پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ پیروان فرقه اهل حق در طول سال، روزهایی را به مناسبت‌های آئینی این فرقه جشن می گیرند. نخستین و مهم ترین عید آئین یارسان عید روز پادشاهی است. این جشن پس از گرفتن سه روز روزه غار یا روزه مرنوی که ایام آن از دوازدهم چله‌ی بزرگ زمستان تا چهاردهم می باشد و روز پانزدهم به نام روز پادشاهی یا روز سلطان اسحاق جشن گرفته می شود. در این روز یارسان‌ها به جم خانه رفته و نیازی فراهم می آورند و پس از خوردن نیاز، هر یک به خانه های خود باز می‌گردند و به شادی و خوشی می پردازند. دختران و پسران و زنان و مردان در این روز به یاد حق شاد می‌شوند و به خانه های هم می‌روند و با یاحق گفتن، به همدیگر تبریک گفته و از هم حلالیت می طلبند.(1)

 دومین عید فرقه یارسان، جشن یاران قول طاس است. این جشن نیز پس از سه روز روزه گرفتن که روزه‌ی آن از چهاردهم چله‌ی بزرگ زمستان تا شانزدهم می‌باشد و روز هفدهم را به نام یاران قَول طاس جشن می‌گیرند. در این جشن هر خانواده ای به اندازه‌ی توانایی خود نیازی فراهم می آورد و به جم خانه برده و تقدیم می‌نماید. پس از انعقاد جم و قسمت نمودن آن به خانه بازگشته و به شادی و شعف می‌پردازند و جامه های نو می پوشند.(2)

 سومین عید فرقه اهل حق جشن عید نوروز است که برای پایان یافتن آفرینش و خلقت انسان است. بنا به کتاب نامه سرانجام خداوند پس از آفریدن انسان و در دنباله آن که آغاز روز نوروز است بر تخت جای گرفت و هفت تن و چهل تن، در پیشگاه او بزمی آراستند و برای آرامش و شادمانی خود آن روز را جشن گرفتند و به سماع و پایکوبی پرداختند.(3) پیروان اهل حق در شب نوروز میوه و شیرینی فراهم می‌کنند و آنها را میان دستمال هایی می‌گذارند و گره می‌زنند، سپس به آرامگاه های پیران و رهبران خود می‌روند و دستمال ها را روی هم می‌گذارند تا پیر بر آنها دعا بخواند. پیر پس از خواندن ادعیه گره یکی از دستمال های پر از شیرینی را باز می‌کند و به حاضرین قسمت می‌کند و عید نوروز را به آنان تبریک می‌گوید. پیروان یارسان به جای سفره‌ی هفت سین هفت شین می چینند، مانند شیر و شکر و شیرینی و غیره، هفت شین را روی خوانی(سفره ای) می‌چینند و با شادمانی و ذکر نام حق، به خوردن آن می پردازند. روز سیزدهم نیز به دشت و باغ و راغ(صحرا) می روند و سبزه های نوروزی را با خود می برند و آنها را گره می‌زنند و به رودخانه ها و جوی های آب می اندازند و بدین سان، روز سیزده را به سرور و شادی به سر می برند و پس از آن به خانه های خود باز می گردند.(4)

نکته:

این اعیاد و احکام درحالی جزء اعمال دینی و عبادی این فرقه به شمار می روند که هیچ منشا شرعی و وحیانی نداشته و از مصادیق بارز جعل احکام و بدعت‌گذاری در دین است که به بهانه این روزه‌های ابداعی توسط سلطان اسحاق، از اصل فرمان صریح الهی مبنی بر روزه واجب ماه رمضان سرپیچی می شود و اصل این سرپیچی و ترویج بدعت دینی که با جشن و شادی به پایان می رسد با سیره عبادی مولای متقیان علی (علیه السلام) که پیروان اهل حق خود را مرید و شیفته آن حضرت می دانند، هیچ گونه مطابقت و سازگاری ندارد، چرا که از نگاه آن امام، عید واقعی روزی است که در آن خداوند نافرمانی نشود. چنانچه امام علی (علیه السلام) میفرمایند: «کُلَّ یَومٍ لَا یُعصَیَ اللهُ تَعالَی فِیهِ فَهُوَ یَومُ عِید(5) هر روزی که در آن معصیت خدا نشود و گناهی انجام نگیرد آن روز عید است». ضمنا در اسلام به مناسبت های مختلف دینی، اعیاد بزرگی مثل عید غدیر، فطر، قربان و...  وجود دارد که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. اما این فرقه به این اعیاد اعتقاد چندانی نداشته و اعیاد ابداعی خود را جایگزین اعیاد مسلمانان نموده است.

پی نوشت:

(1). اهل حق پیران و مشاهیر، صفی زاده، صدیق، انتشارات حروفیه، ص49

(2). همان، ص50

(3). همان

(4). همان

(5).  نهج البلاغه، کلمات قصار، 428