اعتقادات

از جمله روایات فضیلت امیر مومنان علی (علیهالسلام) روایت صدیقون است که در آن پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآله)، امیر مومنان را افضل راستگویان قرار داده است. این روایت به دلیل وجود عمر بن جمیع از سوی ابنتیمیه تضعیف گشته که اشکال او با مقبولیت این روایت در نزد اهل سنت سست میگردد.

از جمله مولفههای اصلی مهدویت ناب، اعتقاد به بودن امام مهدی (علیهالسلام) از نسل امام حسین (علیهالسلام) است. این مساله از سوی سلفگراها مورد انتقاد قرار گرفته است. به عنوان مثال ابنتیمیه و پیروان آن این مساله را برنتابیده و آن را به چالش کشاندهاند. مبنای این تفکر روایتی ضعیف است.

متن حدیث نسائی و مسند احمد درباره حدیث غدیر، گویای آن است که کلمه «مولی» و «ولیه» در این دو کتاب دلالت بر خلافت وجانشینی حضرت علی (علیه السلام) دارد.

سعادت از جمله مسائلی است که انسانها در زندگی خود آن را جستجو میکنند. ابنتیمیه نیز به دنبال سعادت و تبیین آن است که در این میان چارهای جز استفاده از عقل و فطرت ندارد. اما او تنها عقل و فطرت خود را ملاک سعادت حقیقی میداند.

هر وقت مجازاتی برای رفتار اشتباهی در نظر گرفته میشود برای مخاطب آن از قبل اعلامها و اخطارهایی در نظر گرفته میشود. نوع این استدلال برای تکفیر نیز قابل قیاس است. یعنی همانگونه که تعذیب بلا بیان مورد اشکال است تکفیر بلا بیان و با جهل مخاطب مورد اشکال است. نکتهای که مجاهدین تکفیری در رفتار خود با مسلمانان از آن غافل هستند.

فتوا دادن شرایطی دارد که رهبران القاعده و داعش این شرایط را ندارند، اما خیلی سریع فتوا میدهند و جهان اسلام را وارد چالشهائی میکنند که بیرون آمدن از آن بسیار سخت است. مفسرین و فقهای اسلام درباره تفسیر آیات بحثهای فراوانی انجام داده و اختلاف زیادی در این زمینه دارند. وقتی در باره فهم آیهای اختلاف باشد نباید به نظر واحد اصرار داشت.

گروههای تکفیری با استناد به آیه 44 سوره انعام، به تکفیر مسلمین به خصوص حاکمان کشورهای اسلامی پرداخته و جنگ علیه آنان را واجب دانستهاند که نتیجه آن قتل و غارتی است که امروز جهان اسلام را فراگرفته و اسلام هراسی را به دنبال داشته است. گروههای تکفیری اعم از داعش، القاعده، بوکوحرام و سلفیه جهادی این آیه را دستاویز جنایات خود قرار میدهند.

سلفیه تکفیری بر این باورند که دموکراسی درست نیست و هر کشور و حاکمی که قوانین دموکراسی را انجام دهد، مورد تکفیر سلفیه جهادی قرار میگیرد، زیرا تشریع مختص خداوند است اما در دموکراسی حق قانونگذاری به مردم واگذار شده است.

عقل به عنوان موهبتی الهی به مثابه حجت باطنی است. با این نعمت است که انسانی به دنبال کسب شناخت و حقیقت رفته و آن را جستجو میکند و با کشف حقیقت قلب خود را زنده میسازد. این در حالی است که ابنتیمیه این مسیر را برعکس طی نموده و قائل است که ابتدا باید از قلب بهره برد.

گروههای تکفیری افراد بیاطلاع و غافل، کودکان و پیرمردان بیسواد را کافر قلمداد میکنند و هر کس از مبانی سنگین و اعتقادات مبهم ایشان در اقصی نقاط جهان بیخبر باشد را به جرم همراهی نکردن با آنها به قتل میرسانند. این روش برخلاف اصل عقل فطری و مبانی قرآنی است. در قرآن برای افراد جاهل معذوریت در نظر گرفته میشود.

سنت الهی بر این اساس استوار است که برخلاف عقل سلیم و فطری که از ذات الهی نشات میگیرد، هیچ اتفاقی در دستگاه و قوانین و شریعت اعمال نشود. از این جمله است نگاه آسمانی به عذر و معذور بودن کسیکه جاهل است. این دقیقا بر خلاف اتفاقی است که در جامعه سلفی میافتد و مثلا کودکی را به دلیل کفر پدر به قتل میرسانند.

مطابق بسیاری از آیات قرآن، اتمام حجت با فرستادن رسول و نذیر محقق میگردد در این صورت کسی که رسول و نذیری از طرف خداوند به او نرسیده باشد، معذور است و به بیان دیگر حجت بر او تمام نشده است. شخص جاهل نیز از جمله افرادی است که حجت بر او تمام نشده است در این صورت مورد عذاب الهی واقع نمیگردد.

برخی القاء میکنند که اگر به زیارت قبور انبیاء و اولیاء بروید و از آنان درخواستی کنید، شرک و کفر محض است، در حالیکه هیچ یک از فرق و مذاهب اسلامی خصوصاً امامیه که در نوک تهمت اینان است، چنین نظری ندارد، بلکه زیارت قبور در حقیقت قرار دادن واسطه افرادی مانند انبیاء و اولیاء الهی و... نزد خداوند است و در برخی از آیات قرآن به عنوان تعظیم شعائر از آن نام برده و وارد گردیده است.

در تاریخ اسلام، در زمان حمله مغولها، حکومت قدرتمند بغداد نابود شد، ولی با درایت علمای اسلام، خصوصاً فقهای شیعه مانند خواجه نصیرالدین طوسی و ... حاکمان مغول به اسلام مشرف شدند. در این میان برخی از علمای مذاهب مخالف تشیع مانند ابن تیمیه، دست به شورش زدند و با سخنان باطل خود در میان مسلمانان تخم نفاق و کینه را گسترش دادند و دین اسلام را دینی تحریف شده دانسته فتاوای عجیبی صادر کردند.