سلسله مراتب کلیسا از چه زمانی به وجود آمده است؟ از زمان حضرت عیسی و یا بعد از او؟ هانس کونگ نویسنده مسیحی معتقد است که نهادهای کلیسایی بعد از مرگ پولس به وجود آمده است. او می‌نویسد:‌
نمى توان اثبات كرد كه اسقف ها، «جانشينان بلا فصل و انحصارى رسولان» هستند. به لحاظ تاريخى ممكن نيست كه در مسيحيت اوليه يك زنجيره متصل از «آيين دست گذارى»، از رسولان تا اسقف هاى امروزى بيابيم، بلكه به لحاظ تاريخى مى توان ثابت كرد كه در مسيحيت دوره اول بعد از دوره رسولى، اسقف ها و پرسبيترهاى محلى به همراه پيش گويان، معلمان و ديگر مقامات كليسايى به عنوان تنها رهبران جوامع مسيحى رسميت يافتند (و نيز آيين عشاى ربّانى را اجرا مى كردند)، بنابراين، تمايز ميان «روحانى» و «عامى» در يك مرحله ابتدايى پيدا شد. در مرحله بعدى، نظام حاكميت اسقفى با يك اسقف، به نحو روز افزونى تكّثر اسقف ها و پرسبيترها را در يك شهر و بعداً در سراسر نواحى كليسا از بين برد. حدود سال 110 ميلادى در انطاكيه با اسقف ايگناتيوس، نظامى متشكل از سه مقام به وجود آمد كه در سراسر امپراتورى معمول گشت: اسقف، پرسبيتر و شمّاس. آيين عشاى ربانى ديگر بدون حضور اسقف اجرا نمى شد. تمايز ميان «روحانى» و «عوام» اينك يك واقعيت بود.
... در هيچ يك از منابع اوليه نظير «نامه كلمنت» (حدود سال 90 ميلادى) ذكرى از اسقف در رم نشده است. اما جامعه رومى از همان آغاز نشان داد كه براى خود ارزش بالايى داشت و از احترام عمومى برخوردار بود: نه تنها به دليل اينكه پايتخت امپراتورى، شهرى بزرگ، پررونق و به دليل فعاليت در امور خيريه معروف بود، بلكه به دليل موقعيت بى چون و چراى آن كه قبر دو رسول، پطرس و پولس را در خود داشت. اما نخستين فهرست اسقف ها از ايرنئوس اهل ليون از آباى كليساى قرن دوم، (كه مطابق با اين فهرست پطرس و پولس مقام اسقفى را به لينوس معينى منتقل كردند)، نوعى جعل و تقلب در اين قرن است. نظام حاكميت اسقفى را مى توان تنها از اواسط قرن دوم (زمان اسقف آنيكتوس) براى رم ثابت كرد.
خلاصه، جانشينى اسقف ها امرى كاركردى است نه تاريخى. فعاليت اسقف ها ريشه در تعليم و تبليغ پيام بشارت دارد و آنان بايد ديگر صاحبان كرامت را تقويت كنند نه اينكه آنان را از بين ببرند، به ويژه پيش گويان و معلمان مرجعيت خاص خود را دارند.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

برگرفته از :
کتاب «تاریخ کلیسای کاتولیک»، نوشته هانس کونگ، ترجمه حسن قنبری، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب. ص 66-69