پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ دو موجود خدا و انسان درواقع دو معنا و مفهوم متفاوت از هم داشته و این مسئله در زمان حال به‌قدری روشن است که نیاز به هیچ نوع استدلالی نیست. در کتاب مقدس مسیحیت و به‌خصوص در عهد عتیق نیز به تفاوت خدا و انسان اشاره‌شده که گویا بیانگر این مطلب است که در چندین هزار سال پیش نیز مردم فرق واژه و حقیقت خدا و انسان را به‌خوبی دانسته یا به آنان در همان زمان آموزش داده‌شده است. در بخشی از کتاب هوشع مطلبی آمده است که به‌روشنی نشان می‌دهد خداوند با انسان یکی نبوده و میان آن دو فرق است: «در شدت خشم خود تو را مجازات نخواهم کرد و دیگر تو را از بین نخواهم برد؛ زیرا من خدا هستم، نه انسان. من خدایی مقدس هستم و در میان شما ساکنم. من دیگر با خشم به سراغ شما نخواهم آمد.»[1] در بخشی دیگر از عهد عتیق نیز شبیه بودن خداوند به انسان را صریحاً منتفی دانسته و همین نشان می‌دهد عهد عتیق و پیروان آن به‌خوبی میان خداوند و انسان فرق قائل بوده و تفاوت‌ها را می‌شناختند: «زیرا که او مثل من انسان نیست که او را جواب بدهم و با هم به محاکمه بیاییم.»[2]

در بخشی دیگر از عهد عتیق نیز با اشاره به یکی از صفات الهی او را از مثل انسان بودن، مبرا دانسته و هیچ بشری را هم‌رتبه و هم‌ردیف با خداوند نمی‌داند: «و نیز جلال اسرائیل دروغ نمی‌گوید، و تغییر به اراده خود نمی‌دهد؛ زیرا او انسان نیست که به اراده خود تغییر دهد.»[3] همه‌ی این شواهد از کتاب مقدس نشانگر این حقیقت است که همه‌ی مسیحیان به‌خوبی می‌دانند که بین انسان و خدا تفاوت‌های فراوانی وجود دارد. مسیحیان که عیسی مسیح را یکی از خدایان سه‌گانه خود می‌دانند آیا می‌دانند که عیسی مسیح در کتاب مقدس به چه صورت معرفی‌شده است؟

حقیقت این است که عیسی مسیح در کتاب مقدس نه‌تنها به نام خداوند و مترادف‌های آن خوانده‌نشده بلکه از او همیشه از عنوان پسر انسان یادشده است. در انجیل متی عیسی مسیح چنین معرفی‌شده است: «پسر انسان آمد که می‌خورَد و می‌نوشد، می‌گویند: اینک، مردی پرخور و میگسار و دوست باج‌گیران و گناهکاران است. لیکن حکمت از فرزندان خود تصدیق کرده شده است.»[4] علاوه بر اینکه صریحاً او را پسر انسان معرفی کرده و با توجه به اینکه انسان و خدا دو موجود متفاوت هستند، همچنین در این آیه صفات و ویژگی‌هایی که شمرده‌شده، همگی مختص انسان بوده و خداوند از داشتن چنین صفاتی به‌یقین منزه و پاک است. عیسی مسیح نیز خود را پسر انسان معرفی می‌کند: «و چون ایشان در جلیل می‌گشتند، عیسی بدیشان گفت: پسر انسان به دست مردم تسلیم کرده خواهد شد.»[5]

در انجیل متی نیز وی با عنوان پسر خدا معرفی‌شده است: «زیرا که پسر انسان نیامده است تا جان مردم را هلاک سازد بلکه تا نجات دهد. پس به قریه‌ای دیگر رفتند.»[6] در بخشی دیگر از این انجیل نیز از او به‌عنوان مرد صالح یادشده است: «افسر رومی که مأمور اجرای حکم بود، وقتی این صحنه را دید خدا را ستایش کرد و گفت: این مرد حقیقتاً بی گناه بود!»[7] همه‌ی این تعابیر پرده از این حقیقت برمی‌دارد که در اناجیل عیسی مسیح با عنوان پسر انسان معرفی‌شده است. از طرفی در ابتدای بحث بیان شد که در عهد عتیق به وجود فرق و تفاوت بین انسان و خدا تصریح‌شده و مخاطبین کتاب مقدس هیچ‌وقت خدا و انسان را یکی نمی‌دانستند. با کنار هم گذشتن این دو مقدمه آیا کتاب مقدس به‌صراحت نمی‌گوید که عیسی مسیح خدا نبوده بلکه فقط او انسان است با همان خصوصیتی که انسان‌های دیگر دارند؟

پی‌نوشت:

[1]. ترجمه‌ی تفسیری کتاب مقدس، هوشع 11: 9.
[2]. ترجمه‌ی قدیم کتاب مقدس، ایوب 9: 32.
[3]. همان، اول سموئیل 15: 29.
[4]. همان، متی 11: 19.
[5]. همان، متی 17: 22.
[6]. همان، لوقا 9: 56.
[7]. ترجمه‌ی تفسیری کتاب مقدس، لوقا 23: 47.