در تاریخ آمده است که بعد از به خلافت رسیدن حضرت علی (علیه‌السلام)، سه جنگ را بر این امام تحمیل کردند، که این جنگ‌ها را پیامبر اکرم پیش‌گویی کرده بود و نسبت به آن‌ها به علی (علیه‌السلام) متذکر شده بود. در این میان برخی از اصحاب پیامبر، به بهانه‌های واهی، خود را کنار کشیدند و بعضی دیگر تا لحظات آخر، در صف امیرالمؤنین و همراه حضرت باقی ماندند و یا به شهادت رسیدند. افرادی مانند ابن‌تیمیه به دروغ سخنانی را بیان کردند و حقایق تاریخ صدر اسلام را طوری نشان دادند که هر صاحب عقل سلیم هم به شک و تردید دچار می‌شود و حال این‌که اگر مطالب او را با گفتارهای مورخین از اهل سنت تطبیق دهیم، یقیناً به جهل و نادانی او و نیز شبهه‌افکنی و دروغ‌پردازی او پی خواهیم برد، ازجمله این‌که او می‌گوید: «بهترین افراد صحابه از پیامبر مانند سعد بن ابی‌وقاص و ابن‌عمر و ابوهریره و ... از جنگ‌های علی (علیه‌السلام) ناراضی و موافق نبودند و حتی در مقابلش ایستادند...»[1]
و این هم یکی دیگر از دروغ‌های ابن‌تیمیه است در حالی‌که همگی اینان از همراهی نکردن با حضرت علی (علیه‌السلام) در جنگ‌هایش اظهار ندامت و پشیمانی کردند و علمای اهل سنت هم در تألیفاتشان نام ایشان را به عنوان نادمین از جنگ آورده‌اند، مثل مسروق بن اجدع و سلیمان بن صرد خزاعی و زبیر و...[2] آن وقت اینان چگونه جزء صحابه‌ی پیامبراکرم هستند که خلیفه پیامبر را همراهی نکردند (والله العالم)!!!
اما اصحاب خوب پیامبر را می‌توان مثل ابوایوب انصاری دانست که می‌گوید: پیامبر اکرم به من دستور دادند که به همراه علی (علیه‌السلام) با ناکثین و مارقین و قاسطین بجنگم.[3] و نیز می‌توان از عمار یاسری نام برد که با هزارنفر از انصار و مهاجران در جنگ جمل به یاری حضرت شتافتند و نهایتاً پیامبراکرم درباره‌ی او فرمودند که: «تقتل فئه الباغیه...[4] تو را گروهی سرکش و ظالم می‌کشند...» هم‌چنین می‌توان از افرادی مانند خزیمة بن ثابت و ابوقتاده و ... اسم برد که هر کدامشان برای پشتیبانی از حضرت علی (علیه‌السلام) به گفته‌ی مورخین فریقین با لشکری هزارنفری از انصار و مهاجران وارد بصره شدند و به سپاه امام علی (علیه‌السلام) ملحق گردیدند.[5]
در نتیجه می‌بینیم که چه کسانی بهترین اصحاب پیامبرند؛ کسانی‌که برای کمک و یاری خلیفه پیامبر اقدام کردند و یا کسانی‌که در جنگ‌ها حاضر نشدند و پس از جنگ نادم و پشیمان بودند.

پی‌نوشت:

[1]. منهاج السنه النبویه، ابن تیمیه، موسسه قرطبه، قاهره، مصر ج6 ص356.
[2]. الاستیعاب، ابن عبدالبر، دارالجیل، بیروت، لبنان، ج1 ص344.
اسد الغابه، ابن اثیر، نشر اسماعلیان، تهران، ایران ج4 ص33.
[3]. مسند، ابویعلی، دارالمامون للتراث، دمشق، سوریه ج1 ص398 حدیث519.
[4]. صحیح بخاری، بخاری، دارالفکر، بیروت، لبنان، ج1 ص115 حدیث434.
مسند، احمد بن حنبل، دار صادر، بیروت، لبنان، ج3 ص91 حدیث11879.
[5]. مروج الذهب، مسعودی، دارالکتب العربی، بیروت، لبنان، ج2 ص359