مباحث کلامی
منزلت حضرت علی(علیه السلام) بر هیچ انسانی پوشیده نیست. چه کسانی که مرید حضرت باشند و چه کسانی که دشمنی ایشان را در دل میپرورانند. دشمنان چون میدانند که حضرت علی(علیه السلام) دارای چه مقامی در نزد خداوند است و برای اینکه این منزلت را زیر سؤال ببرند، به روایات فضائل و حتی به تفسیر آیاتی که در شأن حضرت نازل شده است، دست میبرند.
مخالفین شیعه زمانی این افسانه عبدالله بن سباء را ساختند که بازار نزاع و جنگ سیاسی در بلاد مسلمین خصوصاً در اواخر قرن اول تا اوائل قرن چهارم هجری بسیار داغ بود و به همین علت خیلی زود افسانه ساختگی عبدالله بن سباء یهودی در میان مردم رواج پیدا کرد و این شاخصه به مرور زمان به شیعه اطلاق گردید و با این شخصیت موهوم مذهب تشیع مورد هجمه قرار گرفت
مسأله امامت و اعتقاد به آن، منحصر به شیعه نبوده و ساخته و پرداخته مکتب تشیع نیست. چرا که تمامی فرق اسلامی در این نقطه اشتراک نظر دارند که وجود و وجوب امام و پیشوا از ضروریات است و با فطرت بشر و عقل انسانی سازگار است. بنابراین اختلاف در جزیات مسأله امامت است که باعث تفاوت دیدگاه و وجه تمایز بین شیعه و اهل سنت شده است.
از آنجایی که وجود نازنین نبّی مکرم اسلام حضرت محمد(ص) در آن روایت مشهور و معروف خود که فرمودند: «انی تارکم فیکم الثقلین کتاب الله و اهل بیتی» تا مسلمین به آن توجه کنند و یه آن چنگ بزنند؛ متاسفانه بعد از رحلت پیامبر در اواخر قرن اول افرادی خود را امام و پیشوای مردم قرار دادند و دین را آن طور که میخواستند تفسیر نمودند.
این داستان از سری داستان های باغ گل محمدی میباشد که نویسنده به ذکر فضیلت زیارت حضرت امام رضا (علیه السلام) پرداخته و حدیث برتری این زیارت بر زیارت امام حسین و لزوم حفظ وحدت اسلامی در بین مسلمین را با استناد به آیه قرآن در قالب حکایت بیان نموده است. در این داستان چند کبوتر و یک بلبل در یک باغ گل محمدی مشغول به گفتوگو هستند.
یکی از موضوعاتی که در تاریخ مورد نقد و بررسی قرار گرفته و همیشه از طرف دوستان و مخالفان اندیشه مهدویت مورد بحث و منازعه فکری بوده است، امکان زنده بودن و حیات وی بعد از چندین قرن است. یکی از نکات مهم و جالب این است که بسیاری از بزرگان اهل سنت به امکان زندهبودن و حیات وی ایمان داشته و در آثار وی به این موضوع اشاره کردهاند
ویژگی های جسمانی مهدی موعود (ع) از مسائلی است که در برخی از روایات شیعیان به آن اشاره شده است. از مجموع این روایات می توان این گونه فهمید که مهدی موعود در اوج کمال و زیبای و قدرت و عظمت جسمانی است. این موضوع در منابع اهل سنت نیز دیده می شود. روایاتی در منابع ایشان وجود دارد که مردی با عظمت و نورانی را نشان میدهد
جزء مقوم ایمان است ؛ و معتقد به امامت اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) در روز قیامت در نجات و امان هستند؛ اما مخالفین این اعتقاد به دلیل انکار بعض و جزء دین دچار انحراف بوده و در قیامت در ایمان ایشان خلل و انحراف بزرگی است. این همه مربوط به اعتقاد و ایمان اخروی است. ولی خود اهل بیت با مخالفین خود معامله مسلمان داشتهاند.
در دین مبین اسلام عزاداری و مرثیه سرایی برای هر مصیبت جانکاهی مثل فوت و ... مرسوم بوده و هر فرقه و مذهبی با آداب خاص خود به آن میپرداختهاند. البته این تا جایی جایز بوده که مشروع باشد. اهل سنت هم به نوبه خود به اهل بیت پیامبر(ص) علاقمند بودند و عزای آنان به مرثیه سرایی و تکریم و بزرگداشت حادثه عاشورا مبادرت می ورزیدند
بزرگان شیعه در حقیقت، امامت را جزء مقوم ایمان میدانند، نه جزء مقوم اسلام و این همان مطلبی است که عالمان شیعه بر آن تأکید دارند؛ یعنی برخورد شیعیان با اهل سنت برخورد اسلامی است و تنها شیعیان اهل سنت را دارای خلل در ایمان در روز قیامت میدانند، لذا تکفیر شیعیان امر مردودی است و نباید کسی به شیعیان نسبت تکفیر دیگر فرق را بدهد.
بر پایی عزاداری و اشک ریختن برای مظلومیت امام حسین (ع) از سوی ابوحنیفه، نشان دهنده رابطه عمیق عاطفی و ولایت مدارانه او با سالار شهیدان و بیانگر حقانیت نهضت حسینی در نگرش ابو حنیفه است. این در حالی است که حنفی مذهبان در سالهای اخیر تحت تأثیر سلفیهای تکفیری از عقاید اصیل خود دست کشیده و دیگر مثل گذشته عزاداری نمیکنند.
یکی از خیانتهایی که برخی عالمان متعصب اسلامی در حق مسلمین روا داشتند؛ ترویج اندیشه عدالت جمیع صحابه بود. آنان برای سرپوش گذاشتن بر جنایات برخی از صحابه و مشروعیت بخشیدن به کارهای ناشایست آنان به این کار دست زدند اما در بین علمای اهلسنت عدهای این نظریه را قبول ندارند. غزالی و ذهبی از جمله این افراد هستند.
حضرت علی (علیه السلام) علم فراوانی دارد، این سخن در همه جا و همه ادیان روشن است و هیچ اختلافی هم وجود ندارد، تا آنجایی که دانشمندان و بزرگان اهلسنت به این امر اعتراف کردهاند. بزرگان اهلسنت علی بی بدیل حضرت را با روایتهای مشهور از پیامبر اکرم ثابت کردهاند، ازجمله روایت باب مدینه علم و باب حکمت و حدیث عقد اخوت.
ابن تیمیه با استناد به روایتی معتقد است که هیچ سفری به غیر از سفر برای مساجد ثلاثه (مسجد الحرام، مسجد النبی، مسجد الاقصی) جایز نیست. این اعتقادی است که اهل سنت در اقصی نقاط جهان اسلام آن را قبول ندارند. از این جمله اهل سنت دیوبند هستند که نقطه نظر ایشان در مقابل ابن تیمیه است. دیوبندیه برای جواز شد رحال ادلهای قوی دارد.