پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قانون جذب سابقه‌ی هزاران ساله در سحر و جادو دارد، البته نه به شکل غلوآمیزی که امروزه بیان می‌شود. در سنت‌های جادویی، قانون جذبِ امروزی به نام قانون تشابه شناخته می‌شد. جورج فریزی در تحقیقاتش نشان داده است که در اصول جادوگری دو قانون بنیادین وجود داشته است. نخستین قانون این است: «هر چیزی همانند خود را می‌سازد یا هر معلولی شبیه علت خود است.»[1] به تعبیر دیگر «شبیه، شبیه خود را می‌آفریند.»[2]
این قانون در جادوگری این تفسیر و به کار گرفته می‌شود که با تصور و تجسم یک چیز می‌توان آن را ایجاد کرد. در واقع جادوگر با تقلید از هر چیزی می‌کوشد تا آن را پدید آورد. اگر می‌خواهد یک سیب ایجاد کند، می‌کوشد تا چیزی شبیه آن‌را در میان بگذارد و با آن طوری رفتار کند که گویی یک سیب است. اگر می‌خواهد نازایی را درمان کند، طوری رفتار می‌کند که گویی باردار است. «جادوگر از قانون شباهت نتیجه می‌گیرد که می‌تواند هر معلول دل‌خواهی را فقط با تقلید آن ایجاد کند.»[3] در قانون تشابه افکار و باورها و قدرت تجسم نقش اصلی را دارند. به همین علت جادوگران معتقد بودند که برای باروری و حاصل‌خیزی مزارع باید در کشت‌زارها اعمال جنسی و باروری را انجام داد.[4]
مروّجان امروزی قانون جذب دقیقا همین قانون را از جادوگری گرفته‌اند و به صورت عمومی آموزش می‌دهند، که «عملکرد قانون جذب به این صورت است که مشابه، مشابه را جذب می‌کند.»[5]
اما جادوگری چیست؟ و آیا استفاده از قوانین آن مشکلی دارد؟ در طول تاریخ، افرادی که حاضر می‌شدند به تمرینات جادوگری بپردازند به این قدرت فکری می‌‌رسیدند که با تمرکز روی برخی از امور و نیز استفاده از ابزار و وسایل خاص، صورتی مجسم و موهوم از موضوع مورد نظر را برای خود و دیگران مجسم سازند. این تجسم‌سازی و خیال‌پردازی هیچ ربطی به واقعیت نداشته و تأثیری بر آن نمی‌گذاشته است؛ تنها در ذهن افراد عملیات مجسم‌سازی انجام می‌شده است. چنان‌چه قرآن کریم در داستان رویارویی ساحران با حضرت موسی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «یخیل الیه من سحرهم انها تسعی» در واقع قوانین سحر و جادو نیز در این حد است که با تخیل و تصورتان می‌توانید شبیه آن‌را در ذهن خود و یا دیگران ایجاد کنید.
امروزه این قانونِ جادوگری هماهنگ با ارزش‌های نظام لیبرال سرمایه‌داری بازسازی شده و به طور گسترده‌ای تبلیغ می‌شود. قانون جذب که همان قانون تشابه جادوگری است، می‌گوید که خودتان را به جای یک فرد پولدار و ثروتمند تخیل کنید. گویا ماشین مورد علاقه‌تان را دارید و سوار آن شوید و در جاده‌ها سفر کنید، تصور کنید که در خانه و ویلای دل‌خواهتان هستید و زندگی می‌کنید، به پول‌های زیاد، لذت‌ها و خوشی‌ها فکر کنید و همانند افراد ثروتمند و سرمایه‌دار رفتار کنید. به این ترتیب ثروت و لذت دارایی را به زندگی جذب خواهید کرد.[6]
با این برنامه ارزش‌های سرمایه‌داری در عمیق‌ترین لایه‌های ذهنی و هیجانیِ افراد نفوذ می‌کند و مردم با تمام وجود عاشق دارایی‌ها و لذت‌های زندگی می‌شوند و سرمایه‌داران به عنوان قله‌های کمال و دارایی به نظر می‌رسند. در صورتی که این برنامه‌های ذهنی فراگیر شود و مردم ارزش‌های دنیوی را تا این حد بپذیرند و بپرستند، سرمایه‌داران بزرگ واجد برترین ارزش‌های انسانی و شایسته‌ترین مردمان تلقی خواهند شد.
همان‌طور که دین راه ارتباط با خداوند است و استفاده از نیروی الهی را در زندگی می‌آموزد، سحر و جادو هم راه ارتباط با شیاطین و استفاده از نیروی آن‌هاست. سنت‌های ساحری و استفاده از نیروهای شیطانی از زمان حضرت سلیمان (علیه‌السلام) و ارتباط گروهی از مردم با جن‌های در تسخیرِ آن پیامبر آغاز شد.[7] نکته‌ی قابل توجه در این‌باره ناکارآمدی این قانون است. باتوجه به این‌که قوانین سحر و جادو تعلیم شیاطین به انسان است، تأمل در این آیه‌ی شریفه بسیار ضروری و بیدارگر به نظر می‌رسد، که می‌فرماید: «شیطان به آن‌ها وعده می‌دهد و رؤیاها و آرزوها را در سرشان می‌پرورد ولی وعده‌هایش غیر از فریب و دروغ چیزی نیست.»[8]
فریب‌ناک‌تر از همه این است که قوانین سحر و جادو معمولا از سوی کسانی استفاده می‌شد که سال‌ها به تمرینات خاصی می‌پرداختند، تا بتوانند از این وعده‌ها و تعالیم شیطانی استفاده کنند؛ اما عجیب این‌جاست که امروزه قانون جذب به عموم مردم تعلیم داده می‌شود و به آن‌ها می‌گویند که شما می‌توانید با این فرمول و قانون برای خودتان یک زندگی جادویی بسازید!

پی‌نوشت:
[1]. شاخه زرین،(پژوهشی در جادو و دین) فریزر، رابرت جورج، 1384، تهران، آگاه، ص 87.
[2]. تاریخ جادوگری، ایرج گلسرخی، تهران، نشر علم، ص 68.
[3]. شاخه زرین،(پژوهشی در جادو و دین) فریزر، رابرت جورج، 1384، تهران، آگاه، ص 87.
[4]. تاریخ تمدن، ویل دورانت، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، 1365، ج1، ص79.
[5]. شاه کلید، جک کنفیلد، تهران، نسل نواندیش، 1389، ص 12.
[6]. قدرت، راندا برن، ترجمه نفیسه معتکف، تهران، لوسیا، 1389.
[7]. بقره، آیه 102.
[8]. نساء، آیه 120.
برای اطلاع بیشتر مراجعه شود به: نگاهی متفاوت به قانون جذب، مظاهری سیف، ص 67.