در حال حاضر در ايران چهار جريان عمده مدعی معنویت وجود دارد که عبارت‌اند از:
الف) معنويت اسلامی و دينی
معنویت در نزد اندیشمندان معاصر اسلامی شناخت خداوند و قرب به او است  که سه ويژگی‏ اصلی خدامحوری، قيامت‏‌مداری و توجه به شريعت وحيانی از امتيازات خاص معنویت ناب اسلامی می‌‏‌باشد و  معنويت‌هايی كه يكی از اين سه ويژگی را نداشته باشند، معنويت سكولار ناميده می‌شوند.
ب) مدعيان دروغين
«مدعیان دروغین» کسانی هستند که به دروغ خویش و یا دیگری را خداوند، پیامبر، مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و ... معرفی می‌کنند. متأسفانه اين جريان شبه معنوی، ابتدا در کلان شهرها، سپس ديگر شهرهاي بزرگ و اخيراً حتی در روستاها به وجود آمده است و مدعيان آن، دعاوی عجيبی مطرح می‌کنند. اين مدعيان دروغين دو دسته‏‌اند: اول، نااهلانی که با استفاده از حقايقی دارای اصالت تنها به ‏دنبال سوء استفاده‏‌های شخصی از مطالب حقّ هستند. دوم، افرادی نالايق‏ که به بيان مطالبي خرافی و ناصحيح می‌پردازند.
ج) سلاسل دراويش
سلسله‌های مختلف صوفيه و اهل حق، همان دراويش شرکت کننده در جلسات و حلقات ذكر و ورد هستند که در زمان ما بيشتر بر تأويل دين و متون دينى و دورى از شريعت تأکید دارند.امام رضا (ع) فرمودند: «کسی دم از صوفيه نمی‌زند، مگر از روی خدعه يا گمراهی و يا از روی حماقت.»  
و امام هادی (ع) تمام فرقه‌‏های صوفيه را بدون استثنا از مخالفين اهل‏بيت می‌دانستند و می‌‏فرمودند: «الصُّوفِيَّةُ كُلُّهُم مِن مُخالِفِينَا؛ تمام صوفيه از مخالفين ما هستند.»
د) عرفانهای کاذب
عرفانهای پوچ، منسوخ و يا مادی، تعابير و القابی است که مقام معظم رهبری (ع) در سال‌های اخير نسبت به اين عرفان‌ها بيان داشته‏‌اند. همچنين گاه به اين عرفان‌ها، عرفان‌های نوظهور و نوپديد، معنويت‌های نوگرا و امثال اين تعابير اطلاق می‌‏شود. عرفانهای کاذب به لحاظ خاستگاه جغرافيايی و کارکرد، به شبه معنويت‌های شرقی (يوگا، اشو، رام الله، کريشنا مورتی، فالون دافا، دالايی لاما و…)، شبه معنويت‌های غربی (پائولو کوئليو، سرخ پوستی، اکنکار، شيطان‏گرايی و...)، شبه معنويتهای متافيزيکی (رمّالی، ساينتولوژی، ريکی و...)، شبه معنويت‌های روانشناختی و فراروانشناختی (قانون جذب، تکنولوژی فکر، موفقيت و...)، شبه معنويت‌های مسيحی و يهودی (کابالا، رائيل، کليسای وحدت و شيطان پرستی و...) و شبه معنويتهای بومی (حلقه، tsm، ايليا و...) تقسيم می‌شوند.
 عرفانهای کاذب همگی با عنوان عرفان فعّال نيستند و تمام آن‌ها به يک اندازه انحراف و آسيب ندارند؛ ولی قدر مشترک همه جريانات فعّال به اصطلاح معنويت‏گرا در ايران، ورود به حوزه معنويت و عرفان و ادعای معنوی بودن است که بالتبع هستی‏ شناسی جديدی را ارائه داده و نظام فکری و معرفتی متفاوتی را عرضه می‌کنند.