تحریف در حدیث ثقلین
از جمله احادیثی که میتوان در رابطه با آن ادعای تواتر کرد، حدیث ثقلین است که چند ده صحابی زن و مرد آن را از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقل کردهاند و همین اِتقان سند باعث شده تا معاندین و مغرضین اهل بیت (علیهمالسلام) در رویارویی با این حدیث صحیح، به تحریف محتوای روایت و دستبرد به آن بپردازند چون از حیث سند، این روایت متواتر است و یارای تضعیف سند آن را ندارند.
در رابطه با انگیزه چنین تحریفی میتوان گفت: جاعلان خواستهاند با اینکار از یک حدیث صحیح، دو سوء استفاده انجام دهند، اول اینکه این روایت صحیحه است و نسبت به صدور آن از رسول الله (صلیاللهعلیهوآله) بین مسلمانان قطع و یقین وجود دارد و به همین جهت اگر یک عبارت کلیدی که بیانگر ایدئولوژی آنها است به آن اضافه شود راه خوبی برای قبولاندن آن به جامعه مسلمین است و دوم اینکه موجب شوند آن جایگاه ویژهای که اهل بیت (علیهمالسلام) در نزد پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) داشتهاند به آیندگان منتقل نشود.
در تحریف این روایت گاه متن آن را تغییر دادهاند و به جای کلمه کتاب الله و عترتی، کتاب الله و سنتی را جایگزین کردهاند و در بعضی دیگر از مصادر علاوه بر این کار، قائل شدهاند این روایت فقط در حجة الوداع ایراد شده است در حالیکه پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) این روایت را در موارد متعددی بیان فرمودهاند.
نکتهای که در رابطه با این روایت ساختگی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که، هر چند وهابیت و مخالفین مکتب اهل بیت (علیهمالسلام) در صددند تا با بزرگنمایی حدیثِ ساختگیِ: «إِنِّي قَدْ تَرَكْتُ فِيكُمْ شَيْئَيْنِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدَهُمَا، كِتَابَ اللَّهِ وَسُنَّتِي، وَلَنْ يَتَفَرَّقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ.[1] (اى مردم!) من در بين شما دو چيز را به يادگار گذاردم كه اگر به آنها چنگ بزنيد هرگز گمراه نخواهيد شد، كتاب خدا و سنّت پيامبرش، و اين دو هرگز از يكديگر جدا نخواهند شد تا در كنار حوض نزد من آيند.» آن را به جای اصل جلوه دهند، اما با بررسی منابع حدیثی خواهیم دید این حدیث جعلی با متون نزدیک به هم و وجه اشتراک عبارت «کتاب الله و سنتی» تنها در چند منبع از منابع اهل سنت ذکر شده است و فقط افرادی مثل مالك بن انس در موطأ[2]، ابن هشام در سیرة النبویة، بیهقی در السنن الکبری[3]، ابن عبدالبر در التمهید و قاضی عیاض در الالماع متذکر آن شده اند.
در مقابل این تعداد کم بسیاری از کتب اهل سنت که از جهت اعتبار به مراتب از کتب مذکور بالاتر هستند روایت اصلی را با عبارت «کتاب الله و اهل بیتی» آوردهاند: «...قد تركت فيكم ما إن أخذتم بهما لن تضلّوا بعدي: كتاب اللّه وأهل بيتي.[4] من پس از خود براى شما چيزى را باقى گذاشتم مادامى كه پس از من به آنها چنگ بزنيد هرگز گمراه نخواهيد شد، كتاب خدا و اهل بيتم.» که از جمله ناقلین این حدیث، میتوان به افرادی مثل مسلم بن حجّاج، احمد بن حنبل، ترمذى[5]، ابو داوود، ابن ماجه، نسايى، طبرى، طبرانى و ... اشاره کرد.
پینوشت:
[1]. حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، بیروت: دارالکتب العلمیة، ج1 ص 172. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2]. مالک بن انس، الموطأ، بیروت: موسسة الرسالة، ج 2 ص 70
[3]. بیهقی، السنن الکبری، حيدرآباد: مجلس دائرة المعارف النظامية الكائنة في الهند، ج 10 ص 114
[4]. علي بن حسام الدين المتقي الهندي،کنز العمال، بیروت: موسسة الرسالة، ج13 ص 140
[5]. ابوعیسی ترمذی، سنن ترمذی، بیروت، دارالغرب الاسلامی، ج 6 ص 131.
افزودن نظر جدید