پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ولایت و مهدویت نوعیه ازجمله اعتقادات فاسدی است که بزرگان صوفیه برای ارضاء شهوت حب جاه و مقام، آن را برای خود جعل کردند و محمد اسماعیل صلاحی که ادعای قطبیت در فرقه صوفیه گنابادی دارد، به مانند اقطاب سلف خود به تشریح و توضیح مقام ولایت و امامت برای اقطاب صوفیه پرداخت.

بعد از مطرح شدن این موضوع از سوی این درویش گنابادی، نقدی بر این ادعای صلاحی زدیم که با واکنش او روبرو شد و در توضیح این ادعای خود گفت: «این ادعایی نیست که من این ادعا را کرده باشم. گفتم که در فرهنگ شیعی این جور بوده. تا قبل از آن، شیعه معتقد بود طبق آیه لقد وصلنا لهم القول و حدیثی که از حضرت کاظم در تفسیر این آیه شریفه ذکر شده که امامی است بعد از امام دیگر الی یوم القیامه که این سلسله ادامه پیدا می کند و به ۱۲ نفر ختم نمی شود و روایاتی که در مورد ختم امامت در ۱۲ نفر هست را تا آن زمان فقط اهل سنت نقل کرده بودند و اطلاق می کردند در چهار خلیفه و چند نفر از خلفای عباسی و بعد شیعه در سیر تطورات عقیده اش تغییر کرده و حتی در کتاب مکتب در فرایند تکامل که حضرت آیت الله مدرسی طباطبایی نوشتند کاملا بحث شده و دلیل نقلی و عقلی در ادامه روند امامت هست.» [1]

از سخن اول صلاحی و این سخن در توضیح و تبیین این مسئله، کاملاً روشن است که اگرچه او مقام امامت و ولایت برای قطب را ادعایی شخصی نمی داند، ولی این مسئله ادعایی فرقه ای و جزء اصول عقاید این فرقه است.

این قطب دراویش گنابادی مدعی است که امامت منحصر در 12 نفر نیست و این ادعا را به عنوان اصلی مسلّم در عقاید شیعه می داند و معتقد است که انحصار ائمه اطهار (علیهم السلام) در عدد دوازه بعدها جزء سیر تطورات عقیدتی شیعه گردیده و آن را به کتاب "مکتب در فرآیند تکامل" مستند می کند.

اینکه ادعای نویسنده کتاب تا چه اندازه درست است یا خیر موضوع دیگری است که در مقام بیان آن نیستیم و قصد داریم به آنچه صلاحی درباره این موضوع به این کتاب مستند کرده است بپردازیم.  

در عقاید شیعه، مقام امامت منحصر در دوازده نفر مشخص، از اهل بیت (علیهم السلام) است. ولی در تصوف مقام امامت و ولایت منحصر در دوازده نفر نیست و این مسئله جزء مسلمات فرقه های صوفیه ازجمله فرقه صوفیه گنابادی است. این که صلاحی منحصر نبودن امامت در دوازده نفر را جزء مسلمات شیعه می داند و این ادعا را به نویسنده کتاب "مکتب در فرآیند تکامل" دکتر حسین مدرسی طباطبایی نسبت می دهد و ادعا می کند که از این کتاب نقل کرده است، دروغ محض و نسبتی نارواست و عدم رعایت امانت در نوشتار توسط قطب دراویش گنابادی است.

صلاحی در اینجا فقط مقدمه بحث دکتر حسین مدرسی طباطبایی درباره عدم انحصار امامت در عدد 12 را نقل می کند، ولی به پاسخ ایشان که در همین کتاب آمده، هیچ اشاره ای نمی کند و در نقل دیدگاه و سخن اصلی و کامل دکتر حسین مدرسی طباطبایی خیانت می کند.

دکتر مدرسی طباطبایی در پاسخ به این مقدمه و این فرضیه می نویسد: «در برابر عثمانیّه که (چنان که از اسانید این حدیث شریف و نحوه انتشار و تکثیر روات آن پیداست) در اواخر دوره اموی به این حدیث شریف عنایت تمام یافته بود شیعیان (که چنان که پیش از این دیدیم انتظار داشتند سلسله امامان تا پایان جهان ادامه یافته و شماره آنان بسیار بیش از این شود) ظاهراً هرگز به آن توجه جدی ننمودند و جز کسانی که بر اسرار ائمه آگاهی داشتند به نقل و ضبط آن نپرداختند... در حقیقت چنین به نظر می رسد که آنان این حدیث بسیار مشهور را به کلی "بایکوت" کرده و شاید آن را با توجه به جوسازی و سوء استفاده ای که پیش ازاین عثمانیه از آن در روزگار انقلاب ضد اموی کرده بودند نوعی حدیث ضد شیعی به حساب می آورده اند.» [2]

دکتر حسین مدرسی طباطبایی در ادامه می نویسد: «این حقیقت جز تا سال های پایانی قرن سوم بر کسی جز راز داران اسرار امامت مشهود نگردید... مولفان و محدثان بعد با مجاهدت همه جانبه و پیگیر خود بسیاری از احادیث این باب را جمع آوری کرده و آن قدر در این مورد حدیث یافتند که خود مبنای تألیف کتاب های مفرد در این زمینه شد. با جمع آوری و ترتیب و تدوین این احادیث، جامعه شیعی ناگهان دریافت که پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) و ائمه سلف (علیه السلام) نه تنها شماره دقیق ائمه اطهار را پیشبینی فرموده بودند بلکه نام دقیق آنان ازجمله حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را که آخرین نام در لیست دوازده نفری بود به راز داران اسرار امامت و صحابه خاص و مخلص خود بازگو کرده بودند. البته برخی از کوته فکران در اصالت و صحت این روایات تردید می نمودند.» [3]

پی نوشت:
[1]. صفحه شخصی اینستاگرام، همان، 24/ 8/ 1400
[2]. دکتر مدرسی طباطبایی، حسین، مکتب در فرآیند تکامل، ترجمه هاشم ایزدپناه، 1375، ص 141 تا 143
[3]. همان، ص 145 و 147