چرا برخی منشا تصوف را ادیانی غیر از اسلام دانسته‌اند؟

  • 1396/12/25 - 01:00
برخی به خاطر شباهت‌هایی که در عقاید صوفیه با دیگر ادیان وجود دارد، ریشه تصوف را صرفا یکی از ادیان غیر اسلامی می‌دانند. مثلا برخی منشا تصوف را آیین هندی، برخی دیگر آیین مانی و دسته سوم ریشه تصوف را فلسفه نوافلاطونی یا مسحیت می‌دانند. ولی باید دانست که ریشه تصوف نمی‌تواند یکی از ادیان ذکر شده باشد.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- بعضی از محققینی که درباره تصوف سخن گفته یا دارای اثری هستند، همین که برخی از عقاید مخالف اسلام را در میان صوفیان مشاهده کردند، به طور قطع حکم کردند که آن عقاید از منابع غیر اسلامی وارد تصوف شده، درنتیجه برای تصوف منشا مخصوصی درنظر گرفتند. مثلا برخی تصوف را زایید افکار ادیان ایرانی همانند آیین مانی[مانی شناسی، ص 333] و برخی دیگر صوفیه را برگرفته از آیین هندی[ارزش میراث صوفیه، ص 12] و دسته سوم صوفیه را زاییده افکار نوافلاطونی یا مسیحیت[همان، ص 13] دانستند. برخی دیگر نیز ریشه‌های متفاوتی برای تصوف متصور شدند. با این وجود و صرف شباهت یک یا چند عقیده در تصوف، نمی‌توان به طور صریح و قطع به یقین ریشه تصوف را یکی از ادیان غیر اسلامی دانست و کسانی که اینچنین نظری درباره تصوف ایراد کرده‌اند، قطعا به اشتباه رفته‌‌اند.

پی‌نوشت:
تقی‌زاده حسن، مانی شناسی، به کوشش افشار ایرج، تهران، توس، 1383، ص 333
زرین‌کوب عبدالحسین، ارزش میراث صوفیه، امیرکبیر، تهران، 1392، ص 12

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.