از اتفاق، همین سؤال مؤیدی بر این امر است که منظور از اکمال دین اکمال شریعت دین یا اکمال قرآن نیست بلکه اتمام اصول دین است، زیرا با بحث ولایت که قرآن ناطق و مفسر قرآن و عالم به همه احکام و شرایع و مصالح اسلام است، دین کامل شده و با وجود امام، حیات اسلام و تداوم آن قطعی می‌شود.
از سوی دیگر با رجوع به آیه قبل و سیاق خود آیه می‌بینیم که خداوند متعال خبر از تهدیدی می‌دهد که پیامبر از آن نگران است و بعد از اکمال، صحبت از یأس کافران می‌دهد، آیا نزول آیات احکام تهدیدی برای پیامبر بود و آیا کافران با اتمام احکام از نابودی اسلام مأیوس می‌شوند؟ خیر، پس اینجا منظور از اکمال امر مهمی است که همه‌ی دین اسلام و تداومش به آن وابسته است که سبب مأیوس شدن کافران می‌شود و این جز بحث امامت نیست، علاوه بر این، محتوای کلی سوره مائده درمورد بحث وصایت، امامت و انحراف امت‌های قبل در سرپیچی از فرمان ولی‌الله می‌دهد.
مطلب دیگر آن‌که قرآن یک نزول دفعی داشته و یک نزول تدریجی و در نزول دفعی که در شب قدر اتفاق افتاده است تمام قرآن نازل‌شده بود، لذا این اشکال که این آیات بعد از روز غدیر جزء دین بودند یا نه، منتفی است، زیرا حقیقت قرآن در سینه پیامبر و امام کامل بود ولی برای مردم بیان‌ نشده بود.[1]

پی‌نوشت:

[1] ترجمه تفسیر المیزان ، موسوی همدانی، نشر جامعه مدرسین،1374، ج 2 ص 20- 25