پرسشی از زید دربارهی خلافت و امامت، و جواب شنیدنی او
زید بن علی، پیشوای فرقه زیدیه است که پیروان او در برخی از مناطق اسلامی ازجمله یمن امروزی ساکن هستند. این فرقه اعتقاداتی دارند که قابل تأمل است، اما عقاید کلی و آراءشان به شیعه امامیه نزدیک است. تاریخ زید را خونخواه اهل بیت (علیهمالسلام) میداند، اما برخی از مغرضین دربارهی او نظر خلاف واقع را بیان میدارند و مدعی هستند که او امامت و خلافت را برای خود قائل بوده، در حالیکه امامان شیعه منکر این عقیده و نظر هستند و به طرفداری از او بیان کردهاند که او چیزی را که حق او نبوده را برای خود ادعا نکرد، (یعنی خلافت و امامت)، بلکه قیام او بر علیه حکمرانان وقت در حقیقت دعوت مردم بود برای رضای آل محمد (صلیاللهعلیهوآله)...[1]
و یا اینکه پیروان او از رأی او دربارهی ابوبکر و عمر بن خطاب سؤال کردند، او پاسخ داد: «خداوند آن دو را بیامرزد، من از هیچیک از کسانم نشنیدهام که از آنها بیزاری جوید، و من دربارهی آنها جز به نیکی سخن نمیگویم، آنها در پاسخ گفتند پس در این صورت چرا برای خونخواهی اهل بیت قیام کردهای؟ در پاسخ آنها فرمود: بالاترین چیزی که دربارهی آنانی که ذکر کردید میگویم این است که ما به امر خلافت از همهی مردم سزاوارتر بودیم، لیکن این قوم به رغم ما آن را به خود اختصاص دادند، و ما را از آن محروم کردند و این عمل از نظر ما، آنها را به حدّ کفر نرسانیده است. گفتند پس با این حال چرا ما با اینها میجنگیم؟ گفت اینها مانند آنها نیستند. اینان هم به مردم و هم به خودشان ستم میکنند، من به کتاب خدا، سنت پیامبر، برپاداشتن سنتها، و از میان بردن بدعتها دعوت میکنم. اگر از من بشنوید، هم برای من و هم برای شما خوب است و اگر امتناع ورزید، من وکیل و سرپرست شما نیستم.»[2]
در نتیجه این روایت با صراحت هر چه تمامتر که قابل تاویل و تفسیر نیست، بیان میدارد که زید بن علی معتقد بوده که این قوم، اهل بیت را نادیده گرفته، حق آنها را غصب و به خود اختصاص دادهاند. فلذا این روایت با برخی از سخنان نویسندگانی مثل -ابوزهره- و دیگران که گفتهاند زید بن علی خلافت را مبتنی بر نص ندانسته و آن را از طریق انتخاب صحیح میشمارد، سازگاری ندارد و گفتار زید بن علی دلالت دارد بر اینکه خلافت یکی از حقوق غصب شدهی اهل بیت است.
پینوشت:
[1]. عیون الاخبار الرضا، نشر صدوق، تهران، ایران، ج1 ص249 باب 25.
[2]. الامام زید، ابوزهره، دارالفکر، بیروت، لبنان، ص58. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید
افزودن نظر جدید