پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ رشد و نمو صوفیه از صدر اسلام تاکنون، بیشتر در میان اهل‌سنت بوده و فرقه‌های معدودی از صوفیه از قرن هشتم به بعد متمایل به شیعه شده‌اند. در اینجا سوال این است که چرا اول بار اهل‌سنت زیر بار چنین انحرافی رفتند؟ در جواب باید گفت در دو قرن اول هنگامی که مردم در اطراف شخصیت‌هایی غیر از معصومین (علیهم السلام) جمع شدند و از ایشان حدیث می‌گرفتند، شیعه اطراف امیرالمومنین و اهل‌بیت عصمت و طهارت بود و چون شیعیان به سرچشمه حقایق الهی دسترسی داشتند، دیگر نیازی نداشتند به سراغ دیگران بروند. اما اهل‌سنت فاقد چنین مرجع دینی مطمئن بودند، لذا چاره‌ای نداشتند جز اینکه به دنبال هر صاحب ادعایی بروند. (الهامی داوود، موضع تشیع در برابر تصوف، صص 66 و 67) و همین امر سبب انحراف در عقاید اولیه اهل‌سنت و تمایل ایشان به تصوف شد. زیرا بزرگان صوفیه از امور باطنی و جذابی صحبت می‌کردند که مخاطبین خود را مجذوب می‌کرد ولی از بیان کردن رابطه این امور با دین اسلام سخنی به میان نمی‌آوردند.

پی‌نوشت:

الهامی داوود، موضع تشیع در برابر تصوف، مکتب اسلام، قم، 1378، صص 66 و 67