یک فرقه هم، آرای مختلف بسیاری وجود دارد؛ مثلاً شریف هادی با اینکه صبحی منصور را معلم خود می‌داند و رهبری روحی او را می‌پذیرد و او را امام اهل القرآن می‌خواند و خود یکی از ارکان سایت احمد صبحی منصور است، در موارد متعددی با دکتر منصور مخالفت می‌کند؛ برای نمونه، وی خلاف نظر احمد صبحی منصور، تشهد رایج بین مسلمانان را می‌پذیرد. سنت عملی رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را پذیرفته و شهادت به رسالت او را شرک نمی‌داند. وی شفاعت را می‌پذیرد، خلود در جهنم را رد می‌کند، با صلح با اسرائیل مخالف است، بر لزوم پنج نماز در شبانه‌‌روز اصرار دارد و آن را سنّت عملی رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‎داند که به تواتر ثابت شده است.

اختلافات بین قرآنیون به قدری گسترده است که یکی از نویسندگان آنان، از این وضع به هرج و مرج تعبیر می‌کند. دکتر احمد صبحی منصور هم با اذعان به این اختلافات، به آن خوش‌آمد می‌گوید و معتقد است که قرآن امام است و هرکس مسئول نظر خویش.(2) با این حال چگونه است که برداشت‌های پیامبر(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) صحابه، تابعان، و عالمان اسلامی قرن‎های گذشته و عصر حاضر محترم نیست؟!

پی‌نوشت:
1. اسلام کوئیست، «علل پیدایش فرقه‏‌هاى مختلف در بین مسلمانان، چیست‏؟»
2. «قرآنیون یا منکران سنت؟»، مجله معرفت کلامی، سال اول زمستان 1389، ش4.