پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شریعت کی سوگماد نام کتابی است که اکنکار آن را کتاب مقدس خود قرار داده است. این کتاب‏ که نوشتۀ پال توئیچل است حاوی مطالب پراکنده‌‏ای است که در اغلب کتب اکنکار نیز مشاهده می‌‏شود. پندار اکیست‌‏ها بر این است که این کتاب‌‏ها از زمان «راما» دهان به دهان نقل شده است. اکیست‏‌ها «راما» را نخستین ناجی نوع بشر می‌دانند که از عمق جنگل­‌های تبت ظهور کرد و به سرزمین‌­های پست سفر نمود و بالاخره در سرزمین «پارس» توقف کرد. او آموزه‌­های خود را در این سرزمین به گروهی از عارفان که به «مُغان» مشهور شدند ارائه داد. اکنکار ادعا می‌کند یکی از این چهره‌ها «زرتشت» خردمندِ پارسی بوده است. ادعا بر این است که این کتاب، کُهن‌‏ترین نوشتۀ سیارۀ زمین است.

اکیست‏‌ها می‏‌پندارند کتاب مقدس شامل حکمت و علم‏‌الاسراری است که به طبقات گوناگونِ جهان‌‏های معنوی تعلق دارد. آن‏‌ها این کتاب را جوهرۀ دانش الهی می‌دانند که منبع الهامات لایزال الهی است. بنا به گفتۀ اکنکار، پیشینه‌‏ی تاریخی این کتاب به قبل از تدوین تاریخ برمی‌­گردد.

آن‏‌ها می‌­گویند این کتاب حدود دوازده جلد است که هر یک از آن‏‌ها در فصل­‌های دوازده تا پانزده‏‌گانه تدوین شده‌­است. هر یک از این فصل‌ها نیز شامل بیش از سی ‏هزار کلمه است و از ابیاتی تشکیل شده که به آن‏‌ها «کانتوس» گفته می‌شود. «کانتوس» همان نثر مسجع را گویند که جملاتی است میان «سوگماد» و مُرید اصلی ‏اش «سات نام» که پروردگار طبقه روح است.[1]

اکیست‏‌ها مدعی­‌اند که جلدهای دوازده ­گانۀ شریعت کی سوگماد، هر کدام در طبق‌ه‏ای از طبقات عالم نگهداری می‏‌شود. محل نگهداری هر یک از این مجلّدات را «معبد حکمت زرین» نام نهاده‌­اند. استادان پیشین اکنکار این کتاب‌‏ها را درون معابد حکمت زرین محافظت می‌‏کنند. به این محافظان، «نگاهبانان معابد حکمت زرین» می‏‌گویند که وظیفۀ اصلی آن‏‌ها مراقبت از این کتاب‌هاست. بنا به اعتقادات اکنکار چون «سوگماد» خود نمی‌‏توانسته از این کتاب‏‌ها محافظت کند این استادان را به نگهبانی برگزیده است تا از شر دیگران در امان بمانند.

 تحلیل و بررسی

اکنکار اعتقاد دارد این کتاب‌‏ها از زمان‏‌های دور که به دورۀ انسان‏‌های پیشین نیز می‏‌رسد، وجود داشته است. آن‌‏ها بر این باورند که اکنون با مهیا شدن شرایطِ نشر، پال توئیچل به ترجمۀ بشری آن‏‌ها پرداخته است. تمام اکیست‏‌ها معتقدند ترجمۀ «پال توئیچل»، ترجمۀ واقعی «شریعت کی سوگماد» است و او هیچ‌گونه دخل و تصرفی در آن نکرده است.

با مراجعه به متن شریعت کی سوگماد با مواردی روبه‌رو می‏‌شویم که پذیرفتن این ادعاها بسیار مشکل می‌‏شود. وجود وقایع و شخصیت‌‏هایی که در طول تاریخ زیسته‌‏اند و بیان خاطرات آن‏‌ها، پذیرفتن فرا تاریخی بودن این کتاب را محال می‌‏سازد. وجود وقایع به‏‌خوبی نشان می‌‏دهد، نویسنده کتاب را پس از این وقایع به نگارش درآورده است و امکان قدمت آن وجود ندارد. چگونه ممکن است کتابی که به نسل‏‌های پیشین و گونه‌‏های سابق بشر تعلق دارد، خاطرات و وقایع کنونی و یا تاریخی را بیان نماید.

فوبی کوانتز که بارها در کتاب مقدسِ ادعایی، نام او برده شده است و برخی او را استاد فردوسی، پارسی‌‏گوی سِتُرگ، می‌دانند، در قرن دهم می‌­زیسته است. وقتی در کتابی نام او به میان می‌‏آید و سخنان او را بیان می‌کند، بدین معنا است که این کتاب بعد از او نگاشته شده است.

وجود نام استادانی چون «یائوبل ساکابی»، «گوپال داس» و «رامی‏نوری» شواهد دیگری است که شریعت بعد از ایشان نوشته شده است. جالب این‌‏که در جلد اول این کتاب، نام برخی از استادان آمده و به سخنان ایشان که به نقل از همین «شریعت کی سوگماد» است استناد شده است؛ «گوپال داس» با تکرار کلماتی از شریعت کی سوگماد ادامه می‌دهد: «کسی که از اک پیروی می‌کند هیچ‌گونه فرض مسلمی ندارد...» [2]

چگونه ممکن است کتابی، مطلبی را به نقل از خودش، آن هم در دوران پیش از تاریخ نوشته باشد! هم‏چنین در افتادن این کتاب با ادیان اصولی و بردن نام آن‏‌ها نشان می‌‏دهد که این کتاب بعد از نزول این ادیان و یا ابداع آن‌‏ها نگاشته شده است. نزدیک‌ترین وقایعی که در این کتاب بدان اشاره شده، گزارش‏‌هایی درباره «پدر زاسک» (peddar zaskq) است. پدر زاسک نام معنوی است که پال‏ توئیچل برای خود برگزیده است. گفتنی است نام وی با قید زمان حال آمده و جالب این‌که صفت «استاد حقِّ در قید حیات» نیز برای ایشان به ‏کار رفته است. این‌ها دلایلی است که نشان می‌دهد این کتاب را خود پال ­توئیچل نوشته و هرگونه ادعای باستانی و فرا تاریخی آن به جدّ با چالش روبه‏ رو است.[3]

نگاهی به سخنانِ بیوگرافی‏‌نگار پال توئیچل، «پتی سیمپسون»، نیز ثابت می‌‏کند این کتاب را خود «پال» نوشته است. سیمپسون می‏‌نویسد: «در ماه جولای، اولین فصل از جلد اول کتاب شریعت «کی» سوگماد با پست به دستم رسید. اغلب، این‏‌طور به نظر می‌­رسید که پالجی برای این‌که پول کافی برای این سازمان نوین تأمین کند، مجبور بود کتاب‏‌ها را فصل به فصل پیش‏‌فروش کند تا بتواند آن‌را سرپا نگه دارد.[4]

با نگاهی به کتاب‌های دیگر اکنکار از جمله «اک ویدیا» و «اک ایناری» به این نتیجه می‌رسیم که «پال» هم‌زمان به نگارش و انتشار این کتاب‌‏ها می­‌پرداخته است؛ اما گویا به‌‏خوبی فهمیده بود که نگارش کتابی با عنوان کتاب مقدس و نسبت دادن آن به «سوگماد» بیش‏ترین فروش و کسب درآمد را به منظور سرپا نگه داشتن مؤسسۀ «سوگماد»، به همراه خواهد داشت لذا نگارش این کتاب را نیز آغاز کرده بود.

«پتی سیمپسون» در ادامه می‏‌نویسد: «از میان تمام کتاب‌هایی که او نوشته و در حال نوشتن بود، شریعت کی سوگماد، برای بسیاری از ما جالب­‌تر از همه بود. آن‌طور که پالجی توضیح می­‌داد این کتاب قرار بود نص صریح کتاب آسمانی اکنکار باشد...»[5]

علاوه بر این‌که ناهم‌گونی جدّی بین مطالب این کتاب با ابدی بودن آن وجود دارد، موارد فراوانی از تناقض‌گویی­‌ها نیز در آن به چشم می‌­خورد که گویای این واقعیت است که شریعت کی سوگماد کتابی زمینی است که به دست و فکر بشر به نگارش درآمده است.

موقعیت‌های مختلفی وجود دارد که این کتاب به تناقض‏‌گویی تن داده است؛ از جمله می‏‌توان به نوع برخورد شریعت کی سوگماد با ادیان و فرقه‌های دیگر اشاره کرد. شریعت سعی کرده است در جاهای مختلف، موضعی بی‏‌طرفانه اتخاذ کند و از اصل «عدم دخالت اک» پیروی نماید؛ اما در موقعیت‌های دیگر این اصل را به فراموشی سپرده و به ردّ و تکذیب ادیان دیگر می‌­پردازد. شریعت هنگامی که درباره ماهانتا به تبلیغ و ترویج می­‌پردازد ‌چنین سخن می‌­گوید: «از آن‌جا که [استاد] خود صاحب هیچ مرام‏‌نامه‌ای در زمینۀ مذهب نیست، هرگز سر خصومت با هیچ مرام‌‏نامه، فرقه یا نهادهای مذهبی ندارد. ماهانتا هرگز مبادرت به عیب‏‌جویی از هیچ‌‏کس و هیچ‌‏چیز نمی‌کند.»[6]

همان‌‏گونه که در نگرش به ادیان بیان شده است این شیوه بارها از طرف شریعت کی سوگماد نقض شده است. صفحاتی بعد نویسنده با فراموش کردن سخنان پیشین می‌نویسد: «او [اکیست] برای هیچ یک از آموزش‌های ماوراءالطبیعه، فرقه‌ها و اعتقادات و مرام‏نامه‌های این دنیا نیز اعتباری قائل نخواهد شد.»[7]

به نظر می‌‏رسد در تفکر اجتماعی نویسنده، ردِّ اعتبار چیزی به مثابه عیب­‌جویی نیست، بلکه نوعی تعریف و تمجید محسوب می‌شود! چه این‌که باز هم بلافاصله پس از این سخنان ادعا می‌کند هرگز در صدد محکوم کردن دیگران نیست و البته باز هم بلافاصله می‌نویسد: «پیشوایان همگی این طرق چلاهایی از آموزش‌های اک بوده‌اند که از طریق اصل، منحرف و اقدام به تأسیس عقیدتی فراخور حال خویش نموده‌اند.» در نظر پال انحراف از راه حقِّ و اتهامِ ایجاد فرقه‌هایی در خور خویش، نه ردّ محسوب می‌شود و نه انکار و صد البته که هرگز عیب‌‏جویی تلقی نمی‌شود! این بازی رد و تردید هم‏‌چنان ادامه پیدا می‌کند و پال در صفحات 158 تا 161 به رد و تقبیح دیگر ادیان می­‌پردازد. وی در صفحۀ پایانی به تهدید و تمسخر مخالفان خود نیز پرداخته است.

بنا به اعتقاد اکنکار به جز سفیران واقعی روح، کسی را به عوالم درون و طبقات عالم راه نیست؛ پس محافظت از این کتاب‌‏ها و الواح چه ضرورتی دارد؟ ثانیاً بنا به ادعای اکنکار، با ظهور پال توئیچل و پیامبری «هارولد کلمپ» بهترین شرایط برای گسترش اکنکار پدید آمده است؛ پس چرا هارولد کلمپ در صدد ترجمه و زمینی‌سازی بخش‌­های دیگر شریعت کی سوگماد بر نیامده است؟[8]

پی‌نوشت:

[1]. نامه‏‌های طریق نور، ترجمه مینو ارژنگ، تهران ، ثالث گلسار، توئیچل، 1380، ص 9 -15.
[2]. شریعت‏ کی‏ سوگماد، توئیچل، ترجمه  هوشنگ اهرپور، بی‏جا، بی تا، ج1، ص 36.
[3]. همو، ص  42.
[4]. پالجی، سیمپسون، پتی، 1377، ترجمه مریم البرزی، تهران، دنیای کتاب، ص 97.
[5]. همو، ص 97- 98.
[6]. شریعت‏ کی‏ سوگماد، توئیچل، ترجمه  هوشنگ اهرپور، بی‏جا، بی تا، ج1، ص 145-146.
[7]. همو، ص 151.
[8]. سودای دین‌داری، عبدالحسین مشکانی سبزواری، قم، نشر صهبای یقین، ص 103.