پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از شخصیت‌های مهم در فرقه اهل حق " شاه ویسقلی" ملقب به "قرمزی" فرزند "پیر قبرشاهوئی" است که در قرن نهم هجری قمری در روستای "درزیان" در دهستان "سرگل" شهرستان مریوان در استان کردستان به دنیا آمد. [مشاهیر اهل حق، 135؛ برهان الحق، صص 70-69؛ تاریخ و فلسفه سرانجام، صص 180-177] منابع اهل حق او را مظهر و جلوه سلطان اسحاق معرفی می‌نمایند. [تاریخ و فلسفه سرانجام، ص 188] در منابع اهل حق نحوه تولد و به وجود آمدن شاه ویسقلی را به‌صورت افسانه‌ای آورده‌اند به این صورت که او از مقداری گوشت که به پارچه‌ای پیچیده شده بود و به گهواره نهاده شده بود با معجزه پیر بنیامین به وجود آمد. [تذکرة اعلی، ص 97؛ تاریخ و فلسفه سرانجام، ص 187] در باور اهل حق شاه ویسقلی را پنجمین مظهر الهی و شاه مهمان دانسته و برای او یارانی معرفی می‌نمایند. [تاریخ و فلسفه سرانجام، ص 192؛ برهان الحق، ص 70؛ تذکره اعلی، ص 97] حوزه فعالیت شاه ویسقلی در ابتدا در نواحی شمالی کردستان بود اما در قرن دهم هجری وی به مناطق جنوبی کردستان آمد که به علت مخالفت مردم این منطقه، دوباره به نواحی شمالی کردستان بازگشت ودر همان جا توسط مخالفینش کشته شد.[ تاریخ وفلسفه سر انجام، ص 191] مطالب مذکور خرافه گوئی، افسانه‌سازی و وجود دو عقیده باطل حلول و تناسخ را در فرقه اهل حق نمایان می‌کند.

پی‌نوشت:
الهی، نورعلی، برهان الحق، تهران، جیحون، 1373، صص 70- 69   
ایوانف، مجموعه رسائل و اشعار اهل حق (تذکر اعلی)، بمبئی، انتشارات انجمن اسماعیلی، 1950 میلادی، ص 97  
صفی زاده، صدیق، مشاهیر اهل حق، تهران، طهوری، 1360، ص 135  
طاهری، طیب، تاریخ و فلسفه سرانجام، شرحی بر نحله‌های فکری و اعتقادی در کردستان فرهنگ یارسان، اقلیم کردستان عراق، موکریانی، 2009، صص 192-177