پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از مواردی که پیروان دین اسلام و خاصه شیعیان با آن مواجه هستند، انبوه شبهاتی است که به صورت مستقیم و یا از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی بر ایشان وارد می‌شود. و این موضوعی است که نمی‌توان بی‌تفاوت از کنار آن گذشت و می‌بایست در مقابل آن واکنش نشان داد. امّا این‌که چگونه در مواجهه با این مسائل برخورد کنیم، نکته‌ای است که نظرات و پیشنهادهای مختلفی در خصوص آن بیان شده است.
نکته اول این‌که مردم را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: گروهی که سؤالات و پرسش‌هایشان برای دریافت حقیقت و پی بردن به مجهولات در راه رسیدن به کمال است و گروه دیگر که عمدتا از روی عناد و دشمنی هر روز به بهانه‌ای سعی در اشکال تراشی کرده و همانند کودکان به اندک چیزی شروع به بهانه‌گیری می‌کنند. بنابراین می‌بینیم که باید برای رویارویی با این دو دسته از مردم و یا بهتر این‌که برای مواجهه با این دو نوع طرز فکر باید راهکارهای مناسب و متناسب با آن اتخاذ گردد. امّا در یک نگاه کلّی می‌توان این‌گونه گفت که چندعامل در پرسش پرسش‌گران دخیل است:
- حس حقیقت‌جویی؛ و آن این‌که انسان بر اساس فطرت و نوع آفرینش، حقیقت‌جو بوده و به دنبال کشف ندانسته‌هاست. بنابراین جای تعجب ندارد که سؤال و پرسش، امری طبیعی بوده و در طول زندگی برای همه و از جمله خود ما نیز بارها اتفاق افتاده است که ما نیز خواهان آن بودیم که دیگران ما را از واقعیت امر آگاه سازند.
- اهتمام ائمه (علیهم السلام) بر امر پرسش؛ امامان معصوم ما (علیهم السلام) بسیار تاکید داشتند به علم آموزی و پرسش از ندانسته‌ها: از جمله امام باقر(علیه السلام) از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل نموده که فرموده است: «العلم خزائن و مفتاح‌ها السّؤال فاسئلوا یرحم‌کم اللّه فانّه یؤجر فیه اربعة السّائل و المعلّم و المستمع و المجیب لهم.[1] علم گنجینه‌هایی است و کلید آن پرسش است، پس سؤال کنید! خدا شما را مورد رحمتش قرار دهد، زیرا پرسش باعث می‌شود، چهار کس اجر برد، پرسش‌گر، معلّم، شنونده و کسی که جواب می‌دهد». با توجه به موارد فوق و موارد بسیار فراوان دیگر در مورد اهمیت علم آموزی و پی‌بردن به مجهولات، و از طرفی بیان روشنگری و تبیین واقعیت برای سایرین، باید وهابیت و غیره بدانند که شیعه همواره از شبهات وارده استقبال نموده و در این راه هیچ ترسی به خود راه نمی‌دهد. ذکر این نکات نیز حائز اهمیت است که شبهه و پاسخ به پرسش‌های مطرح شده می‌تواند بنیان‌های معرفتی انسان را تقویت نموده و ایمان انسان را رشد و تعالی بخشد. و نکته دیگر این‌که به عنوان مثال در مورد شبهات عزاداری اگر به خوبی و با متانت و توجیه و روشنگری خوب همراه باشد، ایمان بر پایه خِردورزی شکل خواهد گرفت و نکته مهم‌تر آن که پایه‌های فکری نسل جوان نیز به واسطه همین ارشادات روشن‌گرایانه تقویت خواهد شد.
ذکر این نکته حایز اهمیت است که پرسش باید از شخص دانا و متخصص آن علم پرسیده شود. روی سخن ما در این خصوص با وهابیانی است که ندانسته و بدون مراجعه با عالمان دینی، به دنبال استنباط و راه حل مسائل خود می‌روند که عاقبت این کار فرو رفتن در منجلاب جهل و نادانی و سوء عاقبت است. ایشان که به قول خودشان فقط کتاب الله را قبول دارند، توجه‌شان را به این آیه قرآنی جلب می‌کنیم که می‌فرماید: «فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ‌ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ [نحل/43] پس اگر نمی‌دانید از پژوهندگان کتاب‌های آسمانی بپرسید». به امید روزی که تمامی انسان‌های خواب بیدار شده و با پرسش از پژوهندگان کتب آسمانی در مسیر هدایت قرار گیرند.

پی‌نوشت:
[1]. اعلام الهدایة، المجمع العالمی لاهل البیت، چاپ اول، 1422 ق، ج 7، ص 155