پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ابوزرعه رازی، عبيدالله بن عبدالكريم بن يزيد بن فروخ، از علمای اهل حدیث بود و به رسم معمول اصحاب حديث در آن روزگار از پيروان سلف و مخالف اهل رأی بود و آشكارا به مخالفت با آنان برخاست و به اين كار قیام نمود. در شرح حال او مطالبی ساختگی آورده‌اند، که به این وسیله او را، و اعتقادش را صحیح جلوه دهند.
ازمطالبی که در مورد ابوزرعه نقل کرده‌اند این است که ابراهیم بن حرب عسکری، ابوزرعه را در خواب می‌بیند. «ابوزرعه در آسمان چهارم، مشغول نماز است و ملائکه به او اقتدا کرده و پشت سر او نماز می‌خوانند! از ابوزرعه می‌پرسد: چه چیزی باعث رسیدن به این مقام و منزلت شد؟
ابوزرعه در جواب می‌گوید: هنگام رفتن به رکوع و برخاستن از رکوع، دست‌های خود را بالا می‌آوردم و همین عمل باعث رسیدن من به این مقام شد.»[1]
ابن عساکر نیز همین خواب را از یزید بن مخلد طرسوسی نقل می‌کند.[2]
این نقل به دلایل مختلفی بیان گردیده است؛ یکی این‌که با بیان این خواب فضیلتی را برای ابوزرعه اثبات نمایند، و نشان دهند ابوزرعه که یکی از علمای حنبلی و اهل حدیث است، از اولیاء خدا بوده و به چنین درجه‌ای نایل شده است که ملائکه پشت سر او نماز می‌خوانند و به او اقتدا می‌کنند؛ همچنین با این فضیلت ساختگی برای ابوزرعه می‌توانند یکی از احکام خود را به اثبات رسانند؛ به عقیده حنبلیان بلند نمودن دست هنگام رفتن به رکوع و برخاستن از رکوع، مستحب است و در این زمینه با احناف اختلاف شدیدی دارند، با این منقبتی که برای ابوزرعه جعل نموده‌اند، یک تیر و دو نشان شده است؛ این مطلب از بعضی راویان در کتب رجال بیان شده است، که برای تقویت سنت، حدیث جعل می‌نمودند.[3]
در صورتی‌که خواب غیر پیامبران و اولیاء الهی حجیت ندارد، و چیزی با آن اثبات نمی‌گردد، و دلیلی که در خواب جهت ارتقاء رتبه ابوزرعه نقل شده، ترجیح نمی‌دهد. در خوابِ ذکر شده که این دو دلیل می‌تواند از اهداف جعل و ساختن آن باشد، بر روی چیزی اهمیت قائل شده که از مستحبات بوده و چنین اهمیتی در بین احکام شرعی ندارد.
آیا بلند نمودن دست هنگام تکبیر گفتن در نماز، وقت رکوع کردن و برخاستن از رکوع این مقدار اهمیت دارد؟
آیا اگر ما هم این عمل را در نمازهایمان انجام دهیم، به چنین رتبه‌ای می‌رسیم که پس از مرگ به آسمان چهارم رفته و امام ملائک گردیم؟

پی‌نوشت:
[1]. «وذكر إبراهيم بن حرب العسكري أنه رأى أبازرعة الرازي، وهو يؤم الملائكة في السماء الرابعة، فقلت: بم نلت هذه المنزلة؟ قال: برفع اليدين في الصلاة عند الركوع، وعند الرفع منه.» سیر اعلام النبلاء، ذهبی، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1413ق، ج13، ص78.
[2]. تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، بیروت: دار الفكر للطباعة والنشر والتوزيع، 1415ق، ج38، ص33.
[3]. «کان يضع الحديث فی تقوية السنة.» الکامل فی ضعفاء الرجال، ابن عدی، بیروت: دارالفكر للطباعة والنشر والتوزيع، 1409ق، ج 7، ص 16، فی ترجمة نعيم بن حماد المروزﻯ، رقم 6/1959.