مهدویت
بسیاری از مفسرین، ذیل تفسیر آیه 33 سوره توبه می‌نویسند که مصداق کامل برای این آیه، حکومت جهانی امام عصر (عج) است. «سید ابوالفضل برقعی»، با فهم ناصحیح از این آیه، فکر می‌کند که مراد از غلبه بر سایر ادیان، محو و نابودی آنها است؛ در حالی که مطابق آنچه که مفسرین ذکر کرده‌اند، مراد از واژه «اظهار» در این آیه، محو ادیان نیست، بلکه غلبه اسلام است.
از آياتی كه به اعتقاد شیعه، دلالت بر ظهور امام زمان (عج) دارد، «آيه میراث صالحان» است؛ اما «سید ابوالفضل برقعی» بدون سند ادعا می‌کند که مفسرین شیعی اعتقاد دارند این آیه درمورد یاران امام عصر ارواحنافداه است؛ در حالی که مفسرین شیعه، هیچ کدام نگفته‌اند که این آیه منحصر در یاران امام زمان (عج) است، بلکه حکومت جهانی امام عصر ارواحنافداه را یکی از مصادیق این آیه می‌دانند.
يكی از آياتی كه به اعتقاد شیعه، دلالت بر ظهور امام زمان (عج) دارد، «آيه استضعاف» است؛ اما «سید ابوالفضل برقعی» از چهره‌های «قرآنیون»، سعی دارد اثبات کند که مستضعفان این آیه، بنی‌اسرائیل هستند و لاغیر که در پاسخ باید گفت: بر اساس قاعده جری و تطبیق، آیه استضعاف هم‌چنان جاری است و علاوه بر سبب نزول آن، می‌تواند اشاره به قومی داشته باشد که در آینده خواهند آمد.
یکی از گروه‌هایی که در مباحث مهدویت مورد توجه قرار گرفته، گروهی به نام «انجمن حجتیه» است که مخالف «نهضت و انقلاب مردم ایران علیه حکومت طاغوت» بود. امام خمینی (ره) در نقد این جریان می‌فرمایند: «دسته دیگری بودند که می‌گفتند که هر حکومتی اگر در زمان غیبت محقق شود، این حکومت باطل است و بر خلاف اسلام است؛ آنها مغرور به برخی از روایات وارده بودند».
طبق اعتقاد اعضای انجمن حجتیه، انسان منتظر، انسانی صبور است که باید در مقابل ظلم برای لو نرفتن و پیشبرد کارهای خود، تقیه را پیشه خود سازد؛ اما امام خمینی (ره) در نگاهی کاملا متفاوت معتقدند، با تشکیل حکومت عدل است که می‌توان زمینه ظهور حضرت را فراهم آورد.
اعتقاد به موهوم بودن حضرت مهدی (عج)، از عقایدی است که برقعی مدعی آن می‌شود؛ وی مهدویت و موعودباوری را در صورتی انکار می‌کند که اعتقاد به ظهور مصلح آخرالزمان که نامش «مهدی» و از اولاد پیامبر اسلام (ص) است، مورد پذیرش غالب فرق اسلامی است.
از شایع‌ترین سخنان و اعتقادات انجمن حجتیه این است که باید ظلم و فساد زیاد شود تا امام زمان (عج) ظهور کند و به این بهانه، هیچ مبارزه‌ای با ظلم و فساد ندارند. در پاسخ باید گفت: با دقت در روايات و سایر اخبار روشن مى‌گردد كه زياد شدن تباهى، فساد و ظلم از نشانه‌هاى ظهور به شمار مى‌آيد، نه زمينه، شرط و سبب ظهور.
آیا بر اساس باور علمای اهل سنت، مهدی موعود (عج) هم اکنون زنده و حاضر است؟ هرچند بعضی از پیروان اهل سنت به دلیل مخالفت با امامت و ولایت اهل بیت (ع) با ولادت حضرت مهدی موعود (عج) به مخالفت برخاسته‌اند، اما بعضی از احادیث معتبر و همچنین سخنان علمای آنان، به حضور و وجود مهدی موعود (عج) اذعان می‌کند.
فرقه اهل حق به مسئله مهدویت و اصل ظهور منجی معتقد است؛ اما در این مسئله بر اساس اعتقاد به حلول و تناسخ دارای عقاید خاصی است که این فرقه را از سایر معتقدان به موعود و مهدویت متمایز می‌کند.
ازجمله مسائلی که برقعی آن را انکار کرده، مسئله مهدویت است؛ این در حالی است که اعتقاد به ظهور مصلح آخرالزمان که نامش «مهدی» و از اولاد پیامبر (ص) است، مورد اتّفاق همه فرق و مذاهب اسلامی است.
باور به مهدویت، می‌تواند نتایج و آثار متعددی داشته باشد، ازجمله امید به آینده روشن؛ ایجاد انتظار فعال در عموم باورمندان؛ هدفمندی و معنادار شدن زندگی و الگو گرفتن برای پیشرفت جامعه؛ باور به مهدویت و منجی موعود، روحیه امیدواری به آینده‌ای روشن را در انسان زنده می‌کند؛ انگیزه درونی را جهت تلاش در این راه افزایش می‌دهد و زندگی را هدفمند کرده و به زندگی، معنا می‌دهد.
فرهنگ مهدوی، اندیشه‌ای است که هم به حال و هم به آینده نظر دارد؛ فرهنگ مهدوی، فرهنگی متعالی است که نویدبخش نظم عادلانه جهانی در پرتو انسان کامل و بر مبنای اسلام راستین است. اسلامی که ائمه معصومین (ع) به اندازه فهم و درک مخاطبان خود، برخی از مشخصات و مختصات آن را تبیین فرمودند.
معنای لغوی مهدویت، اگر این واژه را مصدر صناعی بدانیم، به معنای «مهدوی بودن» خواهد بود و اگر صفت نسبی بدانیم، منتسب به حضرت مهدی (عج) خواهد بود که با تاء تأنیث، صفت برای موصوف محذوف می‌گردد و با موصوفاتی از قبیل «عقیده» یا «طریقه» به معنای عقیده مهدویت و طریقه مهدویت خواهد شد.
مهدویت در اصطلاح، مکتب یا مذهب و یا عقیده‌ای است که به حضرت مهدی (عج) منتسب باشد؛ عقیده‌ای که معتقد به آن، در رفتار، گفتار و افکار خویش از امام مهدی (عج) که فرزند امام حسن عسکری (ع) است، پیروی می‌کند. مهدویت، موعودباوری به معنای اعتقاد به یک نجات بخش است که در آخرالزمان برای نجات و رهایی انسان‌ها و برقراری صلح و عدالت خواهد آمد.