پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ موضوع بشارت‌های کتاب مقدس در خصوص ظهور پیامبری در آخر الزمان نزد جویندگان حقیقت، موضوعی جذاب و تاثیرگذار است؛ از این روی اهل کتاب (به گونه‌ای مخصوص، مسیحیت) در صدداند تا با القاء شبهات، این پیشگویی‌ها را به زیر سوال برند. یکی از شبهاتی که اینان وارد می‌کنند مربوط به بشارتی از سفر تثنیه است.

در سفر تثنیه از اسفار پنج گانه‌ی توراتِ عهد عتیق چنین آمده است: «و این است برکتی که موسی، مرد خدا، قبل از وفاتش به بنی اسرائیل داده، گفت: "یهوه از سینا آمد، و از سعیر بر ایشان طلوع نمود و از جبل فاران درخشان گردید»[1].

شبهه‌ای که مسیحیان در این راستا مطرح می‌کنند این است که می‌گویند:

 از دیر باز بین مسلمین شایع شده که مقصود از فاران در تورات، مکه مکرمه است. از همین‌جا اشتباه تاریخی مسلمین آغاز می‌شود چراکه در هیچ جای تورات نشانی نیست که  مقصود از فاران بیابان‌های شبه جزیره باشد که گزاره هایی وجود دارد که نشان می‌دهد فاران بیابان‌های نزدیک سرزمین مقدس یهودیان و احتمالا در سرزمین اردن امروزی است[2].

برخی از اینان گاه به گونه‌ای سخن می‌گویند که گویی اصلا ممکن نیست فاران به عنوان مکانی غیر از جغرافیای کتاب مقدسی یهود، موجود باشد! در خصوص این بخش از شبهه که در هیچ جای تورات نشانی مبنی بر این که مقصود از فاران شبه جزیره‌ی عربستان باشد، وجود ندارد، در نوشتاری پیشین پاسخ داده شده است [3].

اما در مورد این که: آیا فاران صرفا یک مکان و منطقه آن هم نزدیک سرزمین مقدس یهود است و یا خیر؟ پاسخی کوتاه مستند به گفته‌ای از یاقوت حموی جغرافی‌دان و تاریخ نویس مشهور قرن هفتم هجری داده می‌شود.

وی در این باره می نویسد: فاران نام سه جایگاه است؛ 

یکی: دهكده‏‌اى است در سغد سمرقند. از منسوبان بدان: ابو منصور محمد پسر بكر پسر اسماعيل سمرقندى فارانى. 

دوم –به نقل از ابو عبد اللّه قضاعى-: بلوكی از بلوك‌هاى روبروی مصر است.

سوم: -به نقل از ابن ماكولا-: من شنیده‌ام كه: ابوبکر نصر پسر قاسم پسر قضاعه قضاعى فارانى اسكندرانى منسوب به همين كوه‌هاى فاران است كه كوه‌هاى حجاز است [4].

پی‌نوشت‌ها

[1]- تثنیه ۳۳: ۲.

[2]- http://www.ebnmaryam.com/vb/t3389,html

[3]- http://www.adyannet.com/news/12741.

[4]- الحموی، شهاب‌الدین ابی‌عبدالله یاقوت، معجم البلدان، ج‏4، ص 225.