شبهه
یکی از آداب و آیینی که مسلمانان برای تقرب به خداوند انجام می‌دهند، نذر و قربانی کردن برای اولیاء الهی، مخصوصاً اهل بیت (علیهم‌السلام) است. در این بین، وهابی‌ها به مخالفت شدید با این سیره مسلمانان پرداخته و در شبکه‌ها، کانال‌ها و فضاهای مجازی خود، پیرامون این مسأله، شبهه پراکنی می‌کنند؛ وهابی‌ها مدعی هستند خداوند این عمل را در آیه «قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ.[انعام/162] بگو: نماز و تمام عبادات من، و زندگی و مرگ من، همه برای پروردگار جهانیان است.» نهی کرده  و مرتکب آن را مشرک خوانده است. از این‌رو آن‌چه را که امروزه شیعیان و یا برخی از اهل سنت از قربانی برای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) یا دیگر اولیاء انجام می‌دهند، شرک اکبر است.[1]

پاسخ
این شیوه وهابی‌ها، به خوبی نمایانگر تفرقه‌افکنی ایشان و هم‌چنین شبهه‌پراکنی در جامعه اسلامی و در امور مشروع و رایج است. در حالی‌که طرح این شبهه، بی‌مورد بوده و اصلاً در شأن جامعه اسلامی نیست، زیرا با مراجعه به متن جامعه و سؤال از مسلمانان (حتی افرادی که اطلاع چندانی از مسائل دینی ندارند) به خوبی روشن می‌گردد که ایشان در این عمل خود، نیتی جز تقرب به خداوند ندارند و این را می‌توان از ذکر خدا، قبل از قربانی کردن دریافت و در جایی مشاهده نشده است که مسلمانی به جای گفتن نام خداوند، نام پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و یا یکی از اولیاء و معصومین (علیهم‌السلام) را آورده باشد، و اگر این قربانی به نیت ایشان بود، حتماً می‌بایست نام آن‌ها را بر زبان جاری سازد، کاری که بت‌پرستان در مقابل بت‌های خود هنگام قربانی انجام می‌دادند.
نکته دیگر، استناد ایشان به قرآن کریم و تفسیر نادرست از آیات قرآن است. زیرا این فهم از آیه را مفسران، ذیل آیه بیان نکرده‌اند و کسی تصریح ندارد که اگر قربانی برای اهدای ثواب به اولیاء باشد، مستلزم شرک است؛ برای نمونه، ابن کثیر دمشقی که وهابی‌ها او را قبول داشته و به اقوالش بسیار استناد می‌کنند، ذیل این آیه تصریح دارد: «خداوند به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) امر می‌فرماید که به مشرکانی که عبادت غیر خدا را انجام می‌دهند و هنگام ذبح، اسم غیر خدا را بر زبان می‌آورند، بگو من مثل شما نیستم.»[2]
ابن کثیر ذیل آیه شریفه بر زبان جاری کردن نام خداوند یا غیر خداوند را شرط دانسته که این بیانگر نیت شخص در قربانی است، همان‌گونه که بت‌پرستان به نیت تقرب به بت‌ها قربانی می‌کردند، ولی مسلمانان و کسانی‌که برای اولیاء قربانی می‌کنند، به نیت تقرب به خداوند قربانی می‌کنند، و ثواب آن را به میت می‌فرستند؛ پس عمل مسلمانان در قربانی کردن، عین عبادت است و نمی‌توان به ایشان تهمت شرک زد.

پی‌نوشت:

[1]. برنامه ماهواره ای شبکه کلمه، تاریخ پخش برنامه: 26/02/1400 به کارشناسی کیانی.
[2]. ابن كثير دمشقي، اسماعيل، تفسير القرآن العظيم، ج3، ص381، تحقيق: سامي بن محمد سلامة، ناشر:دار طيبة للنشر والتوزيع، چاپ دوم، 1420ق «يَأْمُرُهُ تَعَالَى أَنْ يُخْبِرَ الْمُشْرِكِينَ الَّذِينَ يَعْبُدُونَ غَيْرَ اللَّهِ وَيَذْبَحُونَ لِغَيْرِ اسْمِهِ، أَنَّهُ مُخَالِفٌ لَهُمْ فِي ذَلِكَ.»

نویسنده: علی اکبر لطفی