پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ اعتقاد شیعه بر این است که صحابی یا غیر صحابی، اگر بر ایمان خویش ثابت ماند و از طاغوت پیروی نکرد و مخصوصاً در راه محبت و مودت اهل بیت پابرجا بود، چنین شخصی سعادتمند می‌باشد و الاّ از کسانی است که عاقبت به خیر نشده‌است و کسی هدایت‌گر و عادل است که خلاف قرآن و سنت رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) عمل نکرده باشد. در متن زیر دو مورد از عمل‌کرد ناشایست صحابه را بیان می‌کنیم، قضاوت و نتیجه‌گیری به‌عهده خودتان.

الف: صحابه‌ای که خودکشی کرد.
سهیل بن سعد می‌گوید: «یکی از اصحاب در غزوه‌ای در رکاب پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در قتال با مشرکین تلاش می‌کرد و از بزرگان بود. پیامبر اکرم نگاه کردند به آن مرد و فرمودند هر که دوست دارد که مردی از اهل دوزخ را ببیند، به این شخص بنگرد، یک نفر او را تعقیب کرد، دید او مجروح شده، سپس مگسک (نوک) شمشیرش را درمیان دو سینه‌ی خود قرار داد و چنان بر آن فشار آورد، تا از میان دو کتفش خارج گشت و بعد از آن، رسول خدا فرمودند: گاه بنده‌ی خدا چنان کاری می‌کند که از دید مردم، عمل اهل بهشت به‌نظر می‌آید، درحالی‌که او قطعاً از اهل جهنم است، و گاه بنده‌ی خدا چنان کاری می‌کند که از دید مردم، عمل اهل جهنم به‌نظر می‌آید، درحالی‌که او قطعاً از اهل بهشت است و همانا اعمال به خاتمه و عاقبت آن بستگی دارد.»[1]

ب: زد وخورد  صحابه در حضور پیامبر
کتک‌کاری صحابه در حضور پیامبر؛ در صحیح بخاری نقل شده: «در حضور رسول اکرم گروهی از صحابه، بعد از آن‌که هر چه ناسزا خواستند، نثار هم کردند؛ با دست  و چوب و لنگه کفش به‌جان هم افتادند.»[2]

آیا باز هم می‌توان به پیامبر نسبت داد که حضرت فرمودند: «اصحاب من، مانند ستارگانند. از هر کدام پیروی کنید هدایت شده‌اید.»[3]
آیا واقعاً چنین افرادی با این صفات می‌توانند الگو باشند؟ چه برسد به هدایت‌گری. پس چرا این‌قدر سنگ صحابه را به‌سینه می‌زنیم؛ با کدامین عقل سازگار است، که بگوییم  همه صحابه عادل و معصوم از خطا هستند. خواننده عزیز و بصیر و شریف، برای مطالعه بیشتر و انتخابی درست، می‌توانید به لینک‌های زیر مراجعه فرمایید.[4]

پی‌نوشت:

[1]. محمد بن إسماعيل البخاري ، صحيح البخاري، ، دار الطباعة العامرة بإستانبول ، دارالفکر، 1401، ج7، ص187، کتاب الرقاق ، باب الاعمال الخواتیم،«  قال نظر النبي صلى الله عليه وسلم إلى رجل يقاتل المشركين وكان من أعظم المسلمين غناء عنهم فقال من أحب ان ينظر إلى رجل من أهل النار فلينظر إلى هذا فتبعه رجل فلم يزل على ذلك حتى جرح فاستعجل الموت فقال بذبابة سيفه فوضعه بين ثدييه فتحامل عليه حتى خرج من بين كتفيه فقال النبي صلى الله عليه وسلم ان العبد ليعمل فيما يرى الناس عمل أهل الجنة وانه لمن أهل النار ويعمل فيما يرى الناس عمل أهل النار وهو من أهل الجنة وإنما الاعمال بخواتيمها» 
[2]. محمد بن إسماعيل البخاري ، صحيح البخاري، ، دار الطباعة العامرة بإستانبول ، دارالفکر، 1401، کتاب الصلح، ج3، ص166،« فقال رجل من الأنصار منهم والله لحمار رسول الله صلى الله عليه وسلم أطيب ريحا منك فغضب لعبد الله رجل من قومه فشتما فغضب لكل واحد منهما أصحابه فكان بينهما ضرب بالجريد والنعال والأيدي فبلغنا انها أنزلت وان طائفتان من المؤمنين اقتتلوا فأصلحوا بينهما»
[3].آلوسى سيد محمود ، روح المعانى فى تفسير القرآن العظيم‏، دارالكتب العلميه، بيروت‏، 1415ق، ج1ص47، ج12ص188، ج14ص160«اصحابي کالنجوم، بأيّهم اقتديتم اهتديت​»
[4].ستارگان فراری ومرتد
هشدار پیامبر(ص) به اصحاب
ضلالت و گمراهی بعضی ازصحاب

تهیه وتنظیم: مصطفی پورصدوقی