امام حسن
گستره عفو و گذشت امام حسن (علیه‌السلام) آن قدر پردامنه بود که حتی قاتلش را هم در برگرفت، به طوری که امام حسین (علیه‌السلام) وقتی از حضرت پرسید: چه کسی شما را مسموم کرد؟ فرمود: از چه رو می‌پرسید؟ می‌خواهید او را بکشید؟ حساب او را به خداوند واگذار کردم.
مردی از اهل شام به مدینه آمد و شخصی را دید که بر استری زیبا و لباسی زیباتر در حرکت است، از مردم پرسید این شخص کیست؟
مناقب و فضایل بی شمار امام مجتبی (ع) بارها در منابع معتبر فریقین بیان شده است. در منابع معتبر اهل سنت میزان و معیار خشنودی خداوند از بندگانش، به رضایت و خشنودی امام حسن مجتبی (ع) مشروط شده است. ورع، کرامت و بخشش های مکرر حضرت در زمان حیات طیبه شان، سبب شده تا علمای اهل سنت به ثبت و ضبط آن بپردازند.
دراویش گنابادی معتقدند که خلافت امری انتخابی است و ائمه اطهار (ع) مطابق اراده مردم عمل می‌کردند. ایشان درباره علت صلح امام حسن (ع) معتقدند که حضرت، چون احساس کردند که برای پذیرش خلافت ایشان مردم دچار اختلاف هستند و بخشی از جامعه به هر دلیلی به امامت ایشان رضایت ندارند، لذا آن امام، طی اقدامی کاملاً دموکراتیک، جوان مردانه و آزادمنشانه، حکومت را طی شرایطی به آن بخش واگذار کردند.
امام حسن مجتبی (ع) از فضايل و مكارم اخلاقى فراوانی برخوردار بودند؛ فضايلى چون سخاوت و بخشندگى، زهد و عبادت، حلم و صبر، شجاعت و شهامت و مواردى از این دست، از ویژگی‌هایی است كه بخش زيادى از آن، علاوه بر منابع شیعی، در منابع اهل سنت نيز آمده است.
دلاوری و شجاعت بی‌نظیر امام حسن مجتبی علیه‌السلام در جنگ جمل، سبب شد تا لشکر اسلام در مقابل منافقین به پیروزی برسد و در این پیروزی، سید جوانان بهشت، یعنی امام حسن مجتبی علیه‌السلام، نقش اصلی را بر عهده داشتند.
مفتیان وهابی ادعا کرده اند که امام حسن مجتبی (ع) کثیرالطلاق بوده با بیان این مطلب قصد در مذمت حضرت دارند. با بررسی در منابع روایی و تاریخی اهل سنت مشخص می شود، بیان چنین ادعایی 100 سال بعد از شهادت امام (ع) صورت گرفته و اگر این مطلب رخ داده بود، قطعاً دشمنان برای تمسخر و اعتراض به حضرت از آن استفاده می کردند.
شخصیت مبارک امام مجتبی (ع) به عنوان سبط رحمت و هادی امت، همان نور مقدسی است که فضایل بی شمارش در منابع معتبر فریقین بیان شده است. تشابه حضرت به رسول خدا (ص) و علاقه زیاد پیامبر (ص) به سبط اکبر خود، سبب شده تا مسلمانان شیفته کرامت ایشان گردند.
وهابیون با ایجاد شبهه پیرامون مخالفت امام مجتبی (علیه‌السلام) با حضور در جنگ جمل، قصد دارند از ایشان چهره‌ای سازش‌گر و مخالف با اقدامات امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) و امام حسین (علیه‌السلام) به تصویر بکشند. حضور امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) در سه جنگی که بر امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) تحمیل شد، قطعی و مسلم است. علاوه بر علمای اهل سنت، مورخین مشهور شیعه نیز به این مطلب اذعان کرده‌اند.
جنگ جمل، اولین جنگ امیرالمؤمنین با منافقین بود که به رهبری عایشه همسر پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و به قصد گرفتن خلافت رخ داد. اما عده‌ای با استناد به یک روایت ضعیف، از پشیمانی امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) برای شرکت در این جنگ یاد می‌کنند. در حالیکه در منابع معتبر روایی اهل سنت، صلابت علوی و رشادت و شجاعت حسنی، ناکثین را به زانو در آورد.
مورخین اهل سنت با اقرار به فضائل امام حسن (علیه‌السلام) در کتاب‌هایشان به کرامت و بزرگی و بخشش ایشان اقرار کرده‌اند. دوران حیات امام (علیه‌السلام) در زمانه‌ای سپری شد که بیشتر مسلمانان درگیر دنیاپرستی و هوای نفس بودند. امام (علیه‌السلام) با بخشش اموال خود به فقرا و آزاد کردن بندگان و زهد و دوری از دنیا، اسلام واقعی را به عالمیان نشان دادند.
مظلومیت کریم آل الله در میان اهل بیت (علیهم‌السلام) سبب شده تا علاوه بر علمای شیعه، بزرگان اهل سنت نیز به آن اقرار کنند. از میان عوامل موجود در کتاب‌های تاریخی، دو عامل بیش از بقیه، مظلومیت جان‌سوز امام مجتبی (علیه‌السلام) را بیان می‌کند. دشمن بیرونی به دلیل نبود یار و یاور، امام (علیه‌السلام) را مجبور به صلح کرد و زنی شیطان صفت از درون خانه، سبب شهادت سبط اکبر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) شد.
تاریخ گویای حقایقی از مظلومیت کسانی است که از جانب خدا به عنوان هادی و راهنمای امت‌ها، بوده‌اند. مظلومیت امام مجتبی (علیه‌السلام) هنگامی آشکار می‌شود که مورخین اهل سنت پرده از حیله‌های شیطانی ثمره‌ی شجره‌ی ملعونه یعنی معاویه بردارند.
مروان حکم، در تشییع جنازه امام حسن می‌گریست؛ امام حسین به او فرمود: هنگام حیات برادرم، ضد او بودی، اینک می‌گریی؟! گفت: هر چه کردم، بر کسی بود که حلمش از کوه مدینه بیشتر بود. داستان مشهوری نیز از برخورد مرد شامی با امام حسن در کتاب‌های فریقین نقل شده که پس از برخورد عالی امام، او که کینه اهل بیت داشت، احدی را بیش از آنان در روی زمین دوست نمی‌داشت.