محمد بن عبدالوهاب، بنیان‌گذار فرقه وهابیت در کتاب خود «رساله فی الرد علی الرافضه» می‌نویسد که یکی از دلایل خلافت ابوبکر، امامت و نماز خواندن او بر مأمومین در زمان حیات پیامبر اکرم است و طبق همین دلیل احتجاج می‌کند و بعد این ادعا را به صحابه و ازجمله حضرت علی (علیه‌السلام) نسبت می‌دهد... که یقیناً این ادعا نادرست و روایات وارده در این‌باره جعلی است، و اگر این‌گونه بوده،
اولاً: چرا بعد از رحلت پیامبر اکرم به نقل از علمای اهل سنت، امام علی (علیه‌السلام) و بنی‌هاشم به مدت شش‌ماه از بیعت با ابوبکر امتناع کردند.[1]
ثانیاً: ربط دادن بین امامت نماز و امامت امت درست نیست، چراکه علمای اهل سنت مانند ابن‌حزم اندلسی می‌نویسد: هر که ادعا کرده به سبب مقدم داشتن در نماز، ابوبکر در خلافت مقدم شد، یقیناً قیاسی باطل است، چرا که هر که شایسته امامت نماز است، لایق امامت در خلافت نیست، در امامت نماز، کسی لایق است که قرائتش از همه بهتر باشد، چه عجم باشد چه عرب، اما مستحق خلافت فقط قریشیان هستند، و قیاس باطل است.[2]
ثالثاً: ابوزهره می‌نویسد: یکی از مدعیان می‌گوید پیامبر به امامت دینی ابوبکر در نماز رضایت داد، چرا وی را برای امامت دنیایی خود برنگزینیم؟ این قیاسی مع الفارق و تلازمی بی‌اساس است، زیرا سیاست دنیا متفاوت با امور عبادی است... و دیگر این‌که در سقیفه بنی‌ساعده میان مهاجرین و انصار، هیچ‌یک از دو گروه حاضر، به امامت ابوبکر در نماز احتجاج و استدلال نکردند... از این‌رو روشن می‌گردد که معتقد نبودند بین امامت نماز و خلافت و فرمانروایی بر مسلمانان تلازمی وجود دارد.[3]
رابعاً: در فقه اهل سنت امامت در نماز را دلیل برای برتری پیش‌نماز نمی‌دانند، زیرا معتقدند پیش‌نمازی فاسق و فاجر بر اهل تقوا و صلاح صحیح است، آن هم طبق برخی روایات وارده از پیامبر اکرم که فرمود: «صلّوا خلف کلّ برّ و فاجر.[4] پشت سر نیکوکار و یا بدکار نماز بگذارید.» البته این حدیث را علمای اهل سنت ضعیف می‌دانند و احتجاج به آن نمی‌شود و ردّ کرده‌اند.
خامساً: اگر امامت نماز، امامت و خلافت بر امت را ثابت می‌کرد، برخی از صحابه مانند سالم مولا ابی‌حذیفه، عمروعاص، عبدالرحمان بن عوف و... برای امامت امت شایسته‌تر بودند، چرا که در بعضی از مکان‌ها امامت جماعت مسلمین را بر عهده داشتند و خود ابوبکر یکی از مأمومین و اقتداء کنندگان به ایشان بود. مثلاً بخاری از ابن عمر نقل می‌کند که سالم مولا ابی‌حذیفه در مسجد قبا امامت جماعت مهاجران و انصار و اصحاب پیامبر را بر عهده داشت که از جمله مأمومین ابوبکر، عمر، ابوسلمه، زید، عامر بن ربیعه و... بودند.[5]
سادساً: خبر پیش‌نماز بودن ابوبکر که از طریق عایشه رسیده است، حجت بر آن اقامه نشده و امت آن را تلقی به قبول نکرده‌اند و بر فرض قبول آن افضلیت ابوبکر بر علی ثابت نمی‌شود.[6]
در نتیجه کسانی‌که معتقدند ابوبکر خلافتش صحیح بوده آن هم به خاطر پیش‌نمازی او بر مسلمانان، این عقیده واهی، و حجتی نادرست است که علمای اهل سنت آن را ردّ کرده‌اند.

پی‌نوشت:

[1]. الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، دار صادر، بیروت، لبنان، ج2 ص331.
[2]. الفصل فی الملل، ابن حزم، دار المعرفه، بیروت، لبنان، ج4 ص109.
[3]. تاریخ المذاهب الاسلامیه، محمد ابوزهره، دار الفکر، بیروت، لبنان، ص23.
[4]. نصب الرایه، زیلعی، دار القبله، جدّه، عربستان، ج2 ص26.
[5]. صحیح بخاری، بخاری، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، کتاب الاحکام، باب استقضاء الموالی و استعمالهم، ج9 ص88.
[6]. المعیار و الموازنه، اسکافی، موسسه المحمودی، بیروت، لبنان، ص41.