بنا بر آموزهای دینی و آیات و روایات وارده، فقط افراد زنده به دعا و استغفار احتیاج ندارند؛ بلکه اموات هم که دستشان از دنیا کوتاه است و در برزخ گرفتارند هم، محتاج دعا و طلب مغفرت هستند. به همین دلیل است که طلب استغفار و دعا کردن برای اموات، منشأ خیرات و برکات بسیار است، لذا روایات فراوانی از بزرگان دین وجود دارد که شب‌های جمعه را متعلق به مردگان می‌دانند و سفارشات زیادی نسبت به آنان شده است.
مثلاً از پیامبر اکرم روایت شده است که فرمودند: «اموات خودتان را که در قبرها آرمیده‌اند از یاد نبرید، مردگان شما امید احسان از شما را دارند، مردگان شما زندانی هستند و به کارهای نیک شما رغبت دارند. آنان خودشان قدرت انجام کاری را ندارند، شما صدقه و دعاء و استغفاری را به آن‌ها هدیه دهید.»[1] و یا از امام صادق (علیه‌السلام) روایت شده که فرمودند: «مرده به خاطر طلب رحمت و آمرزش که برای او می‌شود، شادمان می‌گردد، همان‌گونه که زنده به‌وسیله هدیه‌ای که به او می‌دهند، خوشحال می‌گردد.»[2] و در روایتی نیز از عایشه وارد شده است که گفت: «یکی از شب‌ها که پیامبر نزد من بود، حالتی منقلب داشت؛ ... آخر شب دیدم او از خانه خارج شد و من هم او را تعقیب و دنبال کردم، دیدم به قبرستان بقیع رفت و در آن‌جا ایستاد و ایستادنش طولانی شد، سپس دست خود را سه مرتبه بالا برد و بعد بازگشت؛ ... من بلافاصله از او زودتر به منزل برگشتم و داستان تعقیب او و حالاتش را گفتم و از احوالش جویا شدم، پیامبر علت رفتن خود را به قبرستان بقیع، چنین بازگو کرد که جبرئیل وحی آورد که خداوند امر کرده که به نزد قبرستان بقیع بروم و برای مردگان طلب استغفار کنم، عایشه گفت از پیامبر سؤال کردم که چگونه برای آن‌ها طلب استغفار کنیم؟ فرمود بگو: سلام بر اهل دیار از مؤمنین و مسلمین و خداوند گذشتگان از ما و آنان که بعد از ما هستند را رحمت کند و ببخشد و ما نیز اگر خدا بخواهد، به شما ملحق خواهیم شد.»[3]
اما با وجود این روایات وارده در کتب فریقین که فراوان یافت می‌شود، بزرگان وهابی مانند البانی، طی فتوایی، درخواست مغفرت برای میّت در تشییع جنازه را بدعت و حرام می‌داند؛ او این‌چنین بیان می‌دارد که: «و من البدع: الصیاح خلف الجنازه باستغفروا  له یغفر الله لکم و نحوه والله أعلم.[4] از جمله بدعت‌ها و کارهای حرام آن است که در تشییع جنازه به دیگران بگویید، ای مردم! برای میّت استغفار کنید، خداوند شما را رحمت کند، و یا جملاتی از این قبیل.»
روی چه مبنا و معیاری، ایشان و متابعانشان حکم به بدعت و حرام بودن طلب مغفرت برای میت می‌کنند؟ والله العالم

پی‌نوشت:

[1]. انوار الهدایه، یزدی کثنوی، مکتبه النجاح، نجف، عراق، ص115.
[2]. محجة البیضاء، فیض کاشانی، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، قم، ایران، ص317.
[3]. صحیح مسلم، مسلم نیشابوری، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج2، ص669. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
سنن، نسایی، دار السلام، ریاض، عربستان، ج4، ص91.
[4]. احکام الجنائز و بدعها، البانی، مکتبه المعارف، ریاض، عربستان، ج1، ص250.