طبق شاهنامه، کیخسرو پادشاه ایران (سلسله کیانیان) به اردبیل (که شهری آباد و پیشرفته بود) تاخت، ساکنان آن را قتل عام و آن دیار را به قلمرو خود ملحق کرد و پس از کشتار اهالی آن، آتشکده‌ای نیز در آنجا بنا کرد.

پس از شکست هخامنشیان، یک جنگجوی یونانی به نام فیلیپیدِس (Philippides) از ماراتون به سوی آتِن، مسافتی حدود 42 کیلومتر را دوید و خبر پیروزی یونانیان را به مردم آتن داد و بلافصله پس از آن، بر زمین افتاد و مُرد. این داستان، الهام بخش بنیانگذاران المپیک مدرن شد تا دویدن در مسافت 42 کیلومتر را به عنوان یک ورزش رسمی وارد المپیک کنند.

جشن شب یلدا، نه ریشه زرتشتی دارد و نه مُهر تأییدی از سوی زرتشت. بلکه این شب، توسط بسیاری از مردمان غیرآریایی (و ایضاً آریایی) گرامی داشته می‌شد. پس از اسلام، این جشن مانند دیگر مظاهر هویتی ایرانیان، رنگ و بوی توحید به خود گرفت و جامه عشق و عرفان بر تن کرد.

اشکانیان گذشته از ویژگی‌های مثبتی که داشتند، به صفات ناپسندی هم مبتلا بودند و آن هم این بود که برای حفظ حکومت، اغلب به هیچ حد و حدود اخلاقی و انسانی پایبند نبودند. یکی از فرماندهان روم به نام کراسوس (Crassus) به ایران حمله کرد. در این نبرد که با خباثت رومیان آغاز شد، اشکانیان به رفتارهای زشتی دست زدند. از جمله آنکه برای تضعیف روحیه‌ی کراسوس، پسر او را اسیر کردند، سر از بدنش جدا کرده و آن را بر نیزه کردند.

در این یکی دو قرن اخیر، انگلیسی‌ها و یهودیان و سایر استعمارگران، آمدند به ایرانیان گفتند که تاریخ شما که در شاهنامه و... آمده، همه افسانه و خرافات و حرف‌های پای منقل است. بیایید تا ما حیله‌گرانِ دزدِ قاتل، تاریخ شما (ایرانیان) را به شما یاد بدهیم. گفتند که کوروش، پدر شما ایرانیان است. گفتند کوروش مظهر هویت ملی شماست. با همین حرف‌ها عده‌ای از ایرانیان را به رقص درآوردند و این خاورشناسان انگلیسی و صهیونیست دزد و قاتل و جنایتکار هم شدند پدران تاریخ ایران!

بسیاری از باستانگرایان در یک ادعای کودکانه مدعی اند: «همه دنیا در برابر عظمت هخامنشیان سر فرود آورده و از شاهان پارس باستان به نیکی یاد می‌کنند». اما والتر هینتس، ایران شناس بزرگ، یک نمونه از قضاوت "همه‌ی دنیا" درباره شاهان هخامنشی است. او پادشاهان هخامنشی را به تزار روس و سران اتحاد جماهیر شورَوی تشبیه می‌کند که قدرت‌های کوچک را سرکوب و آزادی‌ها را سلب می‌کردند.