پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اعتقاد به رکن رابع (شیعه‌ی کامل و یا نائب خاص امام زمان) به عنوان یکی از اصول اعتقادی مسلمانان، ادعای باطلی است که پیشوایان شیخیه‌ی کرمان به ترویج آن پرداخته‌اند.[1] همچنان که محمد کریم خان کرمانی، در اثبات لزوم اعتقاد به رکن رابع به عنوان اصلی از اصول دین و متفق نشان دادن مسلمانان و حتی مسیحیان و یهودیان در این اصل مدعی می‌شود: «گفتیم که چهارمِ چیزی که واجب است شخص خود بفهمد و به دلیل عقل، اثبات آن کند یا خود از کتاب و سنت استخراج کند، معرفت فقیهِ عادلِ امامیِ جامع‌الشرایط فتواست... مقصد از رکن چهارم، معرفت فقیه است به شروط مقرّره در کتب اصول... و وجوب این معرفت، اتفاقی شیعه و سنی و اتفاقیِ جمیع ملّت‌هاست. حتی یهود و نصاری بر این اتفاق دارند».[2]
اما در پاسخ به این ادعای پیشوایان شیخی کرمان می‌بایست گفت:
اولاً: محمد کریم خان کرمانی هیچ‌گونه دلیل عقلی و نقلی برای گفتار خود ذکر نکرده و تنها به ذکر ادعای خویش بسنده کرده است.
ثانیاً: معرفت فقیه جامع الشرایط (بر فرض نادیده گرفتن ادعای رکن رابع)، زیر مجموعه‌ی معرفت به نبوت و امامت و در امتداد آن به حساب می‌آید و نیازی برای شمردن آن به عنوان اصلی مستقل نیست.
ثالثاً: اگر اعتقاد به لزوم شناخت رکن رابع مورد اتفاق شیعه و سنّی و حتی یهودیت و مسیحیت است، پس چگونه غیر از پیروان شیخیه‌ی کرمان، کسی آن را به عنوان رکن و اصل چهارم مطرح نکرده است؟! جالب اینجاست که حتی پیروان شیخیه‌ی آذربایجان، با این ادعای شیخیه‌ی کرمان مخالفت ورزیده و حتی انتساب چنین تفکری را به شیخ احمد احسایی صحیح نمی‌دانند.[3]
رابعاً: اگر به راستی اتفاق نظر مسلمانان تا این اندازه برای محمد کریم خان و پیروانش ارزش دارد که برای اثبات ادعای خود بدان استناد می‌کنند، پس چرا به اتفاق مسلمانان مبنی بر این‌که «معاد» جزء اصول دین است، بی‌اعتنایی می‌ورزند؟!

پی‌نوشت:

[1]. ر.ک: ابوالقاسم خان کرمانی، رساله فلسفیه، ص 199.
[2]. محمد کریم خان کرمانی، هدایت الطالبین، کرمان: دوم، 1380 ق، ص 180.
[3]. ر.ک: میرزا موسی حائری اسکوئی، احقاق الحق و رد الإتهام و رفع الإبهام، ترجمه‌ی: محمد عیدی خسروشاهی، تهران: روشن ضمیر، 1385 ش، صص 363-283.