علل و انگيزه هاى فرعى و اقوال اهل حديث
در آغاز سخن ـ در اين بخش ـ گفته شد كه علل و انگيزه هاى نقل اندك روايات فضائل اهلبيت علیھم السلام در صحاح را مى توان به دو بخش كلى و جزئى يا فرعى، تقسيم كرد. علت و انگيزه ى كلى، همان سياست قدرت حاكم بود كه گذشت؛ و البته بايد منع تدوين حديث را نيز داخل آن دانست؛ چرا كه يكى از مظاهر سياست قدرت حاكم، همين منع از تحديث و تدوين روايات است.
اما در اينجا بايد به علل و انگيزه هاى جزئى يا فرعى نيز پرداخته شود. مراد ما از انگيزه هاى فرعى يا جزئى، چیزهایی است كه ميان خود محدثان و اهل سنت گذشته است؛ البته بايد گفت كه اين انگيزه ها در واقع جزئى و فرعى نيستند و خود، علل بسيار مهمى در كمى روايات فضائل اند؛ ولى به جهت تقابل اين علل با علت و انگيزه ى كلى و نيز اهميت و بزرگى سياست قدرت حاكم، از آن به جزئى يا فرعى ياد مى شود.
نكته اى را كه نبايد در اينجا فراموش كرد آن است كه اگر بخواهيم به همه ى اين انگيزه هاى فرعى اشاره كنيم كار به درازا خواهد كشيد؛ از اينرو به نمونه هاى قابل توجهى از آنها اشاره مى شود تا حداقل روشن شود كه علاوه بر حكام، اهل حديث نيز، در اندك ثبت و ذكر شدن روايات فضائل اهلبيت علیھم السلام مقصرند.