اصول سيزده گانه يهود
اصول دهگانه اى كه در صفحات گذشته ملاحظه شد، در ميان قوم اسرائيل رواج داشت و بعدها علماء يهود با استفاده از تورات و ساير كتب عهد عتيق اصولى براى ملت يهود و ديانت خود تدوين نمودند كه مهمترين آن ، اصول سيزده گانه اى است كه بوسيله موسى بن شمعون در سال 1204 ميلادى قرائت شد:
1- خداوند حاضر و ناظر است .
2- خداوند يكتا است .
3- خداوند جسم و شبيه كسى نيست .
4- خداوند قديم و ازلى است .
5- هيچكس را جز او نبايد عبادت كرد.
6- سرور است بر همه پيامبران .
7- نبوت حضرت موسى صحيح است .
8- بر افكار نوع انسان واقف است .
9- تورات از جانب خداوند است .
10- غير قابل تغيير و تبديل است .
11- خداوند، ظالم را مجازات مى كند و عادل را پاداش نيك مى دهد.
12- سلطان مسيح از نسل داود ظهور خواهد كرد.
13- مردگان مستعد زنده شدن مى باشند.(172)
يهودشناسان معتقدند كه احكام دهگانه داراى عباراتى متعلق به عهد پيدايش (سفر تثنيه ) است . احكام دهگانه در قرن هفتم ق .م . در ادبيات اسرائيل وارد گرديد، زيرا با توجه به مندرجات آن ، عقايد آن دوره را منعكس مى سازد. اين عقايد نبايد شخصيت موسى را تغيير دهد و او را به صورت موجودى الهى و افسانه اى درآورد. موسى حقيقت وجودى در تاريخ داشته است . نقش اساسى موسى نجات قوم اسرائيل و ايجاد وحدت ملى در ميان آنان است . احكام دهگانه منسوب به موسى بخش زيبائى از ادبيات دين يهود را تشكيل مى دهد.(173)