ملامتیه
برخی دو فرقه ملامتیه و قلندریه را به خاطر شباهاتی که دارند، یکی پنداشته، اما باید دانست این دو فرقه‌های جدا از هم بوده، هرچند شباهت‌هایی با هم دارند. ملامتیه گروهی از صوفیه هستند که عبادات خود را از دیگران پنهان می‌کردند، اما قلندریه فرقه‌ای هستند که هر عمل خیری را که از ایشان سر می‌زند را منکر هستند.
در آئین هندو می‌توان فرقه‌ها و طریقت‌هایی را دید که شباهت زیادی به فرقه‌های صوفیه دارد. طریقت‌های همچون مکتب ودانتا و لاکولیشاباشوپانا که عینا به لحاظ اعتقادی و رفتاری، شبیه طریقت اباحیه و ملامتیه هستند. که یکی همچون اباحیه قائل به مباح بودن هر عملی است و دیگری قائل به دیوانه‌واری است تا مورد ملامت قرار گیرند.
گروهی از صوفیه برای تطهیر کردن دامن خود از انحرافات، دیگر فرقه‌های صوفیه را منحرف معرفی می‌کند. ایشان فرقه‌های نامبرده را با صفاتی چون نادان، ریاکار، ظاهربین و بی اعتنا به شریعت خوانده و انحرافات خود را در حیطه‌های مختلف به بوته فراموش سپرده و در حقیقت با قربانی کردن چند طریقه، در پی تطهیر خود هستند.
قلندریه در واقع جماعتی از صوفیه ملامتی که در حدود قرن هفتم هجری در خراسان و هند و حتی شام و بعضی بلاد دیگر شهرت و فعالیت داشته‌اند. البته سابقه این فرقه‌ها از قرن هفتم فراتر می‌رود اما شهرت آنها مخصوصا در این اوان بوده است.