مرام ومسلک اهل حق

نورعلی الهی که خود را پیرو شریعت محمدی و مکتب علوی میداند بهشدت به تعدد زوجات حمله میکند و مطالبی بیان میکند که مخالف صریح قرآن و اتفاقنظر علمای اسلام است.

نورعلی الهی برخلاف ادعایش که خود را پیرو دین اسلام و مذهب تشیع میداند، بیان میکند که طلاق بهصرف اظهار نارضایتی زن و شوهر از یکدیگر است که این حکم هیچ سنخیتی با اسلام و تشیع ندارد.

در بین تعدادی معدود از فرقه اهل حق عقدی تحت عنوان" عقد برادر و خواهری " خوانده میشود که سبب محرمیت بین زن و مرد بیگانه و هفت نسل از ایشان است که حق ازدواج با یکدیگر را ندارند.

پیروان فرقه اهل حق علیرغم اینکه آیین خود را آیین دوره حقیقت می دانند که در آن نیاز به انجام عبادات نیست در طول سال دو نوبت روزه می گیرند که از عبادات تمام شرایع آسمانی است و از طرف دیگر نماز که همواره در منابع دینی در کنار روزه آمده است را به بهانه اینکه از عبادات دوره شریعت است، ترک می کنند.

نورعلی الهی همواره سعی داشته است که خود را شیعه معرفی نماید اما در مواردی مطالبی اظهار میکند که نه تنها ادعاهای او را خدشهدار میکند بلکه مصداق توهین به حضرت علی (علیهالسلام) است. او سلطان اسحاق را از امیر المومنین علی (علیهالسلام) کاملتر میداند.

در باور خاندان آتش بیگی قرآنی موسوم به "قرآن زرده" وجود دارد که همه آن 17 کیلو وزن دارد و یک صفحه آن نیز به همان وزن است. در باور این خاندان که مقبول سایر خاندانهای اهل حق نیست "آبش" یکی از مسند نشینان خاندان آتش بیگی بهوسیله آن اختلاف بین مردم را حل میکرد.

زیرساختهای اعتقادی آیین یارسان عبارتنداز: "ظهور ذات حق در انسان" که به تبع آن عقیده به "مظهریت" پیشوایان دین شکل میگیرد، و همچنین "دونادون" (تناسخ) روح و "حلول ملک در جامعه بشری" که هر یک منشا برخی از اعتقادات اهلحق را شکل داده است. در این مجال عقاید غلات را به گزارش کتاب المقالات و الفرق، برگرفته از کتاب آیین یارسان را از نظر می گذرانیم.

یکی از آداب مهم مسلک اهل حق داشتن "جم خانه" و در جمع نشستن است. جم خانه مکانی است به شکل رسمي يا خانههای مردم و بدون داشتن نشانهای خاص، که افراد، برای مراسمی مثل خواندن کلام (اذکاری به زبان محلی که مرشدان آنها را سرودهاند.)، صرف نذورات و دعای نذرها و گاهی مراسم و ختم اموات و... جمع میشوند. یکی از افراد این مسلک در این رابطه مینویسد: «در هفته یک یا...

اکثر کسانی که خود را اهل حق و یا پایبند به مسلک اهل حق میدانند، چنین مراسمی را واجب و ضروری دانسته و شاید بتوان گفت سرسپاری از اهم واجبات این فرقه محسوب میشود. بنابراین لازم است دیدگاه اسلام و آیات و روایات را در این زمینه جویا شویم. در هیچ آیهای از قرآن کریم ندیدهایم که امر به چنین مراسمی کرده باشد و هیچ مفسری از مفسران مشهور جهان اسلام اعم از مفسران شیعه...

یکی از آداب مهم و اساسی فرقه اهل حق، مراسم "سرسپاری" است که تقریباً به معنی سر تسلیم فرود آوردن در مقابل آداب و رسوم آیین اهل حق و تخطی نکردن از آن است. بنابراین هر فردی که این مسلک را پذیرفته باشد، باید چنین مراسمی را انجام دهد و به آن معتقد شود، در غیر این صورت خارج از مسلک محسوب میشود و از دید اکثر افراد این مسلک مراسم سرسپاری ضروری بوده...

به اعتقاد برخی اهل حق از زمره شیطان پرستان یا همان یزیدیان یا ایزدیها هستند. اما باید گفت که این گمان، گمانی باطل است. این دسته بهصرف شباهت برخی از اعتقادات اهل حق و ایزدیها به این نتیجه رسیدهاند که اهل حق هم همانند فرقه ایزدیها شیطان پرست هستند، درحالیکه اشتباه کردهاند. این عده بهصرف وجود شباهتهایی در اعتقاد اهل حق...

اهل حق و صوفیه دو فرقه بهاصطلاح باطنگرا هستند که به نظر برخی این دو فرقه از فرق صوفیه میباشند و برخی دیگر منکر داخل بودن اهل حق در فرقههای صوفیه هستند. منشأ گمان به اینکه اهل حق در زمره فرقههای صوفیه میباشد، یکی جنبه باطنگرایی این فرقه است و دیگری شباهتهایی است که این فرقه با برخی فرقههای صوفیه دارد. اما باید دانست...

گروهی از پیروان اهل حق این فرقه را آیینی مستقل میدانند. این گروه معتقدند اهل حق آیینی مستقل و عصاره همه ادیان است. در این تعریف از اهل حق در عین حالی که سعی شده این آیین را آیینی مستقل معرفی کنند، در عین حال با اضافه کردن جمله "و عصاره همه ادیان است"، استقلال این آیین را خدشه دار کرده و...

اهل حق یازده خاندان دارد که یکی از خاندانهای یازدهگانه اهل حق "شاه حیاسی"(شاه هیاس، ایاز) است. مؤسس این خاندان از اهل حق "شاه ایاز" بوده و طبق نوشتههای منسوب به این فرقه در سال 1125 هجری متولد و از همان دوره جوانی خود را مظهر الوهیت خوانده است. این خاندان از اهل حق به دروایش معروف هستند (یعنی خاندانی که انتسابش به مؤسس فرقه معلوم نیست)...