دلالت آيه مباهله بر افضليت على عليه السّلام

وجـه سـوم ـ از وجوهى كه دلالت بر فضيلت و اَفضليّت آن حضرت مى كند آن چيزى است كـه از آيـه مـباركه (تطهير) و آيه وافى هدايه (مباهله ) استفاده شده به بيانى كه در جـاى خـودش بـه شـرح رفـته و اين مختصر را گنجايش بسط نيست . بلى از فخر رازى ، كـلامـى در ذيـل آيـه مباهله منقول است كه نقل آن در اينجا مناسب است ، فخر بن الخطيب گفته كـه شـيـعه از اين آيه استدلال مى كنند بر آنكه على بن ابى طالب عليه السّلام از جميع پـيـغـمـبـران بـجـز پـيـغـمـبـر خـاتـم صـلى اللّه عـليـه و آله و سـلّم و از جـمـيع صحابه افـضـل اسـت ؛ زيـرا كـه حـق تـعـالى فـرمـوده (وَاَنـْفـُسـَنا وَاَنـْفُسَكُمْ)(18)؛ بـخوانيم نفسهاى خود و نفسهاى شما را و مراد از (نفس ) نفس مقدّس نبوى نيست ؛
زيرا كه دعـوت اقـتـضاى مغايرت مى كند و آدمى خود را نمى خواند؛ پس بايد مراد ديگرى باشد و بـه اتـفاق ، غير از زنان و پسران كسى كه به (اَنْفُسَنا) تعبير از او شده باشد به غـيـر از عـلى بـن ابـى طـالب عليه السّلام نبود، پس معلوم شد كه حق تعالى نفس على را نـفـس مـحـمـد گـرفـتـه اسـت و اتـحـاد حـقـيـقـى مـيـان دو نـفـس مـُحـال اسـت ؛ پـس ‍ بـايـد كـه مـجـاز بـاشـد و در (عـلم اصـول ) مـُقـرّر اسـت كـه حـمـل لفـظ بـر اَقـْرَب مـجـازات اَوْلى اسـت از حـمـل بـر اَبـْعـَد، و اَقـْرَب مـجـازات اسـتـواى عـلى اسـت بـا حـضـرت رسـول صـلى اللّه عليه و آله و سلّم در جميع امور و شركت در جميع كمالات مگر آنچه به دليل خارج شود مانند نبوّت كه به اجماع بيرون رفته است و على عليه السّلام در اين امر بـا او شـريـك نـيـسـت امـا در كـمـالات ديـگـر بـا او شـريـك اسـت كـه از جـمـله فـضـيـلت رسـول خـداسـت بـر سـاير پيغمبران و جميع صحابه و مردمان پس على عليه السّلام نيز بـايـد افـضـل باشد. تمام شد موضع حاجت از كلام فخر رازى .(19) وَلنِعْمَ مَا قالَ ابْن حماد رحمه اللّه :
شعر :
                                                  وَسَمّاهُ رَبُّ الْعَرْشِ فى الذِّكْرِ نَفْسَهُ
                                                                                                    فَحَسْبُكَ هذَا الْقَوْلُ اِنْ كُنْتَ ذاخُبْرِ
                                                  وَقالَ لَهُمْ هذ ا وَصِيّي وَو ارِثي
                                                                                                    وَمَنْ شَدَّ رَبُّ الْعالَمينَ بِهِ اءَزْري
                                                  عَلىُّ كَزُرّي مِنْ قَميصي اِشارَةٌ
                                                                                                    بِاَنْ لَيْسَ يَسْتَغْنِي الْقَميصُ عَنِ الزُّرِّ(20)
ابـن حـمـّاد در هـر يـك از ايـن سـه شـعـر اشـاره بـه فـضـيـلتـى از فـضـايـل امـيـرالمـؤ مـنـيـن عـليـه السـّلام نـمـوده در شـعـر اوّل اشاره به آيه مباهله و در ثانى به حديث غدير و تعيين كردن پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سـلّم آن جناب را به وصايت و در شعر سوم اشاره كرده به حديث شريف نبوى كه بـه امـيـرالمـؤ مـنـيـن عـليـه السـّلام فـرمـوده چـنـانـكـه ابـن شـهـر آشـوب نقل كرده (اَنْتَ زُرّى مِنْ قَميصي)؛(21) يعنى نسبت تو با من نسب تكمه است با پيراهن و ابن حماد در شعر خود گفته كه اين تشبيه اشاره است به آنكه همچنان كه پيراهن تـكـمـه لازم دارد و مـحـتـاج اسـت به او، پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم هم على عليه السّلام را لازم دارد و از او مستغنى نيست .