متن مقاله
هشام در استدلال به سلیمان بن حریز که از او سؤال می‌کند که اگر ابوبکر خلیفه رسول الله نبود، چرا علی بن ابی‌طالب وی ر ا خلیفه رسول الله می‌نامید؟
هشام[1] می‌گوید: اولاً دلیل بر این‌که امیرالمؤمنین به ابوبکر چنین گفته چیست؟
حال به فرض، اگر هم گفته باشد، مانند قول حضرت ابراهیم است که فرمود: «َقالَ إِنِّي سَقيم.[صافات/89] من بيمارم (و با شما به مراسم جشن نمى‏‌آيم).» مگر ابراهیم واقعاً بیمار بود؟
و مثل قول دیگرش که فرمود: «قالُوا أَ أَنْتَ فَعَلْتَ هذا بِآلِهَتِنا يا إِبْراهيم‏ قالَ بَلْ فَعَلَهُ كَبيرُهُمْ هذا فَسْئَلُوهُمْ إِنْ كانُوا يَنْطِقُونَ.[انبیاء/63] (هنگامى‌كه ابراهيم را حاضر كردند) گفتند: «تو اين كار را با خدايان ما كرده‏‌اى (بت‌ها را شکستی)، اى ابراهيم؟! حضرت ابراهیم گفت: بلكه اين كار را بزرگشان كرده است! از آن‌ها بپرسيد، اگر سخن مى‏‌گويند!» آیا واقعا بت بزرگ شکسته بود؟
و گفتار مامور حضرت یوسف که به برادران یوسف گفت: ای کاروان! شما دزدید. «فَلَمَّا جَهَّزَهُمْ بِجَهازِهِمْ جَعَلَ السِّقايَةَ في‏ رَحْلِ أَخيهِ ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَيَّتُهَا الْعيرُ إِنَّكُمْ لَسارِقُونَ.[یوسف/70] و هنگامى‌كه (مأمور يوسف) بارهاى آن‌ها را بست، ظرف آب‌خورى پادشاه را، در بارِ برادرش گذاشت؛ سپس كسى صدا زد؛ اى اهل قافله، شما دزد هستيد.»[2] آیا واقعا کاروان دزد بودند؟ آیا بنیامین برادر حضرت یوسف دزد بود؟

پس نتیجه این‌که به ظاهر و به اصطلاح، نام خلیفه یا حاکم یا والی را صدا زدن، دلیل بر افضیلت و حقانیت و به‌ رسمیت شناختن آن شخص و مقام نیست. آیا واقعاً صدا زدن با نام خلیفه یا حاکم، دلیل بر این است که آن فرد واقعاً جانشین به‌حق پیامبر اکرم است؟ آیا با استعمال لفظ خلیفه، از لحاظ معنوی و علمی، آن فرد شایستگی جانشینی رسول اکرم را پیدا می‌کند؟ حاشا و کلاّ!  بله! ظاهر امر، خلیفه و حاکم بودن است، اما این‌که آیا به حق خلیفه رسول الله بودند یا نه؟ آیا آیه و حدیثی دلیل بر خلیفه بودن آن‌ها بوده است یا نه؟ بحثی جدا می‌طلبد که به اعتقاد ما، به دلیل وجود ده‌ها ادله نقلی و عقلی، فقط حضرت علی شایستگی مقام جانشینی پیامبر اکرم را داشته است و خود اهل سنت هم به افضل بودن حضرت علی (علیه‌السلام) اعتراف کرده‌اند.[3]

پی‌نوشت:

[1]. هِشام بن حَکَم دانشمند علوم عقلی و از یاران جعفر بن محمد صادق، از امامان شیعه، و از نخستین متکلمین مسلمان و شیعه است.
[2]. مازندرانی، محمد بن علی بن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج1،ص281، «و سال سلیمان بن حریز: یا هشام بن الحکم اخبرنی عن قول علی لابی بکر: یاخلیفه رسول الله اکان صادقا ام کاذبا؟..»
[3]. روایات افضیلت حضرت علی (ع) در معتبرترین کتب اهل سنت
اثبات برتری امام علی با استناد به سه حدیث صحیح السند