پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از مهم‌ترین اشکالات و یا می‌توان گفت اشکال تراشی‌هایی که بر شیعیان وارد می‌شود، موضوع تقیه است. این اشکالات، چندی است با آب و تاب فراوان در رسانه‌های منتسب به جریانات وهابی و سلفی، در اخبار و تبلیغات و برنامه‌های ایشان مورد نقد واقع می‌شود. تیغ این حملات بر کذب بودن و دروغ پردازی است، که در این عمل تصور می‌شود. غافل از این‌که تقیه یک تاکتیک و یک راهبرد برای حفظ شخص از دشمنی جنایت‌کاران تاریخ است. بزرگ‌ترین صحابه رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) به مانند اهل بیت ایشان (علیهم السلام) و هم‌چنین تابعین آن‌ها این عمل را انجام داده و بر آن تاکید می‌کرده‌اند. اصولاً تقیه نشان‌دهنده یک عقلانیت و شعور در بین اهل اسلام است.
بزرگان اهل سنت نیز این موضوع را در موارد مختلفی تایید کرده‌اند. زمخشری در تفسیر معروفش می‌گويد: «اگر از امری بيم‌ناک شويد، واجب است از باب تقيّه، خود را از آن حفظ کنيد؛ چنان‌که اگر عده‌ای، از دشمنان بترسند به آن‌ها اجازه داده شده که با ايشان دوستی کنند و مراد از اين دوستی، خوش‌خويی و معاشرت ظاهری است؛ درحالی‌که کينه و دشمنی آن‌ها را در دل دارند.»[1]
ابوحيان اندلسی پا را فراتر نهاد بر این مبنا، حکم شرعی را نقل کرده است. او از مسروق نقل می‌کند که گفته: «هرگاه کسی‌که بايد تقيّه کند، به اين وظيفه عمل نکند، وارد دوزخ می‌شود.»[2]
از این‌ها جالب‌تر این است که در بین برخی از افراد شاخص در فکر سلفی که به هیچ‌وجه سر سازش ندارند این عقلانیت، به‌صورت نادر دیده می‌شود؛ مانند رشید رضا در تفسیر آیه 28 سوره آل‌عمران در برخی موارد تقیه را واجب دانسته است.[3] هم‌چنین آلوسی نیز تقیه را واجب می‌داند. او معتقد است که تقیه برای حفظ اسرار الهی و افشا نکردن آن در برابر اغیار لازم است.[4]

پی‎نوشت:

[1]. جار الله زمخشری، الکشاف، ج1، ص422، بیروت، نشر موسسه بیت النور، 1415.
[2]. ابوحيان اندلسی، البحر المحيط، ج2، ص424، بیروت، انتشارات دارالفکر، 1425.
[3]. به نقل از پایگاه تخصصی نقد وهابیت، تحت عنوان « تقیه در بین مسلمانان چه جایگاهی دارد؟»
[4]. آلوسی محمود بن عبدالله، روح المعاني، ج2، ص164، مصر، نشر قاهر، بی‌تا.