پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ علی (علیه السلام) نامی است که قلب هر آزاده‌ای را جلا داده و موجبات آرامش هر دل با بصیرتی را فراهم آورد. زیرا نام علی (علیه السلام) هم‌ردیف نام پیامبران و بلکه بالاتر از نام آن‌هاست. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «لو انّ الغياض اقلام و البحر مداد و الجنّ حسّاب و الإنس كتاب ما احصوا فضائل علىّ بن ابى‌طالب.[1] اگر درختان و جنگل‌ها، قلم و درياها مركّب و همه‌ی جنیان حساب‌گر و همگی انسان‌ها نويسنده شوند، هرگز نمى‏‌توانند، فضائل على بن ابی‌طالب (عليه السلام) را بشمارند.»
از این روست که وجود نازنین پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) خطاب به علی (علیه السلام) می‌فرماید: «مَا عَرَفَكَ حَقَّ مَعْرِفَتِكَ غَيْرُ اللَّهِ وَ غَيْرِي.[2] کسی تو را غیر از خدا و من، آن‌گونه که شایسته توست، نشناخت.» زیرا شناخت و معرفت نسبت به شخص یا فردی  تنها در صورتی تحقق پیدا می‌کند که هم‌شأن یا بالاتر از او باشی و چگونه می‌توان با نقص و ضعف وجودی، خورشید عالم‌تاب را شناخت.
اما از آن‌جا که احاطه و شناخت به علی (علیه السلام) برای همگان ممکن نیست، پیامبر (صلی الله علیه و آله) تدبیری اندیشیده و برای این‌که همگان از فیض وجود علی (علیه السلام) بهره‌مند شوند، فرمود: «خداوند برای برادرم علی (علیه السلام) فضائلی قرار داد، که کسی را یارای شمارش آن نیست. پس هر کس فضایل علی (علیه السلام) را بر زبان جاری کند در حالی که اقرار به فضایل او داشته باشد، خداوند گناهان گذشته و آینده‌اش را می‌آمرزد. و هر کس یکی از فضایل علی (علیه السلام) را بنویسد، تا زمانی که این نوشته باقی باشد، فرشتگان الهی برای او طلب استغفار کنند. و هر کس فضیلتی از علی (علیه السلام) را بشنود، خداوند گناهانی را که به واسطه گوش، کسب کرده است، ببخشد و بیامرزد  و هر کس کتاب یا نوشته‌ای در فضایل علی (علیه السلام) مطالعه کند، خداوند گناهانی که به‌واسطه چشم انجام داده است، را می‌بخشد. سپس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در ادامه فرمود: نگاه به برادرم علی بن ابی‌طالب عبادت است و ذکر و یاد علی (علیه السلام) عبادت محسوب می‌شود و خداوند ایمان بنده‌ای را قبول نمی‌کند، مگر به ولایت و محبت علی بن ابی‌طالب و دشمنی با دشمنانش.[3]
ابن ابى‌الحديد در شرح نهج البلاغه وقتی فضایل بی‌کران علی (علیه السلام) را مشاهده می‌کند، صريحاً اعتراف کرده و می‌گوید: «انه افضل البشر بعد رسول اللَّه و احقّ بالخلافة من جميع المسلمين.[4] على (عليه السلام) بعد از رسول خدا، افضل بشر و اولى به امر خلافت از جميع مسلمانان بوده است».

پی‌نوشت:

[1]. خوارزمی، المناقب، بی تا، بی جا، ج1، ص24
مجلسی محمد باقر، بحارالانوار، دارالاحیاء التراث العربی، ج4، ص70
[2]. مجلسی، روضه المتقین، موسسه فرهنگی اسلامی کوشانبور، قم:1406،ج11، ص38، به نقل از مناقب ابن شهر آشوب، ج3،ص267
 مجلسی محمد باقر، بحارالانوار، دارالاحیاء التراث العربی،ج39، ص84
[3]. «قال رسول الله صلى الله عليه وآله : ان الله جعل لاخي علي فضائل لاتحصى كثيرة ،فمن ذكر فضيلة من فضائله مقرا بها غفر الله له ماتقدم من ذنبه وما تأخرومن كتب فضيلة من فضائله لم تزل الملائكة تستغفر له مابقى لذلك الكتاب رسم ومن استمع إلى فضيلة من فضائله غفر الله له الذنوب التي اكتسبها بالاستماع، ومن نظر إلى كتاب من فضائله غفر الله له الذنوب التي اكتسبها بالنظر ثم قال: النظر إلى أخى علي بن أبي طالب عبادة ، وذكره عبادة ولايقبل الله إيمان عبد إلا بولايته والبراءة من أعدائه». خوارزمی، المناقب، بی تا، بی جا، ج1، ص 25؛ علامه حلی
شرح منهاج الكرامة في معرفة الإمامة، تحقیق میلانی سید علی، مركز الحقائق الإسلامية، قم:1386، ج1، ص47
[4]. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، مکتب آیت الله مرعشی نجفی، قم: 1383ش، ج1، ص 140