توجه به آموزه‌های دینی، سدّ راه افراط گرایی

  • 1398/10/21 - 18:53
حضرت علی (علیه‌السلام) اطلاع یافتند که برخی از یاران و سپاهیانش، سربازان شامی را در جنگ صفین دشنام می‌دهند، لذا فرمود: «من خوش ندارم شما دشنام‌گو باشید.» دلیل این امر را خود حضرت امر مذهبی نمی‌داند، بلکه می‌فرماید: «همه شما بر دین خدا برادر هستید و خباثت‌های باطنی و بدطینتی، شما را از یکدیگر جدا می‌کند.»

اگر چه تمام فرق و مذاهب اسلامی، از نقش استکبار جهانی در برافروختن آتش فتنه و جنگ در بین مسلمانان آگاهند، اما با نگاهی گذرا به برخی عوامل در میان مسلمانان مثل توهین کردن به مقدسات یکدیگر و هم‌چنین تکفیر کردن هم‌دیگر و ... روز به روز شاهد افزایش افراط‌‌گرایی در میان مذاهب اسلامی هستیم؛ چرا که علت اصلی این خصومت‌ها بین مذاهب اسلامی، عدم شناخت صحیح و فهم درست عقائد و باورهای یکدیگر است؛ برای مثال روشن‌تر می‌توان این را گفت که برخی از جماعت اهل سنت فکر می‌کنند، شیعیان برای مهر سجده می‌کنند نه بر مهر، لذا شیعیان را کافر و مشرک می‌دانند، و از طرف دیگر برخی از شیعیان هم تصور می‌کنند اهل سنت، دشمن ائمه معصومین (علیهم‌السلام) هستند، لذا آنان را ناصبی و کافر می‌پندارند، در نتیجه عدم تفکیک بین دوست و دشمن و یکی کردن گروه‌های تکفیری با اهل سنت، باعث گسترش افراط‌گرایی می‌شود و این زمانی به‌وقوع می‌پیوندد که مذاهب اسلامی، شناخت کافی در اصول و فروع نسبت به یکدیگر ندارند.
یکی از عواملی که نقش اساسی در اختلاف میان فرق و مذاهب اسلامی، به‌ویژه شیعه و اهل سنت را پررنگ‌تر می‌کند، سبّ و توهین است که خود مصداق کامل افراط‌‌گرایی است، و بسیار واضح و آشکار است که هر کسی سب و دشنام و ناسزاگویی به مقدسات خودش را از طرف دیگری تحمل نمی‌کند و تلاش می‌کند به نحوی از انحاء مختلف انتقام گرفته و جبران کند. خداوند در قرآن از توهین و سبّ نهی می‌کند و می‌فرماید: «وَلَا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ[انعام/108] و به آن‌چه مشرکان غیر از خدا می‌خوانند دشنام ندهید، تا مبادا آن‌ها از روی ظلم و جهالت خدا را دشنام دهند...» این تذکر قرآنی، آن‌چنان لازم و ضروری است که نه تنها نسبت به مذاهب اسلامی وارد گردیده است، بلکه به غیر مسلمانان یعنی ادیان دیگر الهی و حتی موجودات و جانداران و ... را هم شامل می‌شود، چرا که اگر باب سبّ و توهین و ناسزاگویی و... گشوده شود، تنش و جنگ و خونریزی و اعمال دیگر مفتوح می‌شود و جز خسارت و ضرر، چیزی عائد انسان‌ها نمی‌شود.
در تاریخ آمده است که حضرت علی (علیه‌السلام) اطلاع یافتند که برخی از یاران و سپاهیانش، سربازان شامی را در جنگ صفین دشنام می‌دهند، لذا فرمود: «... انّی أکره لکم ان تکونوا سبّابین.[1]... من خوش ندارم شما دشنام‌گو باشید.» حال چرا حضرت این‌گونه بیان می‌دارد و به سپاهیان خود آگاهی می‌دهد که سبّ و توهین و ناسزا نگویید؟ دلیل این امر را خود حضرت امر مذهبی نمی‌داند، لذا در خطبه‌ای، این‌چنین بیان می‌دارد که: «انما انتم اخوان علی دین الله ما فرّق بینکم الاّ خبث السرائر و سوء الضمائر.[2] همه شما بر دین خدا برادر هستید و خباثت‌های باطنی و بدطینتی، شما را از یکدیگر جدا می‌کند.»
در نتیجه مسلمانان باید به آموزهای دینی خود که کتاب قرآن و سنت پیامبر و رفتار اصحابی مانند حضرت علی (علیه‌السلام) است، توجه کرده و آن را الگوی خود قرار دهند، تا به دام شیاطینی که به دنبال افراط‌گرایی و (اختلاف انداختن و حکومت کردن) هستند، دچار نشوند.

پی‌نوشت:

[1]. نهج البلاغه، سید رضی، نشر هجرت، قم، ایران، ص206.
[2]. همان، خطبه 112.

برچسب‌ها: 
تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.